Những năm qua, huyện vùng cao biên giới Nậm Nhùn (Lai Châu) tập trung đẩy nhanh hoàn thiện cơ sở hạ tầng, sắp xếp, ổn định dân cư tại các khu vực có nguy cơ xảy ra thiên tai. Đến nay, trên địa bàn huyện, đời sống người dân ở một số điểm đã sắp xếp dân cư đang dần ổn định, có những thay đổi tích cực, tạo nên sức sống mới ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Ổn định đời sống dân cư
Nằm trong khu vực có nguy cơ lũ quét do sinh sống gần sông suối, cách đây 2 năm, gia đình bà Khoàng Thị Doanh đã được Nhà nước hỗ trợ 20 triệu đồng để di chuyển đến nơi ở mới tại khu vực giãn dân bản Nậm Cầy, xã Nậm Hàng. Những phấp phỏng lo âu mỗi khi mùa mưa đến của gia đình bà cũng như 101 hộ chuyển về đây đã không còn nữa.
Bà Khoàng Thị Doanh phấn khởi chia sẻ: “Được Đảng, Nhà nước quan tâm hỗ trợ di chuyển đến nơi ở mới an toàn hơn, đời sống chúng tôi giờ đây cũng ổn định. Các gia đình tập trung sản xuất phát triển kinh tế, năm nay ruộng nương cũng được mùa”.
Khu sắp xếp dân cư ra khỏi vùng ảnh hưởng thiên tai bản Nậm Cầy hiện có 101 hộ dân về sinh sống. Hệ thống cơ sở vật chất được đầu tư đầy đủ với điện, đường, nước sạch, nhà văn hóa cùng nhiều hạ tầng thiết yếu khác, giúp người dân thêm phấn khởi, yên tâm gắn bó với nơi ở mới.
Ông Đinh Văn Xanh, Chủ tịch UBND xã Nậm Hàng cho biết, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, đến thời điểm này Khu sắp xếp dân cư bản Nậm Cầy đã được đầu tư đồng bộ các hạng mục công trình. Người dân chuyển về đây cũng yên tâm để sinh sống, phát triển kinh tế.
Từ cuối tháng 5/2024, gia đình chị Sùng Thị Giàng là một trong 38 hộ đầu tiên của bản Nậm Pồ, xã Nậm Manh chuyển đến điểm sắp xếp ổn định dân cư tập trung bản Nậm Pồ theo chủ trương của tỉnh. Khi di chuyển tới nơi ở mới, gia đình chị Giàng được Nhà nước hỗ trợ 20 triệu đồng. Hiện, gia đình chị hoàn thiện nhà ở để sớm ổn định cuộc sống, tiếp tục phát triển kinh tế.
Chị Sùng Thị Giàng phấn khởi cho biết, được Nhà nước quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, hạ tầng nên giờ người dân chuyển đến khu dân cư tập trung đã có điện, nước sinh hoạt, trường học cho các con, đường xá đi lại thuận lợi hơn trước nhiều.
Những ngày này, tại điểm sắp xếp ổn định dân cư bản Nậm Pồ, người dân đang khẩn trương dựng nhà để ổn định cuộc sống. Hệ thống đường bê tông, trường học, điện mặt trời được đầu tư, giúp họ yên tâm hơn tại nơi ở mới. Bản mới Nậm Pồ đang dần hình thành khi người dân chuyển về sinh sống với mong muốn nơi ở mới sẽ khang trang, ấm no, hạnh phúc hơn nơi ở cũ.
Bí thư Đảng ủy xã Nậm Manh Khổng Văn Thành cho hay, điểm sắp xếp dân cư bản Nậm Pồ được đầu tư xây dựng với đầy đủ cơ sở hạ tầng, được xã hội hóa đường điện chiếu sáng. Đây là điều kiện rất thuận lợi để người dân ổn định đời sống, phát triển kinh tế gia đình nên khi được tuyên truyền, người dân đã đồng thuận di chuyển đến nơi ở mới.
Tiếp tục hoàn thiện cơ sở hạ tầng
Tháng 6/2023, tỉnh Lai Châu đã quyết định phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng công trình sắp xếp, ổn định dân cư bản Nậm Pồ, xã Nậm Manh và bản Nậm Cười, xã Hua Bum thuộc huyện Nậm Nhùn, với tổng mức đầu tư 60 tỷ đồng từ vốn dự phòng ngân sách Trung ương năm 2022. Dự án thực hiện sắp xếp chỗ ở cho 132 hộ trên tổng diện tích đất hơn 22,4ha.
Hiện nay, tại 2 điểm trên đã cơ bản hoàn thiện kết cấu hạ tầng như: đường giao thông, trường học, nước sinh hoạt hợp vệ sinh và có gần 60 hộ di chuyển lên mặt bằng mới. Nơi ở mới có điều kiện thuận lợi, an toàn, khoảng cách không xa so với nơi ở cũ để bảo đảm không ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất của các hộ dân. Đối với những điểm đang hoàn thiện mặt bằng, huyện Nậm Nhùn phấn đấu trong năm 2024 sẽ di chuyển tất cả những hộ nằm trong khu vực có nguy cơ sạt lở cao đến nơi ở mới.
Ông Đoàn Văn Chuân, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án các công trình xây dựng cơ bản huyện Nậm Nhùn cho biết, đơn vị chủ động lên kế hoạch xây dựng các hạng mục công trình, khắc phục những hạng mục vẫn có thể triển khai được trong mùa mưa. Đồng thời, đơn vị phối hợp với chính quyền địa phương nhanh chóng đo đạc, giải phóng mặt bằng, xin kinh phí hỗ trợ di chuyển người dân ra khỏi vùng nguy cơ xảy ra thiên tai.
Trên địa bàn huyện Nậm Nhùn hiện có 5 điểm bố trí, sắp xếp dân cư, với tổng số 378 hộ dân nằm trong khu vực có nguy cơ cao sạt lở, lũ quét khi xảy ra thiên tai. Trong đó, có 2 điểm đã hoàn thành, bố trí nhà ở cho 124 hộ dân. Huyện còn 3 dự án đang trong quá trình triển khai tại các bản: Huổi Van xã Nậm Hàng, Nậm Pồ xã Nậm Manh, Nậm Cười xã Hua Bum, Ma Sang xã Nậm Pì, với tổng vốn đầu tư gần 100 tỷ đồng. Dự kiến sẽ bố trí chỗ ở cho hơn 250 hộ dân vùng thiên tai và phấn đấu đến cuối năm 2024 sẽ hoàn thành bố trí 100% hộ dân.
Để chủ động phòng ngừa và ứng phó kịp thời với thiên tai, hằng năm, Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm, cứu nạn huyện Nậm Nhùn chỉ đạo các xã chủ động rà soát các khu vực có nguy cơ bị ảnh hưởng để di dời nhà ở của người dân đến nơi an toàn; cắm biển cảnh báo để người dân chủ động phòng ngừa, có phương án ứng phó tại chỗ khi có thiên tai xảy ra. Các điểm sẽ bố trí, sắp xếp dân cư được đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện mặt bằng để sớm ổn định cuộc sống cho người dân.
Chủ tịch UBND huyện Nậm Nhùn Hà Văn Sơn cho biết, huyện chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn phối hợp với các xã đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện mặt bằng, hệ thống kết cấu hạ tầng phục vụ sản xuất, sinh hoạt để ổn định đời sống lâu dài cho các hộ dân tái định cư.Đến nay, cơ bản đời sống người dân ở một số điểm đã sắp xếp dần có những thay đổi tích cực, tạo nên một sức sống mới ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Việc bố trí ổn định dân cư phù hợp với quy hoạch, phong tục, tập quán văn hóa của từng dân tộc và gắn với các tiêu chí xây dựng nông thôn mới là mục tiêu, đồng thời cũng là giải pháp để huyện vùng cao biên giới Nậm Nhùn phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Bố trí ổn định dân cư cũng có tác động lớn đến việc ổn định và nâng cao thu nhập cho người dân, hình thành các điểm dân cư mới có cơ sở hạ tầng thiết yếu, góp phần giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.
Việt Dũng - Quý Trung