Theo thông tin của Ủy ban nhân dân tỉnh Thái Nguyên, đến hết tháng 11/2023, công tác giải ngân vốn ngân sách Trung ương ba Chương trình mục tiêu Quốc gia đạt hơn 312 tỷ đồng (đạt 66,6% kế hoạch). Riêng Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững chưa thực hiện giải ngân do vướng mắc trong triển khai; bởi vì Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chưa ban hành Danh mục thiết bị tối thiểu, sàn giao dịch việc làm từng cấp, cơ sở hạ tầng trang thiết bị công nghệ thông tin để hiện đại hóa hệ thống thông tin thị trường lao động...
Thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, các ngành chức năng, địa phương đã triển khai hiệu quả các dự án, kế hoạch liên kết theo chuỗi giá trị đã được phê duyệt, xây dựng các mô hình, dự án thuộc các chương trình chuyên đề trong xây dựng nông thôn mới. Ước năm 2023, tỉnh có thêm 10 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 15 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 5 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Như vậy, hiện tổng số xã trên địa bàn đạt chuẩn nông thôn mới đạt 93,65%; số huyện, thành phố đạt chuẩn nông thôn mới đạt 66,67%. Đến nay, toàn tỉnh đã có 179 sản phẩm đạt chuẩn OCOP từ 3 đến 5 sao; trong đó có 121 sản phẩm chè.
Đồng thời, Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được tỉnh quan tâm thực hiện, góp phần làm thay đổi căn bản diện mạo vùng đồng bào các dân tộc và miền núi. Đến nay, 100% xã có đường ô tô đến trung tâm; trên 99% xóm thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi của tỉnh có đường ô tô đến trung tâm xã được cứng hóa. 100% xóm có điện lưới quốc gia; trên 95% gia đình được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh. 100% xã vùng dân tộc thiểu số và miền núi có trường học kiên cố, nhà công vụ cho giáo viên, nhà ở cho học sinh ở những nơi cần thiết. Trên 90% xã có bác sỹ. Năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo vùng dân tộc thiểu số và miền núi ước giảm 2,1%. Toàn tỉnh giảm 5 xã đặc biệt khó khăn so với năm trước.
Thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về giảm nghèo bền vững, năm 2023, theo kết quả sơ bộ, hộ nghèo toàn tỉnh giảm 1,23%, hộ cận nghèo giảm 0,78% và hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm 2%, hoàn thành kế hoạch đề ra. Việc thực hiện các chỉ tiêu giải quyết mức độ thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản đạt kết quả cao như: 100% người lao động thuộc hộ nghèo, cận nghèo, mới thoát nghèo có nhu cầu được hỗ trợ, kết nối, tư vấn, định hướng việc làm; trên 97% trẻ em thuộc hộ nghèo, cận nghèo đi học đúng độ tuổi; 100% người thuộc hộ nghèo, cận nghèo được cấp Thẻ bảo hiểm y tế miễn phí; 94% hộ nghèo, cận nghèo sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; 80% hộ nghèo, cận nghèo có nhu cầu được tiếp cận sử dụng các dịch vụ viễn thông internet...
Thực tế, quá trình thực hiện ba Chương trình mục tiêu Quốc gia tại Thái Nguyên, nhất là Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững ở vùng dân tộc thiểu số và miền núi còn gặp nhiều khó khăn. Việc rà soát các quy hoạch ngành, lĩnh vực ưu tiên chưa kịp thời; nhiều xã còn lúng túng trong công tác xây dựng quy hoạch, định hướng phát triển sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi. Một số xã mới tập trung vào đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông, xây dựng công trình, trụ sở, nhà văn hóa, trường học... mà chưa chú trọng đầu tư phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, nâng cao thu nhập cho người dân và xây dựng đời sống văn hóa, bảo vệ môi trường. Việc thực hiện các dự án thành phần của Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo vững không đồng đều ở các địa phương; tỷ lệ giải ngân dự án còn chậm...
Để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, thời gian tới, Thái Nguyên tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác giảm nghèo, xác định đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, lâu dài của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Tỉnh tiếp tục rà soát nhằm hoàn thiện cơ chế, chính sách giảm nghèo đa chiều gắn với phát triển bền vững, đảm bảo mức sống tối thiểu tăng dần và khả năng tiếp cận các dịch vụ cơ bản của người dân.
Địa phương thực hiện phân cấp, xác định rõ trách nhiệm của các cấp, ngành, tổ chức, cá nhân, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác giảm nghèo; ưu tiên triển khai dự án thành phần thuộc ba Chương trình mục tiêu Quốc gia tại các xã đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Đồng thời, tỉnh thực hiện hiệu quả các chính sách hỗ trợ thường xuyên đối với hộ nghèo, chính sách bảo trợ xã hội; nâng cao năng lực đội ngũ những người làm công tác giảm nghèo; tăng cường công tác thanh, kiểm tra, giám sát, đánh giá thực hiện Chương trình ở các cấp, ngành...
Hoàng Thảo Nguyên
