Nằm trong chuỗi các sự kiện chào đón Năm Du lịch Quốc gia 2022, sáng 14/3, tỉnh Quảng Nam tổ chức Lễ đón nhận Bằng chứng nhận Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia Lễ hội Bà Thu Bồn, một trong những nghi lễ văn hóa, tâm linh mang đậm dấu ấn đời sống tín ngưỡng dân gian của cư dân gắn với sông Thu lớn nhất tỉnh Quảng Nam.
Ban tổ chức Lễ hội truyền thống Bà Thu Bồn năm 2022 rước Sắc phong về thờ tại mộ phần của Bà Thu Bồn trong khuôn viên lễ hội. Ảnh: Trịnh Bang Nhiệm - TTXVN
Lễ hội Bà Thu Bồn mang màu sắc tín ngưỡng dân gian có từ bao đời của cộng đồng cư dân sinh sống vùng thượng lưu sông Thu Bồn, thể hiện khát vọng phồn vinh, cầu mùa màng bội thu, mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an. Lễ hội Bà Thu Bồn được nhân dân xã Duy Tân tổ chức hằng năm từ ngày mùng 10 - 12/2 âm lịch. Theo các vị cao niên trong làng, Dinh Bà Thu Bồn và lễ hội Bà được truyền từ đời này sang đời khác.
Người xưa lưu truyền Bà là nữ tướng người Chăm xinh đẹp, có tài điều binh khiển tướng, từng chinh chiến nhiều trận mạc. Trong một lần giao chiến, đến lúc thế cùng lực kiệt, Bà gieo mình xuống dòng sông để tuẫn tiết, xác Bà trôi theo dòng nước về dưới miền xuôi. Thời nhà Nguyễn, Bà Thu Bồn được ban sắc phong là “Mỹ đức thục hạnh Bô Bô phu nhân thượng đẳng thần”. Hằng năm, người dân làng Thu Bồn tổ chức lễ tế giỗ Bà rất chu đáo và đã trở thành thông lệ, với mong muốn cầu cho quốc thái, dân an, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Ông Thái Văn Lịch - Người giữ Sắc phong của vua Khải Định phong ra giao cho Ban tổ chức Lễ hội truyền thống Bà Thu Bồn năm 2022. Ảnh: Trịnh Bang Nhiệm - TTXVN
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Trần Văn Tân nhấn mạnh, Lễ hội Bà Thu Bồn được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia, một hình thái văn hóa phi vật thể tín ngường thờ mẫu có quy mô lớn nhất tỉnh Quảng Nam. Đây là sự kiện rất quan trọng trong Năm Du lịch Quốc gia năm 2022, ghi nhận sự nỗ lực của người dân và chính quyền các địa phượng nỗ lực bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa lịch sử trong nhiều năm qua.
Người dân thắp hương tại mộ phần của Bà Thu Bồn trong khuôn viên Lễ hội. Ảnh: Trịnh Bang Nhiệm - TTXVN
Các đội bóng nữ của các địa phương ven sông Thu Bồn thi đấu bóng chuyền tại lễ hội. Ảnh: Trịnh Bang Nhiệm - TTXVN
Người dân bản địa đang chế biến món cá mòi đặc sản trên sông Thu Bồn để phục vụ du khách tham quan lễ hội. Ảnh: Trịnh Bang Nhiệm - TTXVN
Những đóng góp của nghệ nhân, người dân đã nỗ lực giữ gìn và phát huy giá trị di sản văn hóa tín ngưỡng dân gian được lưu truyền từ ngàn đời. Lễ hội độc đáo Bà Thu Bồn được người dân Duy Tân duy trì, tổ chức hằng năm đã nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho cộng đồng dân cư sống dọc theo hai bên bờ sông Thu Bồn và là sợi dây cố kết cộng đồng, cùng nhau vượt qua khó khăn của thiên tai, chiến thắng địch họa, xây dựng quê hương phát triển.
Đoàn Hữu Trung
