Kết nối liên vùng - giải pháp hiệu quả để bảo tồn, phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa

Khu vực chánh điện Chùa Sóc Lớn. Ảnh: Sỹ Tuyên - TTXVN
Khu vực chánh điện Chùa Sóc Lớn. Ảnh: Sỹ Tuyên - TTXVN

Địa bàn tỉnh Bình Phước có nhiều di tích lịch sử - văn hóa được xếp hạng di tích các cấp. Do đó, việc giữ gìn, bảo tồn, phát huy các di tích là nhiệm vụ quan trọng, nhằm đáp ứng ngày càng cao nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần của các tầng lớp nhân dân, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Địa bàn tỉnh Bình Phước có nhiều di tích lịch sử - văn hóa được xếp hạng di tích các cấp. Do đó, việc giữ gìn, bảo tồn, phát huy các di tích là nhiệm vụ quan trọng, nhằm đáp ứng ngày càng cao nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần của các tầng lớp nhân dân, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Nguồn lực văn hóa vùng Đông Nam Bộ

Bình Phước có 45 di tích lịch sử - văn hóa được xếp hạng; trong đó có 5 di tích quốc gia đặc biệt, 12 di tích quốc gia, 28 di tích cấp tỉnh. Các bảo tàng trên địa bàn đang lưu giữ, quản lý gần 15.400 hiện vật; đặc biệt có Bảo vật Quốc gia là bộ đàn đá Lộc Hòa. Các hệ thống di tích, hiện vật văn hóa, lịch sử này thể hiện gần như đầy đủ các giá trị thuộc nguồn lực văn hóa ở Đông Nam Bộ và cần được phát huy.

ta_thiet_09045606032023.jpg
Di tích quốc gia đặc biệt Căn cứ Bộ Chỉ huy Quân giải phóng miền Nam Việt Nam (Căn cứ Tà Thiết) là điểm nhấn quan trọng trong du lịch về nguồn tại Bình Phước - Ảnh: Tiến Dũng

Huyện Lộc Ninh hiện có 24 di tích lịch sử - văn hóa, trong đó có 2 di tích lịch sử cấp Quốc gia đặc biệt, 5 di tích cấp Quốc gia, 6 di tích cấp tỉnh, 11 di tích thuộc danh mục kiểm kê chưa được xếp hạng. Những di tích này gắn với văn hóa truyền thống vùng đất, con người Lộc Ninh và luôn được Đảng bộ, chính quyền các cấp quan tâm, bảo tồn, cải tạo, nâng cấp thường xuyên. Đây cũng là những “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống yêu nước cho người dân, nhất là thế hệ trẻ.

Tham quan các di tích lịch sử - văn hóa của Bình Phước, du khách Nguyễn Hùng Tâm (thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh) chia sẻ, hệ thống di tích lịch sử - văn hóa nơi đây có tính đặc thù riêng, gắn liền với lịch sử cách mạng; đặc biệt là cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Tiêu biểu như: Căn cứ Bộ Chỉ huy Quân giải phóng miền Nam Việt Nam ở Tà Thiết, căn cứ cách mạng sóc Bom Bo, Di tích Quốc gia Mộ 3.000 đồng bào An Lộc bị đế quốc Mỹ tàn sát ngày 3/10/1972...

Du khách Phan Thị Thùy Trang (tỉnh Đồng Nai) cho biết, các di tích trên địa bàn được xếp hạng đều có giá trị tiêu biểu về lịch sử, văn hóa, cảnh quan, địa chất phục vụ khách tham quan, góp phần quan trọng trong việc giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc; đồng thời, thúc đẩy hoạt động du lịch, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Phó Giáo sư, Tiến sỹ Huỳnh Văn Tới (Trường Đại học Văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh) nhận định, qua hệ thống di tích lịch sử - văn hóa ở Bình Phước có thể hình dung được quá trình hình thành, phát triển, đặc điểm lịch sử, văn hóa của tỉnh trong không gian văn hóa - lịch sử của vùng Đông Nam Bộ. Do đó, phát huy được nguồn lực di tích lịch sử - văn hóa nơi đây cũng là đóng góp quan trọng cho vùng Đông Nam Bộ theo định hướng phát triển.

Theo đánh giá của Giáo sư, Tiến sỹ Phan Thị Thu Hiền (Trường Đại học Khoa học - Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh), với những gì Bình Phước đang có, tỉnh có tiềm năng xây dựng thành một “tiểu trung tâm” song hành với các tiểu trung tâm khác như: Tây Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu… đặt bên cạnh trung tâm lớn Thành phố Hồ Chí Minh.

vna_potal_kien_truc_doc_dao_cua_ngoi_chua_khmer_soc_lon_binh_phuoc_6619566.jpg
Khu vực chánh điện Chùa Sóc Lớn. Ảnh: Sỹ Tuyên - TTXVN

Xã hội hóa công tác bảo tồn, phát triển du lịch

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước Trần Tuyết Minh, tỉnh tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền trong bảo tồn, phát huy giá trị các di tích; phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa cơ quan quản lý Nhà nước về di tích với các ngành, địa phương. Đồng thời, tiếp tục lập hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt, di tích quốc gia và di tích cấp tỉnh; thực hiện chỉnh lý các hồ sơ khoa học di tích đã được xếp hạng.

Địa phương huy động tối đa nguồn lực của các cá nhân và tổ chức trong công tác xã hội hóa để thực hiện hiệu quả các hoạt động trùng tu, tôn tạo di tích; xây dựng cơ chế để giải quyết hợp lý, hài hòa giữa bảo tồn, phát huy các giá trị di tích lịch sử - văn hóa với phát triển kinh tế - xã hội. Tỉnh chú trọng xây dựng và phát triển số hóa di tích lịch sử - văn hóa; từng bước xã hội hóa, tiến tới tự chủ về kinh phí đối với các di tích tiêu biểu có điều kiện phát triển dịch vụ du lịch…

Theo ông Trần Thế Anh, Phó Giám đốc phụ trách Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bình Phước, để đảm bảo việc giữ gìn, bảo tồn và phát huy di tích theo hướng bền vững, chuyên nghiệp, hiện đại, tỉnh tiếp tục tiến hành rà soát một cách hệ thống; trên cơ sở đó xây dựng đề án quy hoạch, kế hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi, phát huy hệ thống di tích, nhất là đối với những di tích đã được xếp hạng và đối tượng được kiểm kê di tích. Tỉnh quan tâm hơn nữa đến công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ chuyên môn, từ đội ngũ cán bộ quản lý, hướng dẫn viên du lịch, đến nhân viên phục vụ; tăng cường trao đổi thông tin, kinh nghiệm, nghiên cứu khoa học trong việc bảo quản, tu bổ, phát triển di tích.

Bình Phước tiếp tục ứng dụng khoa học - công nghệ vào công tác bảo tồn và phát huy các di tích lịch sử - văn hóa; đẩy mạnh công tác tuyên truyền cho người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ, học sinh, sinh viên hiểu được giá trị to lớn của các di tích lịch sử - văn hóa, nhất là những di sản đã được công nhận. Khi người dân hiểu và thấy được quyền lợi, trách nhiệm của cá nhân, gia đình và cộng đồng, họ sẽ cùng tham gia bảo tồn, lưu giữ và phát huy giá trị của di tích.

Nhà khoa học, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Huỳnh Văn Tới (Trường Đại học Văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh) nhấn mạnh, Bình Phước đã có những giải pháp hiệu quả trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa như: Định danh, lập hồ sơ, quy hoạch, trùng tu, tôn tạo, quản lý, quảng bá, đầu tư phát triển, một vài di tích đã đưa vào khai thác phục vụ du lịch. Tuy nhiên, tỉnh cần có tầm nhìn phù hợp với yêu cầu phát triển và nhịp bước của thời đại. Trong đó, mục tiêu phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa không chỉ đóng khung ở địa phương mà góp phần phát triển toàn vùng; không chỉ thu hút du lịch mà quan trọng hơn là giáo dục truyền thống, quảng bá hình ảnh của địa phương. Kết nối liên vùng là giải pháp hiệu quả để Bình Phước bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa...

Nhật Bình

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Bảo tồn, phát huy giá trị di sản thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu trong đời sống đương đại

Bảo tồn, phát huy giá trị di sản thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu trong đời sống đương đại

Tối 10/2, tại di tích đền Hạ, Khu du lịch sinh thái Suối Mỡ, xã Nghĩa Phương, huyện Lục Nam (Bắc Giang), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Giang phối hợp với UBND huyện Lục Nam tổ chức Liên hoan “Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” tỉnh Bắc Giang mở rộng lần thứ VI năm 2025. Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Giang Mai Sơn cùng đông đảo nhân dân tham dự.

Rộn ràng trẩy hội Lim

Rộn ràng trẩy hội Lim

Sáng 9/2, lễ hội Lim, huyện Tiên Du (Bắc Ninh) đã được khai hội và thu hút đông đảo du khách tham dự.

Nghệ nhân Ưu tú A Thu “giữ hồn” cho nhạc cụ Xơ Đăng

Nghệ nhân Ưu tú A Thu “giữ hồn” cho nhạc cụ Xơ Đăng

Đứng trước nguy cơ bị mai một văn hóa truyền thống, trong đó có âm nhạc của dân tộc Xơ Đăng, Nghệ nhân Ưu tú A Thu (sinh năm 1976, trú thôn Đăk Rô Gia, xã Đăk Trăm, huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum) đã dành nhiều năm nghiên cứu, học hỏi và tìm các nguyên vật liệu để “hồi sinh” những loại nhạc cụ truyền thống của dân tộc như Klong put, đàn đá… và đồng thời xây dựng một đội nghệ nhân trình diễn nhạc cụ.

Độc đáo những lễ hội Xuân

Độc đáo những lễ hội Xuân

Tối 7/2, lễ hội hoa Đào Xứ Lạng năm 2025 được UBND tỉnh Lạng Sơn tổ chức, thu hút đông đảo nhân dân, du khách thập phương về với Xứ Lạng, hòa mình vào không khí của lễ hội độc đáo này.

Khai hội Xuân Lồng tồng Ba Bể năm 2025

Khai hội Xuân Lồng tồng Ba Bể năm 2025

Lễ hội Lồng tồng Ba Bể năm 2025 diễn ra tại thôn Bó Lù (xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể, Bắc Kạn). Đây là lễ hội xuống đồng lớn nhất của tỉnh Bắc Kạn vào dịp đầu năm, được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Xem trai giả gái múa "Con đĩ đánh bồng" ở Hội làng Triều Khúc

Xem trai giả gái múa "Con đĩ đánh bồng" ở Hội làng Triều Khúc

Lễ hội làng Triều Khúc (huyện Thanh Trì, Hà Nội) là một trong những lễ hội truyền thống của Thủ đô, gắn liền với lịch sử và mang đậm nét văn hóa tâm linh của người Việt, được công nhận là Di sản văn hoá phi vật thể Quốc gia từ năm 2020.

Bình Định tăng cường bảo đảm vệ sinh môi trường đối với các di sản thiên nhiên

Bình Định tăng cường bảo đảm vệ sinh môi trường đối với các di sản thiên nhiên

Hiện nay, tại các điểm di sản thiên nhiên của Bình Định được công nhận là di sản thiên nhiên cấp Quốc gia, công tác bảo vệ môi trường còn hạn chế. Nhiều du khách và người dân địa phương khi đến tham quan, du lịch chưa có ý thức cao về công tác bảo vệ môi trường. Vẫn còn tình trạng du khách xả rác, ăn uống bừa bãi gây mất mỹ quan và ảnh hưởng đến môi trường của di sản. Bên cạnh đó, công tác bảo vệ môi trường đối với các di sản này vẫn chưa được các Sở, ngành phối hợp triển khai chặt chẽ và đồng bộ.

Lễ hội Đúc Bụt “cướp chiếu” cầu may ở Vĩnh Phúc

Lễ hội Đúc Bụt “cướp chiếu” cầu may ở Vĩnh Phúc

Ngày 5/2/2025 (mùng 8 tháng Giêng), Lễ hội Đúc Bụt (hay còn gọi là Lễ hội Cướp chiếu) khai mạc tại cụm di tích Đình Cả, làng Phù Liễn, xã Đồng Tĩnh, huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc, thu hút hàng nghìn người dân địa phương và du khách tham dự.

Lễ cúng rừng của người Mông nơi đại ngàn xanh Nà Hẩu

Lễ cúng rừng của người Mông nơi đại ngàn xanh Nà Hẩu

Đối với đồng bào dân tộc Mông ở xã Nà Hẩu (huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái), lễ cúng rừng hay còn gọi Tết rừng có từ khi tổ tiên di cư đến nơi đây lập làng, lập bản và trở thành bản sắc văn hóa, tín ngưỡng dân gian độc đáo riêng có.

Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa

Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa

Ngày 5/2 (tức mùng 8 Tết Ất Tỵ), tại xã Phong Phú, huyện Tân Lạc (Hòa Bình) diễn ra Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường năm 2025. Đây là lễ hội dân gian truyền thống lớn nhất của dân tộc Mường, đồng thời trở thành nét sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng không thể thiếu trong dịp Tết đến, Xuân về của người Mường ở Hòa Bình. Lễ hội thu hút hàng nghìn người dân, du khách trong và ngoài tỉnh đến tham gia.

Đặc sắc lễ hội Báo bản làng Nộn Khê

Đặc sắc lễ hội Báo bản làng Nộn Khê

Cứ vào tháng Giêng hằng năm, làng Nộn Khê thuộc xã Yên Từ, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình tổ chức lễ hội Báo bản. Đây là một trong những lễ hội nổi tiếng tại tỉnh Ninh Bình về quy mô và một số lễ thức, có ý nghĩa báo đáp công đức tiền nhân, ông cha, những người có công khai khẩn đất đai, lập dựng xóm làng. Lễ hội vừa được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Người dân nô nức đi chợ Viềng “mua may, bán rủi”

Người dân nô nức đi chợ Viềng “mua may, bán rủi”

Đã thành thông lệ, cứ vào ngày mùng 7 và mùng 8 tháng Giêng Âm lịch, người dân tại tỉnh Nam Định lại tổ chức chợ Viềng với mục đích “mua may, bán rủi”. Đây là một nét đẹp văn hóa, thể hiện niềm tin, ước vọng của người dân về một năm mới tốt lành. Đông đảo người dân địa phương và các tỉnh, thành lân cận đã nô nức tham gia tạo nên không khí rộn ràng những ngày đầu Xuân.

Độc đáo Lễ hội "rước cụ Thượng" ở Quảng Ninh

Độc đáo Lễ hội "rước cụ Thượng" ở Quảng Ninh

Lễ hội Tiên Công hay lễ “rước người” là một lễ hội độc đáo và được người dân các xã, phường của vùng đảo Hà Nam duy trì, tổ chức với quy mô khá lớn. Lễ hội diễn ra từ ngày mùng 5-7 tháng Giêng hằng năm để tưởng nhớ các vị Tiên Công có công khám phá, khai khẩn, lập hòn đảo Hà Nam trù phú, thuộc thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh ngày nay. Đây cũng là thời điểm để con cháu mừng thọ các cụ thượng thọ với lễ rước lên miếu Tiên Công.

Hấp dẫn Giải leo núi Tà Cú - Bình Thuận mở rộng năm 2025

Hấp dẫn Giải leo núi Tà Cú - Bình Thuận mở rộng năm 2025

Ngày 4/2, UBND huyện Hàm Thuận Nam (Bình Thuận) phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức Giải leo núi Tà Cú huyện Hàm Thuận Nam – Bình Thuận mở rộng lần thứ 27 năm 2025 nhân kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng (3/2/1930 - 3/2/2025) và mừng Xuân Ất Tỵ.

Bản làng người Giáy tưng bừng mở hội xuống đồng

Bản làng người Giáy tưng bừng mở hội xuống đồng

Lào Cai đang là điểm đến thu hút đông đảo khách du lịch trong những ngày đầu Xuân năm mới. Đến với vùng biên cương Tổ quốc, du khách không thể bỏ qua những trải nghiệm độc đáo khi tham dự các lễ hội Xuân, cùng đồng bào hòa mình vào không khí rộn ràng mang đậm bản sắc của đồng bào các dân tộc thiểu số. Trong đó, Lễ hội xuống đồng (Roóng Poọc) của người dân tộc Giáy ở xã Quang Kim, huyện biên giới Bát Xát là một điểm nhấn văn hóa đã được gìn giữ, bảo tồn qua nhiều thế hệ, hàm chứa ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thể hiện niềm tự hào về bản sắc dân tộc.