Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm 2021 đã thành công tốt đẹp, khép lại sân chơi trí tuệ bổ ích và ý nghĩa dành cho học sinh, sinh viên, bao gồm cả người khiếm thị. Cuộc thi đã góp phần khơi dậy niềm đam mê đọc sách của thế hệ trẻ, trao đổi, chia sẻ những kinh nghiệm của việc đọc sách và phát triển văn hóa đọc.
Sân chơi trí tuệ bổ ích
Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm 2021 được Vụ Thư viện (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) khởi động từ tháng 2/2021 trên quy mô toàn quốc, với mong muốn khuyến khích, thúc đẩy phong trào đọc trong thanh thiếu niên, nhi đồng, hình thành thói quen và kỹ năng đọc sách cho học sinh, sinh viên - một yếu tố quan trọng góp phần phát triển văn hóa đọc trong nhà trường và cộng đồng. Đây cũng được xem là hoạt động quan trọng, nhằm triển khai Đề án Phát triển Văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030.
Sau 9 tháng phát động và triển khai triển khai, cuộc thi đã thu hút trên 870.000 học sinh, sinh viên của gần 6.900 trường Tiểu học, Trung học Cơ sở, Trung học Phổ thông, Cao đẳng, Đại học và học viện tham gia vòng sơ khảo. Tại vòng chung kết, Ban Tổ chức đã nhận được 1.276 bài dự thi từ các tỉnh/thành, đơn vị. Đây là con số không hề nhỏ, đặc biệt là trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, nhiều tỉnh, thành phố thực hiện giãn cách xã hội. Trong số đó, một số tỉnh/thành và đơn vị triển khai cuộc thi sớm, có số lượng bài dự thi đông và đạt chất lượng như: Bộ Công an, Hà Nam, Hải Phòng, Bắc Giang, Thái Nguyên, Gia Lai, Quảng Ninh, Phú Thọ...
Đặc biệt, tại Cuộc thi Đại sứ Văn hoá đọc năm 2021, Ban Tổ chức đã nhận được 164 bài dự thi tham gia cuộc thi vòng chung kết dưới dạng clip, được dàn dựng bố cục công phu, khoa học, hình ảnh đẹp. Một số thí sinh ở Đồng Nai, Quảng Ninh, Hà Nam, Đồng Tháp, Tuyên Quang, Bắc Kạn... còn có các bài dự thi được sáng tạo thành các mô hình độc đáo, mới lạ trong cách trình bày để lại nhiều ấn tượng. Nhiều bài dự thi được các em viết tay với nét chữ rất đẹp, trang trí, minh họa đẹp mắt. Nhiều bài dự thi thể hiện được sự tự tin, khả năng truyền cảm hứng của các thí sinh…
Em Nguyễn Minh Phương (Lớp K63KHCTT, Khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam) chia sẻ: Em rất bất ngờ, vinh dự và vui khi được nhận Danh hiệu Đại sứ Văn hoá đọc tiêu biểu năm 2021. Cuộc thi đã giúp em sử dụng thời gian giãn cách xã hội hợp lý, đồng thời tạo cơ hội để giới trẻ thể hiện khả năng, mối quan tâm của mình tới văn hóa đọc.
“Sau cuộc thi này, em thấy mình cần có ý thức hơn đối với việc sử dụng mạng xã hội để chia sẻ về những cuốn sách mình yêu thích, chia sẻ sở thích đọc sách của mình với bạn bè. Em dự định sẽ kết nối, tham gia vào nhiều đội, nhóm để góp sức cùng với nhiều người khác phát triển và lan tỏa và nuôi dưỡng tình yêu văn hóa đọc đến với nhiều người hơn…”, Nguyễn Minh Phương cho biết.
Lan tỏa văn hóa đọc trong cộng đồng
Năm 2021 là năm thứ 3 cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc được tổ chức ở quy mô toàn quốc và ghi nhận nhiều cảm nhận sâu sắc của các em học sinh, sinh viên về những cuốn sách, tạo sự xúc động và gây hiệu ứng mạnh mẽ đối với người đọc.
Ông Phạm Quốc Hùng, Vụ trưởng Vụ Thư viện (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), Trưởng Ban tổ chức Cuộc thi đánh giá: Mặc dù bị ảnh hưởng của dịch COVID-19, nhưng Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm 2021 đã thành công khi thu hút được đông đảo học sinh, sinh viên tham gia và có sức lan tỏa rộng rãi. Đặc biệt, năm nay đối tượng các em học sinh, sinh viên khiếm thị đã tăng lên. Nhiều đơn vị tham gia đã sáng tạo, linh hoạt trong công tác tổ chức để thích ứng với tình hình dịch bệnh ở các địa phương.
Bên cạnh đó, cuộc thi nhận được sự quan tâm của các bậc phụ huynh học sinh cùng các thầy, cô giáo. Nhiều nhà trường và gia đình đã có sự đầu tư để học sinh có được những bài trình bày, những clip thể hiện được chuẩn bị công phu, đảm bảo cả về nội dung và kỹ thuật, có tác dụng giáo dục lớn và có hiệu ứng tốt đối với người xem. Tại nhiều trường, các thầy, cô giáo đã có sự hướng dẫn để các em học sinh, sinh viên xây dựng được kế hoạch và biện pháp phát triển văn hóa đọc cụ thể, có tính khả thi.
Theo ông Phạm Quốc Hùng, Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm 2021 đã phát huy sự sáng tạo, trí tưởng tượng phong phú của các em học sinh, sinh viên. Các bài dự thi đã nâng cao về chất lượng, nhiều bài dự thi bằng hình thức song ngữ Anh - Việt rất ấn tượng. Nhiều câu chuyện cảm động, cuốn sách hay đã được chia sẻ, nhiều tác phẩm có giá trị khoa học và giá trị nghệ thuật đã được các thí sinh chuyển đến bạn bè, cộng đồng. Nhiều câu chuyện, bài thơ khuyến đọc đã được sáng tác khẳng định vai trò, tầm quan trọng, sức ảnh hưởng của sách báo và văn hóa đọc đối với gia đình, trường học, khu dân cư, cộng đồng và xã hội.
Nhiều kế hoạch và biện pháp cụ thể, có tính khả thi đã được xây dựng, trong đó có kế hoạch phát triển văn hóa đọc cho cộng đồng thích ứng với đại dịch COVID-19 như xây dựng kênh để giới thiệu, chia sẻ sách hay... Đặc biệt, một số bài dự thi cho thấy cuộc thi đã thực sự trở thành sân chơi, diễn đàn để các em học sinh, sinh viên chia sẻ về kinh nghiệm đọc sách hiệu quả. Nhiều em xây dựng được các kế hoạch, giải pháp, biện pháp khuyến đọc cụ thể, phù hợp với từng độ tuổi và có ý nghĩa thực tế cao. Nhiều bài dự thi có thể được biên tập để in thành sách…
“Từ chất lượng của các bài dự thi năm nay cho thấy, các em học sinh, sinh viên đã thực sự quan tâm đến việc đọc sách, đồng thời cho thấy, văn hóa đọc đã có tác động rất lớn đến việc hình thành trí tuệ, nhận thức, nhân cách của học sinh, sinh viên. Lòng nhân ái, vị tha, biết quan tâm đến người khác đã được hình thành và nuôi dưỡng từ việc đọc sách. Một số em học sinh, sinh viên đã âm thầm trở thành những đại sứ văn hóa đọc, đem sách và tình yêu sách đến với những hoàn cảnh còn khó khăn trong cộng đồng xã hội…”, ông Phạm Quốc Hùng, Vụ trưởng Vụ Thư viện chia sẻ.
Có thể nói, qua 3 năm triển khai thực hiện, Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc đã khẳng định được vị trí, vai trò, những giá trị tốt đẹp của văn hóa đọc trong việc nâng cao năng lực tiếp cận thông tin và tri thức của người Việt Nam, đặc biệt là đối với thế hệ chủ nhân tương lai của đất nước. Cuộc thi đã góp phần khuyến khích, thúc đẩy phong trào đọc, hình thành thói quen và kỹ năng đọc sách trong thế hệ trẻ, phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng- một yếu tố quan trọng để xây dựng nền tảng tinh thần của xã hội.
Phương Lan