Anh Phạm Văn Duy, thôn Tiền, xã Ninh Nhất, thành phố Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình là người đầu tiên triển khai mô hình nuôi cua biển trong hộp nhựa tại tỉnh Ninh Bình. Đến nay, mô hình này đã mang lại thành công bước đầu cho năng suất và hiệu quả kinh tế cao. Mô hình nuôi cua biển trong hộp nhựa của anh Phạm Văn Duy đang thu hút sự quan tâm của nhiều nông dân đến tham quan, học hỏi kinh nghiệm.
Năm 2021, qua tìm hiểu và học hỏi kinh nghiệm ở nhiều nơi, anh Phạm Văn Duy nhận thấy, cua biển là một trong những món hải sản được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng vì giá trị dinh dưỡng của thịt cua. Đây cũng là một trong những đối tượng thủy sản mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người nuôi. Đặc biệt là cua cốm (cua 2 da) có giá bán cao hơn cua thường nhưng vẫn không đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ. Cua cốm thực ra là cua biển sắp đến ngày lột xác (lột vỏ) để lớn lên. Đây là loại cua rất hiếm và ngon nhất trong tất cả các loại cua, có giá lên tới 900.000 đồng/kg.
Vì vậy, năm 2021, anh Phạm Văn Duy bắt đầu triển khai mô hình nuôi cua trong hộp nhựa kết hợp với hệ thống lọc nước tuần hoàn chỉ với 50 hộp nhựa nuôi thử nghiệm. Sau 1 năm vừa nuôi, vừa học hỏi kinh nghiệm và tự mày mò, hiện nay anh Duy đã mạnh dạn nhân rộng mô hình với 540 hộp nhựa, đồng thời đầu tư hệ thống lọc thải chuyên nghiệp với chi phí hơn 300 triệu đồng.
Quan sát "trang trại" nuôi cua biển của anh Duy nhận thấy, mỗi con cua sẽ được nuôi riêng trong một hộp nhỏ để tránh ăn thịt lẫn nhau và thu hẹp mô hình để dễ quản lý, tránh nhiễm bệnh chéo. Hộp nuôi cua được xếp thành nhiều gian tầng khác nhau, đánh số thứ tự và ghi chép hàng ngày về hiệu quả chăm sóc ở vỏ hộp. Nhiệt độ môi trường sẽ được chủ "trang trại" điều chỉnh với mức lý tưởng là 28 độ C. Sau khoảng từ 20 - 40 ngày, cua bắt đầu cho thu hoạch, khi đó đạt khoảng 4 con/kg.
Anh Phạm Văn Duy chia sẻ, hệ thống công nghệ cao nuôi cua biển trong nhà có ưu điểm nổi bật là không cần nhiều lượng nước đầu vào nhờ nguyên lý tuần hoàn, sục khí tạo oxy. Khi đưa nước vào hộp nuôi cua, thức ăn thừa và chất cặn bẩn thải ra và đi qua hệ thống lọc thô, sau đó ra bể vi sinh và hệ thống khử khuẩn bằng tia UV. Những vi sinh sống nhờ hạt nhựa kaldnes có vai trò như san hô để lọc thức ăn thừa và chất thải giúp môi trường sống của cua được sạch hơn. Nhờ vậy, nguồn nước trong mô hình được tái sử dụng tới 99,5% giúp hải sản nuôi tỉ lệ sống cao, năng suất tăng, không gây ô nhiễm môi trường. Ngoài ra, ưu điểm lớn của hệ thống nuôi cua trong nhà là việc tận dụng diện tích nuôi tối đa, cua được nuôi và thu hoạch liên tục, chất lượng sản phẩm có thể kiểm soát dễ dàng trước khi đưa vào thị trường. Mô hình tốn ít diện tích nhưng cho năng suất và chất lượng cao.
Theo đánh giá của anh Duy: "Nuôi cua biển trong hộp có một vài điểm khác biệt với nuôi cua ngoài đầm. Quá trình cho cua ăn ở đầm sẽ tiết kiệm thời gian hơn, nuôi cua trong hộp nhựa sẽ phải thả thức ăn vào từng hộp cho cua ăn. Mỗi ngày cua sẽ ăn 2 bữa, vì chúng có tập tính hoạt động về đêm nên bữa chính là bữa tối. Thức ăn của cua là thức ăn tươi như ngao, tôm, ốc, hến cắt nhỏ. Tuy nhiên, nuôi cua biển trong hộp nhựa có thể kiểm soát được số lượng con cua nuôi, ít dịch bệnh, tiện chăm sóc, thu hoạch nhanh....
Theo các đặc tính sinh học, cấu trúc thịt cua không phải là cấu trúc cơ, do đó dù vận động nhiều hay ít thì độ săn chắc của thịt không bị ảnh hưởng. Chất lượng của thịt cua dựa vào thành phần dinh dưỡng trong thức ăn, chất lượng môi trường sống. Khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm về chất lượng thịt cua khi nuôi trong hộp, thậm chí cua đảm bảo được độ tươi và độ sạch".
Ông Đinh Phương Hồng, Chủ tịch Hội Nông dân xã Ninh Nhất đánh giá, mô hình phát triển kinh tế của anh Phạm Văn Duy là mô hình mới, bước đầu đã có thành công nhất định và cho hiệu quả kinh tế. Hiện nay, anh Duy vẫn đang tiếp tục nghiên cứu và khảo nghiệm để phát triển nhân rộng mô hình. Thời gian tới, nếu mô hình tiếp tục triển khai đạt hiệu quả cao, Hội nông dân xã sẽ tạo điều kiện cho bà con trong xã đến để học hỏi kinh nghiệm, áp dụng phát triển kinh tế tại địa phương.
Đến nay, sau hơn 1 năm triển khai, mô hình nuôi cua đã cho doanh thu trên 150 triệu đồng/năm. Thời gian tới, anh Duy sẽ tiếp tục nghiên cứu, triển khai nhân rộng mô hình và sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm với những bà con có nhu cầu học hỏi và áp dụng mô hình.
Hải Yến