Độc đáo lễ hội múa trống của người Giáy

Trong khuôn khổ các hoạt động “Vui Tết Độc lập” diễn ra từ ngày 30/8 đến 2/9/2019 tại làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), đồng bào dân tộc Giáy đến từ xã Tát Ngà, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã giới thiệu lễ hội múa trống đặc sắc của dân tộc mình.

Lễ hội múa trống của người Giáy chỉ được tổ chức một lần duy nhất trong năm trong những thời khắc đầu tiên của năm mới. Bởi theo quan niệm của đồng bào người Giáy, đây là thời điểm đất trời giao thoa, lòng người hạnh phúc. Khi đó, những tiếng trống vang lên tượng trưng cho những lời cầu mong một năm mới sung túc, hạnh phúc, vui tươi của mọi người sẽ được thánh thần nghe thấy. 

Trong ngày lễ, trưởng bản làm nghi thức xin hạ trống; mỗi gia đình làm một mâm cơm canh, quây quần tập trung và cùng nhau thắp hương, nhảy múa theo điệu trống để cầu xin đất, trời cho mưa thuận, gió hòa, xin thần linh phù hộ cho gia đình, làng xóm được mạnh khỏe, bình an. Các cặp trai gái đại diện cho dân làng, hát những làn điệu truyền thống của đồng bào người Giáy xung quanh trống.

Đồng bào Giáy coi trống là vật báu linh thiêng, là tài sản quý giá, bất khả xâm phạm, bảo hộ cho cuộc sống của cả bản làng. Nếu không được phép của thần thánh, trống không bao giờ được mang ra đánh. Mỗi năm, người Giáy chỉ được mở trống một lần duy nhất vào đầu năm mới. Và họ cũng cho rằng trống làng sẽ mang lại nhiều điều may mắn, tốt lành cho từng gia đình, khi  kết thúc các phần múa trống thì trống sẽ được rước đến từng nhà để cầu may.

Trống rước đến nhà nào thì nhà đó sẽ có được nhiều may mắn, tốt lành. Để đáp lại đoàn người rước trống, gia chủ sẽ tặng đoàn những sản phẩm gia đình làm ra như bánh chưng, gà vịt…Và trong ngày hôm đó, đoàn rước trống phải đến từng nhà dù đã 12 giờ đêm nhưng họ cũng phải hoàn thành nhiệm vụ bởi vì ngày hôm sau họ sẽ phải thu trống cất ở ngôi miếu thiêng đầu làng và chỉ đến tết năm sau mới được mang trống ra khi mở hội múa trống.

           Hoàng Hải