Bản hùng ca chiến dịch Điện Biên Phủ qua bức tranh Panorama

Tự hào và xúc động là cảm xúc của những người tham quan Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biện Phủ, tỉnh Điện Biên khi được chiêm ngưỡng bức tranh Panorama tái hiện chiến dịch Điện Biên Phủ với “Năm mươi sáu ngày đêm khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt” của quân và dân ta để làm nên “Chiến thắng Điện Biên chấn động địa cầu”, gửi đến cả thế giới thông điệp về khát vọng giành độc lập, tự do.

Bức tranh được vẽ tại tầng 2 của Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, tính từ thời điểm lên ý tưởng đến khi khánh thành bức tranh là 9 năm. Tính từ nét bút đầu tiên, hơn 80 họa sĩ đã thực hiện bức tranh trong gần 3 năm từ cuối năm 2019 đến giữa năm 2022 thì bức tranh được hoàn thiện nhân dịp kỷ niệm 68 năm chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử.

Bức tranh Panorama vẽ bằng chất liệu sơn dầu trên nền vải toan, với bố cục hình tròn, dài 132 km, cao 20,5 m, đường kính 42 m, có tổng diện tích là 3.225 m². Trên bức tranh tái hiện hơn 4.500 nhân vật cùng với sự hùng tráng ác liệt của chiến trường Điện Biên Phủ.

Để có được bức tranh này, nhóm tác giả đã sưu tầm nguồn tài liệu hơn 1.500 tranh, ảnh, tư liệu từ Trung tâm lưu trữ quốc gia Pháp, Trung tâm lưu trữ quốc gia Việt Nam, Thư viện quốc gia Việt Nam, Bảo tàng lịch sử quân sự và Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ.

Bức tranh có 4 trường đoạn được phân tách theo chủ đề rõ ràng gồm: Trường đoạn 1 “ Toàn dân ra trận” với hình ảnh núi rừng Tây Bắc chập trùng từng đoàn dân, quân thồ hàng, trèo non lội suối cung cấp lương thực cho tiền tuyến. Kế tiếp là trường đoạn 2 “ Khúc dạo đầu hùng tráng” với điểm nhấn là trận Him Lam, mở màn chiến dịch Điện Biên Phủ như một đòn đánh phủ đầu vào quân giặc, khẳng định sức mạnh pháo binh của ta. Trường đoạn 3 “Cuộc đối đầu lịch sử” với hầm hào, dây thép gai, trận đánh giáp lá cà phản ánh sự khốc liệt của chiến trường và kết thúc bằng hình ảnh cột khói từ quả bộc phá phát nổ trên đồi cao A1 như lời hiệu triệu quyết chiến, quyết thắng cũng như cho thấy sự khốc liệt của chiến trường năm xưa. Trường đoạn 4 “Chiến thắng Điện Biên” là hình ảnh quân ta vùng lên đánh chiếm tập đoàn cứ điểm với những hình ảnh thể hiện sự đối lập giữa từng đoàn tù binh phía bên kia và hình ảnh từng đoàn quân của ta vùng lên với điểm nhấn lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên nắp hầm tướng De Castries.

Cùng với những nét vẽ tài tình, bức tranh còn được kết hợp với các hiện vật và mô hình đắp nổi hào, hầm, lán trại, kết hợp ánh sáng, âm nhạc và thuyết minh tạo nên không khí chân thực, tri ân quá khứ hào hùng, tạo nên một bức tranh toàn cảnh về trận chiến Điện Biên Phủ gây ấn tượng mạnh mẽ với người xem.

Bức tranh Panorama tại Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ là một trong những tác phẩm lớn vẽ về đề tài chiến tranh. Bức tranh không chỉ là thông điệp về khát vọng hòa bình, tinh thần đoàn kết, đấu tranh kiên cường mà còn là một nguồn tư liệu quý, góp phần bảo tồn giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ, là một điểm nhấn cho du lịch Điện Biên trong những ngày tháng lịch sử tiến tới kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ.

Tâm Hiền - Phương Nam