“Chấn chỉnh công tác quản lý, xét duyệt hưởng chế độ ốm đau, thai sản”, yêu cầu trên vừa được Bảo hiểm xã hội Việt Nam đặt ra đối với Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, trước tình trạng nhiều cơ sở khám, chữa bệnh thực hiện cấp chứng từ hưởng bảo hiểm xã hội không đúng quy định cho người lao động để thanh toán chế độ bảo hiểm xã hội, có trường hợp trục lợi chính sách, vi phạm các quy định của pháp luật về chính sách an sinh xã hội.
Nhiều trường hợp vi phạm
Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, qua công tác quản lý, giám sát, kiểm tra, thanh tra giải quyết khiếu nại, tố cáo, cơ quan này đã phát hiện tình trạng vi phạm trong việc xét duyệt hưởng chế độ ốm đau, thai sản của các cơ sở khám, chữa bệnh, trong đó có trường hợp lợi dụng để trục lợi chính sách.
Trong quá trình thẩm định hồ sơ ốm đau, thai sản tại một số nơi, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã phát hiện sự bất thường về việc cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội với các biểu hiện: Cấp giấy chứng sinh, giấy khai sinh không đúng thời gian thực tế sự việc phát sinh; số lượng giấy chứng nhận được cấp lớn trong thời gian ngắn; số ngày được nghỉ trên 1 giấy chứng nhận nhiều bất thường; cấp giấy chứng nhận không đúng tình trạng sức khỏe, tình trạng mang thai…. Số giấy chứng nhận do một bác sỹ cấp/một ngày rất lớn, vượt xa số lượt khám tối đa cho phép đối với một bàn khám (một bác sỹ) theo Hướng dẫn Quy trình khám bệnh tại Khoa khám bệnh của bệnh viện được ban hành kèm theo Quyết định số 1313/QĐ-BYT của Bộ Y tế. Bên cạnh đó còn có một số biểu hiện bất thường khác. Sau khi được cấp giấy chứng nhận, người lao động nộp hồ sơ cho người sử dụng lao động đề nghị cơ quan Bảo hiểm xã hội thanh toán chế độ ốm đau, thai sản.
Liên quan đến những vi phạm tương tự, trong các năm 2019 - 2020, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã có các văn bản chỉ đạo như Công văn số 4733/BHXH-CSXH về việc chấn chỉnh và hướng dẫn xử lý một số tồn tại trong công tác tổ chức thực hiện bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp; Công văn số 3103/BHXH-CSXH về việc chấn chỉnh việc thực hiện đối soát dữ liệu khám, chữa bệnh và cấp các hồ sơ, giấy tờ làm căn cứ hưởng bảo hiểm xã hội trên Cổng Thông tin Giám định bảo hiểm y tế. Tại các Hội nghị giao ban trực tuyến toàn ngành, Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã nhiều lần chỉ đạo, chấn chỉnh công tác tiếp nhận, giải quyết các chế độ bảo hiểm xã hội.
Ngăn chặn, phòng ngừa, xử lý các hành vi vi phạm
Để ngăn chặn, phòng ngừa, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, gây thất thoát, lãng phí, trục lợi quỹ bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm xã hội Việt Nam vừa có Công văn số 1511/BHXH-CSXH yêu cầu Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố chấn chỉnh công tác quản lý, xét duyệt hưởng chế độ ốm đau, thai sản. Trên cơ sở dữ liệu hiện có, Bảo hiểm xã hội các địa phương tăng cường công tác giám sát, kiểm tra, thanh tra việc cấp giấy chứng nhận tại các cơ sở khám, chữa bệnh đã cấp các giấy chứng nhận có dấu hiệu bất thường nêu trên hoặc các dấu hiệu bất thường khác (thanh - kiểm tra liên ngành, kiểm tra theo kế hoạch, kiểm tra đột xuất, đối soát với Hệ thống thông tin giám định bảo hiểm y tế…). Dừng chi trả ngay đối với các chứng từ đã xác định không hợp lý, không hợp lệ, bằng mọi biện pháp thu hồi về quỹ số tiền đã chi trả chế độ với giấy chứng nhận cấp sai quy định nêu trên.
Bảo hiểm xã hội Việt Nam yêu cầu Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố khai thác triệt để các ứng dụng phần mềm khi xét duyệt hưởng chế độ ốm đau, thai sản và trong công tác hậu kiểm; rà soát lại việc cấp giấy chứng nhận của các cơ sở khám, chữa bệnh trên địa bàn. Trường hợp phát hiện có hành vi vi phạm, cần kịp thời báo cáo UBND tỉnh, thành phố và phối hợp với Sở Y tế, các cơ quan liên quan tiến hành kiểm tra, thanh tra. Trường hợp cần thiết phải chuyển cơ quan công an để điều tra, xác minh làm rõ theo quy định của pháp luật.
Bảo hiểm xã hội các địa phương tham mưu với Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trên địa bàn về quản lý, đấu tranh phòng, chống và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội; xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên và liên tục. Đồng thời, tăng cường tuyên truyền đến các đơn vị sử dụng lao động, người lao động để tiếp nhận phản ánh về những biểu hiện bất thường liên quan đến tình trạng nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội của người lao động trong đơn vị.
Trong 4 tháng đầu năm 2021, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã giải quyết hưởng mới chế độ ốm đau, thai sản cho gần 3 triệu người. Công tác quản lý chi trả bảo hiểm xã hội (ốm đau, thai sản…) và quản lý người hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội trong thời gian qua luôn được ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam đặc biệt quan tâm. Nhiều biện pháp quản lý được tăng cường như ứng dụng công nghệ thông tin; phối hợp đồng bộ, hiệu quả của cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành… Qua đó, tổ chức thực hiện công tác chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội kịp thời, đến đúng người thụ hưởng chế độ; các quy trình, thủ tục chi trả, quản lý người hưởng được đơn giản hóa theo hướng tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người tham gia và thụ hưởng, góp phần củng cố niềm tin của người thụ hưởng đối với các chính sách an sinh xã hội của Đảng, Nhà nước.
Chu Thanh Vân