Trước tình trạng biến đổi khí hậu diễn ra ngày càng phức tạp, khó lường, Ninh Thuận đang khẩn trương triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm nâng cao khả năng ứng phó với các loại hình thiên tai có thể xảy ra như: lũ lụt, hạn hán, nước biển dâng, xâm nhập mặn để giảm thiểu đến mức thấp thiệt hại.
UBND tỉnh Ninh Thuận vừa phê duyệt chương trình hành động toàn diện với mục tiêu thích ứng và giảm nhẹ tác động của biến đổi khí hậu. Chương trình đề xuất 103 nhiệm vụ, dự án thuộc 9 nhóm lĩnh vực, ngành để thực hiện trong giai đoạn 2021 - 2030 với nguồn kinh phí dự kiến huy động trên 29.555 tỷ đồng; trong đó giai đoạn 2021 - 2025 trên 12.469 tỷ đồng, giai đoạn 2026 - 2030 trên 17.085 tỷ đồng.
Theo lãnh đạo UBND tỉnh Ninh Thuận, địa phương đặt mục tiêu trong giai đoạn 2021 - 2030 sẽ kiểm soát tình trạng suy thoái tài nguyên nước, đất đai, rừng, đa dạng sinh học; đảm bảo cân đối đủ nguồn nước phục vụ sinh hoạt, công nghiệp, dịch vụ và các ngành kinh tế quan trọng; giữ vững độ che phủ rừng ổn định, nâng cao chất lượng rừng và quản lý rừng bền vững. Cơ cấu cây trồng, vật nuôi được chuyển đổi theo hướng thích ứng với biển khí hậu và phát triển chuỗi giá trị nông, lâm, thủy sản bền vững.
Tỉnh xây dựng các công trình hạ tầng trọng yếu thích ứng biến đổi khí hậu với các tiêu chuẩn an toàn trước thiên tai; đặc biệt là các công trình phòng, chống thiên tai, ngăn triều cường, xâm nhập mặn, công trình trữ nước ngọt phục vụ sinh hoạt và sản xuất, chống ngập úng ở các đô thị lớn. Trình độ khoa học và công nghệ dự báo khí tượng thủy văn, cảnh báo sớm thiên tai được đầu tư hiện đại; năng lực giám sát biến đổi khí hậu, quản lý rủi ro thiên tai kịp thời, chính xác, hiệu quả.
Ninh Thuận đề ra một số chỉ tiêu chính đến năm 2030 sẽ hoàn thành công tác khoanh định vùng cấm, vùng hạn chế khai thác nước dưới đất; 100% các hồ chứa và công trình khai thác, xả nước thải vào nguồn nước được cấp phép phải có hệ thống quan trắc, giám sát tự động, trực tuyến. Tỉnh phấn đấu nâng tỷ lệ che phủ rừng trên 49%; diện tích các khu bảo tồn thiên nhiên trên cạn đạt 12,96% diện tích đất liền tự nhiên trở lên, diện tích vùng biển và ven biển được bảo tồn đạt ít nhất 6,3% diện tích tự nhiên vùng biển của tỉnh. Địa phương đặt mục tiêu tỷ lệ thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị đạt 100%, nông thôn đạt 95%; tăng diện tích tưới chủ động nước trên 70%...
Tỉnh tiếp tục nâng cao hiệu quả công trình giảm nhẹ rủi ro thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu, phấn đấu 65% trường học trên địa bàn là nơi sơ tán và trú ẩn an toàn cho cộng đồng dân cư khi xảy ra thiên tai, dịch bệnh; trên 95% dân số được cung cấp nước sạch, nước hợp vệ sinh; 80% số hộ dân thuộc khu vực thường xuyên xảy ra thiên tai có nhà ở an toàn; 100% các khu vực ngầm tràn được giám sát và cảnh báo độ sâu nước ngập.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận Lê Huyền thông tin, để đạt mục tiêu và chỉ tiêu đề ra, tỉnh tăng cường xây dựng các công trình hạ tầng trọng yếu ứng phó với biến đổi khí hậu, đặc biệt là các công trình phòng, chống thiên tai, ngăn triều cường, xâm nhập mặn, công trình trữ nước ngọt phục vụ sinh hoạt và sản xuất, chống ngập lụt ở các đô thị, khu dân cư. Ninh Thuận xây dựng mới một số hồ chứa lớn đa mục tiêu tại các vùng hạn hán, vùng khan hiếm nước; đồng thời, tập trung nâng cấp, cải tạo cơ sở hạ tầng của ngành công nghiệp, năng lượng và thương mại, các cơ sở sản xuất công nghiệp. Địa phương thu hút đầu tư mới để phát triển các khu công nghiệp giảm phát thải và áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn trong phát triển các khu công nghiệp phát thải ròng bằng “0”; tiếp tục phát triển các dự án điện năng lượng tái tạo; hạn chế cấp phép đầu tư đối với các dự án có nguy cơ gây ô nhiễm cao, sử dụng nhiều năng lượng hóa thạch.
Tỉnh đẩy mạnh ứng dụng công nghệ quan trắc, giám sát tài nguyên và môi trường, cảnh báo khí tượng thủy văn, quản lý chất thải, kiểm soát chất lượng môi trường, cảnh báo sớm ô nhiễm môi trường. Địa phương phục hồi, bảo vệ nguồn gen quý hiếm và đa dạng sinh học tại các khu bảo tồn thiên nhiên; phục hồi rừng, làm giàu rừng bảo đảm phát triển bền vững; triển khai các nhiệm vụ khoa học và công nghệ về ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng, chống thiên tai, tài nguyên và môi trường; phát triển các mô hình sản xuất ít phát thải khí nhà kính.
Do đặc thù về vị trí địa lý và địa hình, Ninh Thuận là tỉnh thường xuyên chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Từ số liệu quan trắc thực tế cho thấy, xu thế biến đổi khí hậu tại Ninh Thuận trong 30 năm qua diễn biến nhanh chóng. Cụ thể, nhiệt độ trung bình năm có xu thế tăng 0,03 độ C/thập kỷ; lượng mưa năm có xu thế tăng 38 mm/thập kỷ; mực nước biển trung bình có xu thế tăng khoảng 5,1 mm/năm và tiếp tục xu hướng tăng.
Thời gian qua, biến đổi khí hậu và thời tiết cực đoan do hiện tượng El Nino và La Nina dẫn đến nắng nóng, hạn hán kéo dài, mưa bất thường, kéo theo lũ lụt, sạt lở đất đã tác động xấu đến số lượng và chất lượng nguồn nước, làm suy giảm nguồn nước, gây xâm nhập mặn, nguy cơ sạt lở đất... Các hiện tượng thời tiết đã và đang tác động mạnh đến đời sống, sản xuất, đòi hỏi các cấp chính quyền và người dân địa phương cần có hành động gấp rút để kịp thời ứng phó biến đổi khí hậu, giảm nhẹ thiệt hại.
Nguyễn Thành