Sáng 17/3 (tức ngày 15/2 âm lịch), tại Trung tâm Lễ hội Tây Thiên, UBND huyện Tam Đảo phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh Vĩnh Phúc tổ chức Lễ dâng hương Quốc Mẫu Tây Thiên Xuân Nhâm Dần 2022.
Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân; Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng; Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Hà Thị Nga...đã dự Lễ dâng hương.
Năm nay, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, huyện Tam Đảo cùng các ngành chức năng của tỉnh Vĩnh Phúc chỉ tổ chức Lễ dâng hương Quốc Mẫu ngắn gọn, trang trọng và thành kính; qua đó nhằm giáo dục truyền thống đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc, góp phần bảo tồn, kế thừa và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, đặc biệt là tín ngưỡng thờ Mẫu - Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia; đồng thời góp phần quảng bá hình ảnh Khu danh thắng Tây Thiên và hình tượng Quốc mẫu Tây Thiên tới người dân, du khách.
Tây Thiên được biết đến như nơi giao hòa giữa đạo Phật và đạo Mẫu, tạo nên không khí thanh tịnh và linh thiêng. Từ xa xưa, ngài Khương Tăng Hội - một nhà tu hành Ấn Độ trong chuyến viễn du sang phía Đông, thấy cảnh núi rừng u tịch và trang nhã đã chọn nơi đây dựng lều làm chốn nghỉ chân và truyền bá đạo Phật.
Đến với Tây Thiên là "Đến với Phật, về với Mẫu". Quốc Mẫu tên thật là Lăng Thị Tiêu, được Hùng Chiêu Vương thứ VII lập làm Chính Vương phi, có công lập binh mã giúp Vua dẹp giặc, mở mang bờ cõi, dạy dân trồng lúa nước, chiêu mộ quân sĩ, củng cố vương triều. Các triều đại phong kiến từ Đinh, Lý, Trần, Lê đều sắc phong bà là Tam Đảo Sơn Trụ Quốc Mẫu Tối linh Đại vương, hàng năm cử các quan đại thần lên cúng tế tưởng nhớ công đức của bà tại đền nằm trong Khu danh thắng Tây Thiên.
Khu danh thắng Tây Thiên có nhiều công trình tôn giáo, tín ngưỡng đa dạng nằm trong hệ thống rừng thuộc Vườn Quốc gia Tam Đảo, khí hậu mát mẻ, cảnh quan tươi đẹp. Hàng năm, Lễ hội được tổ chức vào ngày 15/2 âm lịch, tạo điều kiện cho du khách mọi miền tới thưởng ngoạn cảnh đẹp, chiêm bái, tiếp tục khơi dậy các giá trị văn hóa truyền thống, các chuẩn mực giá trị văn hóa, đạo đức, tôn giáo...
Tỉnh Vĩnh Phúc đã đầu tư toàn diện cho Khu danh thắng Tây Thiên. Nhiều tuyến đường đến với Tây Thiên và cơ sở hạ tầng của khu vực Tây Thiên được xây dựng, nâng cấp. Để đảm bảo phục vụ nhu cầu của du khách hành hương tốt hơn, cơ quan chức năng cùng Ban Quản lý Khu danh thắng Tây Thiên đã chỉnh trang lại một số điểm thờ tự, khuôn viên, bảo đảm sạch, đẹp; bố trí, sắp xếp lại hàng quán, tạo thuận lợi cho du khách đến dâng hương; củng cố đội ngũ hướng dẫn viên, cán bộ thường trực tại các đền… hướng dẫn du khách thực hành nghi lễ tín ngưỡng theo quy định, siết chặt quản lý đối với hoạt động thương mại - dịch vụ ở khu vực để phục vụ du khách ngày càng tốt hơn.
Ngày 23/12/2015, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 2367/QĐ-TTg xếp hạng Di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh Tây Thiên thuộc thị trấn Đại Đình, huyện Tam Đảo là Di tích Quốc gia đặc biệt. Tiếp đó, ngày 14/01/2020, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ký Quyết định số 176/QĐ-BVHTTDL công nhận tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc là Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia. Hai di sản văn hóa đặc biệt này không chỉ là niềm vinh dự, tự hào đối với nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc mà còn đưa Tây Thiên trở thành Trung tâm văn hóa, tôn giáo tín ngưỡng, du lịch hàng đầu của Việt Nam...
Nguyễn Trọng Lịch