50 năm "Thủ đô kháng chiến" Lộc Ninh (Bài 1)

Di tích lịch sử sân bay Lộc Ninh. Ảnh: Sỹ Tuyên - TTXVN
Di tích lịch sử sân bay Lộc Ninh. Ảnh: Sỹ Tuyên - TTXVN

Nói đến vùng đất Lộc Ninh,Thượng tướng Trần Văn Trà – nguyên Tư lệnh các lực lượng vũ trang giải phóng Miền Nam từng nói “... Đó là kết quả của sự nỗ lực bền bỉ, hy sinh to lớn, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, của đồng bào Kinh, Thượng, của biết bao con người trên mọi miền đất nước đã sống và chiến đấu trên vùng đất đỏ Lộc Ninh”. Nhà thơ Tố Hữu cũng từng viết: “Lộc Ninh xinh một cụm hồng - Ai hay đất lửa, máu hồng đơm hoa”.

50 năm đã qua, từ vùng đất của “Thủ đô kháng chiến”, thủ phủ của Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam với những địa danh đã ghi vào lịch sử hào hùng của dân tộc như Căn cứ Tà Thiết, Sân bay quân sự Lộc Ninh, Kho xăng dầu Lộc Quang chi viện cho chiến trường B2, Nhà giao tế - trụ sở của Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, Lộc Ninh hôm nay là vùng đất trù phú với thế mạnh phát triển nông nghiệp công nghệ cao, năng lượng tái tạo, kinh tế vùng biên… Phóng viên TTXVN thực hiện chùm 3 bài viết với chủ đề 50 năm "Thủ đô kháng chiến" Lộc Ninh.

50 năm "Thủ đô kháng chiến" Lộc Ninh (Bài 1) ảnh 1Di tích lịch sử sân bay Lộc Ninh. Ảnh: Sỹ Tuyên - TTXVN

Bài 1-Giải phóng Lộc Ninh, mở toang cánh cửa Đông Bắc Sài Gòn

Theo Tỉnh ủy Bình Phước, giai đoạn 1970 - 1971, cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của quân và dân ta có nhiều chuyển biến thuận lợi. Trước diễn biến mới trên chiến trường, Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương đã quyết định mở cuộc tiến công chiến lược năm 1972 trên chiến trường miền Nam nhằm tiêu diệt sinh lực địch, mở rộng vùng giải phóng, góp phần làm thay đổi tương quan lực lượng, thay đổi cục diện cuộc chiến tranh ở miền Nam.

Huyện đầu tiên của miền Nam được giải phóng

Cuộc tiến công chiến lược này được tiến hành đồng thời trên ba hướng chiến lược: Trị - Thiên, Bắc Tây Nguyên và miền Đông Nam Bộ với ba chiến dịch tiến công quy mô cấp quân đoàn, trong đó cuộc tiến công ở miền Đông Nam Bộ mang mật danh “Chiến dịch Nguyễn Huệ”. Chiến dịch diễn ra trên không gian rộng bao gồm 4 tỉnh ở phía Bắc Sài Gòn: Bình Long, Phước Long, Tây Ninh và Bình Dương.

Xác định được vị trí chiến lược của Lộc Ninh trong Chiến dịch Nguyễn Huệ năm 1972, Bộ Chỉ huy Miền xác định tiến công cụm cứ điểm Lộc Ninh là trận đánh then chốt. Bộ Tư lệnh chiến dịch xác định lấy hướng đường 13 làm hướng tiến công chủ yếu, đường 22 làm hướng thứ yếu. Trên hướng thứ yếu, khu vực từ ngã ba đường 17 lên Bắc Lộc Ninh, trong đó có cụm cứ điểm Lộc Ninh được chọn làm khu quyết chiến then chốt mở màn chiến dịch.

Cụm cứ điểm Lộc Ninh do Chiến đoàn 9 thuộc Trung đoàn bộ binh 5 Ngụy phụ trách; có cấu trúc công sự kiên cố và lực lượng cơ động mạnh. Điểm hạn chế của nó là cách xa căn cứ quân sự lớn, khó tranh thủ được sự chi viện kịp thời từ phía sau lên, binh lực bố trí phân tán trên nhiều khu vực cách xa nhau.

4 giờ ngày 1/4/1972, đơn vị C30B nổ súng tiến công vào đội hình phòng ngự của Chiến đoàn 49 tại Xa Mát - Bàu Dung và Bắc Thiện Ngôn. Sau 4 ngày đêm mở chiến dịch, ta đã giành thắng lợi giòn giã trên hướng thứ yếu, tiêu diệt cụm cứ điểm tiền tiêu Xa Mát, đánh thiệt hại nặng Chiến đoàn 49 địch, làm chủ từ Bắc Thiện Ngôn đến biên giới.

Đúng 5 giờ 30 phút ngày 5/4/1972, pháo binh ta bắt đầu nổ súng tiến công vào cụm cứ điểm Lộc Ninh, phá hủy một phần công sự, làm cho quân địch hoảng loạn. Sau 3 ngày vừa liên tục bắn phá vây hãm, tiến công, vừa tổ chức đánh địch ứng cứu, khi quân địch tháo chạy, lọt vào trận địa chốt chặn của Trung đoàn 1, bộ đội đánh dồn địch xuống lòng suối Rong Can, chia cắt, tiêu diệt và bắt gọn, trong đó có viên Đại tá Nguyễn Công Vĩnh - Chỉ huy Chiến đoàn. 21 giờ ngày 7/4/1972, bộ đội ta hoàn toàn làm chủ cụm cứ điểm chi khu Lộc Ninh.

Lộc Ninh được giải phóng hoàn toàn (là huyện đầu tiên của miền Nam được giải phóng) đã gây kinh hoàng cho Quân đội Sài Gòn. Chiến đoàn 52 bỏ căn cứ Đồng Tâm tháo chạy về An Lộc đã bị Trung đoàn 209 chặn đánh tiêu diệt một số lớn tại cầu Cần Lê.

50 năm "Thủ đô kháng chiến" Lộc Ninh (Bài 1) ảnh 2Ngày 1/4/1972 tổ phóng viên Thông tấn xã Giải phóng (TTXGP) đi theo đơn vị C30B đưa tin chiến thắng trận mở màn chiến dịch Nguyễn Huệ tại đồn Xa Mát-Thiện Ngôn. Trong ảnh: TTXGP phát tin chiến thắng về cơ quan.Ảnh: TTXVN

Mở toang cánh cửa Đông Bắc Sài Gòn

Lộc Ninh được giải phóng với dân số 25.000 người đã nhanh chóng được biến thành một trung tâm chính trị, quân sự, ngoại giao của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam. Thắng lợi của trận tiến công Lộc Ninh đã làm sụp đổ toàn bộ khu vực phòng ngự tiền tiêu của địch ở Bắc đường 13, mở toang cánh cửa xuống phía Nam, tạo điều kiện cho chiến dịch phát triển.

Thành công của trận Lộc Ninh – trận đánh then chốt đầu tiên, đã góp phần quyết định vào thắng lợi của Chiến dịch Nguyễn Huệ năm 1972 ở Đông Nam Bộ; tạo thế uy hiếp trực tiếp đối với tuyến phòng thủ ven Sài Gòn, tạo điều kiện cho các địa phương của Nam Bộ tiếp tục tiến công đánh phá bình định của địch.

Với Chiến dịch Nguyễn Huệ, lần đầu tiên miền Đông Nam Bộ giải phóng được một vùng rộng lớn trên hướng chiến lược xung yếu Bắc Sài Gòn, mở vùng Bắc Bình Dương, uy hiếp cửa ngõ Sài Gòn. Vùng giải phóng mới được nối thông với Đông Bắc Campuchia với Tây Nguyên và với vùng hậu phương chiến lược miền Bắc xã hội chủ nghĩa.

50 năm "Thủ đô kháng chiến" Lộc Ninh (Bài 1) ảnh 3Nhân dân Lộc Ninh chào đón quân giải phóng tiến vào Lộc Ninh, ngày 7/4/1972. Ảnh: Tư liệu

Khu rừng Chính phủ - nơi chỉ huy Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử

Đầu năm 1973, lực lượng vũ trang Bình Phước được giao nhiệm vụ phối hợp với lực lượng chủ lực Miền bảo vệ vùng căn cứ Lộc Ninh. Từ ngày 4 đến ngày 7/3/1973, Trung ương Cục có cuộc họp với Tỉnh ủy Bình Phước nhất trí trước mắt tập trung lực lượng xây dựng căn cứ địa tại Bình Phước trên cơ sở ba huyện được giải phóng gốm Lộc Ninh, Bù Đốp, Bù Gia Mập, trong đó Lộc Ninh là điểm trọng tâm.

Trung ương Cục và Bộ Chỉ huy Miền quyết định dời căn cứ Quân ủy Miền từ sóc Con Trăng – Tây Ninh về đóng tại sóc Tà Thiết – Lộc Ninh.

Căn cứ Tà Thiết là nơi từng diễn ra các cuộc họp và tiếp các phái đoàn cấp cao của Bộ Chính trị, Bộ Tham mưu – Trung ương Cục Miền Nam. Đặc biệt, tại căn cứ Tà Thiết, ngày 8/4/1975, đồng chí Lê Đức Thọ thay mặt Bộ Chính trị phổ biến Nghị quyết Hội nghị lần thứ Bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa III) về việc thành lập Bộ Chỉ huy Chiến dịch giải phóng Sài Gòn – Gia Định. Bộ Chỉ huy Chiến dịch đề nghị Trung ương đặt tên cho Chiến dịch giải phóng Sài Gòn – Gia Định là “Chiến dịch Hồ Chí Minh”. Sau đó, Bộ Chính trị đồng ý đổi tên thành chiến dịch mang tên Bác – Chiến dịch Hồ Chí Minh.

Căn cứ Tà Thiết là trung tâm đầu não của Quân ủy và Bộ Chỉ huy Miền, là nơi đóng chân của Bộ Chỉ huy Chiến dịch Hồ Chí Minh, do vậy, người dân trong vùng quen gọi là "khu rừng Chính phủ".(Còn tiếp)

Sỹ Tuyên

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Thời tiết ngày 31/3/2025: Thủ đô Hà Nội có mưa, trời rét

Thời tiết ngày 31/3/2025: Thủ đô Hà Nội có mưa, trời rét

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, ngày và đêm 31/3, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ trời tiếp tục rét, có nơi rét đậm, rét hại với nền nhiệt dưới 10 độ C. Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ có mưa dông, đề phòng trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh.

Ô tô khách lao xuống vực từ đèo Bảo Lộc, Lâm Đồng

Ô tô khách lao xuống vực từ đèo Bảo Lộc, Lâm Đồng

Khoảng 17 giờ 10 phút ngày 30/3, trên đèo Bảo Lộc (địa phận thị trấn Đạ M’ri, huyện Đạ Huoai, tỉnh Lâm Đồng) xe khách 52 chỗ đang lưu thông đã lao xuống vực. Lực lượng chức năng đang tổ chức cứu hộ tại hiện trường, hiện chưa có con số thương vong chính thức.

Vietjet và Vikki hỗ trợ 500 căn nhà cho hộ nghèo Tây Nguyên

Vietjet và Vikki hỗ trợ 500 căn nhà cho hộ nghèo Tây Nguyên

Hãng hàng không Vietjet và Ngân hàng số Vikki (Vikki Digital Bank) vừa trao phần quà hỗ trợ 500 căn nhà, trị giá 30 tỷ đồng cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn Tây Nguyên tại Lễ ra quân đồng loạt xây dựng, xoá nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên và trao tặng nhà mẫu, bàn giao kinh phí hỗ trợ tại tỉnh Kon Tum do Bộ Công an tổ chức.

"Hố tử thần" tại Bắc Kạn sụt lún sâu và rộng

"Hố tử thần" tại Bắc Kạn sụt lún sâu và rộng

Sáng 30/3, ông Lương Thanh Lộc, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Na Rì (tỉnh Bắc Kạn) cho biết, sáng 29/3, trên tuyến đường Quốc lộ 3B, đoạn đi qua địa bàn thôn Hiệp Lực, xã Kim Lư (huyện Na Rì) xuất hiện hố sụt lún lớn, nằm giữa dải phân cách, có chiều dài 7m, chiều sâu khoảng 5m, dưới đáy hố sụt có nước.

Thời tiết ngày 11/3: Bắc Bộ nồm ẩm, Nam Bộ nắng nóng

Thời tiết ngày 30/3/2025: Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ trời rét, Tây Nguyên và Nam Bộ ngày nắng

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, ngày và đêm 30/3, Bắc Bộ và Trung Bộ có mưa, dông, đề phòng trong mưa dông khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh tại phía Tây Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Riêng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ trời rét, vùng núi cao có nơi dưới 10 độ C.

Lực lượng chức năng nỗ lực khống chế tàu cá bị cháy. Ảnh: TTXVN phát

Cháy tàu cá đang neo đậu trên sông Nhật Lệ

Lúc 11 giờ 15 phút ngày 29/3, một tàu cá của ngư dân xã Quang Phú (thành phố Đồng Hới, Quảng Bình) trong lúc đang neo đậu trên sông Nhật Lệ thì bất ngờ bốc cháy dữ dội.

https://www.baokiengiang.vn/

Phật giáo Nam tông Khmer giữ gìn nét văn hoá trong từng phum, sóc

Kiên Giang có hơn 237.000 người dân tộc Khmer sinh sống, chiếm khoảng 13% dân số toàn tỉnh. Những năm qua, tỉnh đặc biệt quan tâm đến công tác đầu tư, tôn tạo các ngôi chùa; thực hiện tốt các chính sách, tạo điều kiện thuận lợi để các sư, sãi, chư tăng và đồng bào theo đạo tu học, sinh hoạt; duy trì, phát huy các lễ hội truyền thống dân tộc Khmer nhằm phục vụ đời sống tinh thần nhân dân, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Nói “không” với tảo hôn trong đồng bào dân tộc thiểu số

Nói “không” với tảo hôn trong đồng bào dân tộc thiểu số

Tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống là những hủ tục hiện vẫn còn tồn tại, đặc biệt là ở vùng dân tộc thiểu số ở Nghệ An. Điều này ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực, suy thoái nòi giống và là lực cản đối với sự tiến bộ xã hội và sự phát triển kinh tế - xã hội bền vững của vùng dân tộc thiểu số. Để ngăn ngừa, giảm thiểu tình trạng tảo hôn trong đồng bào dân tộc thiểu số tại các xã vùng sâu, vùng xa tỉnh Nghệ An đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp.

Triển khai xây mới nhà ở cho Mẹ Việt Nam Anh hùng. Ảnh: Nguyễn Thanh - TTXVN

Cần Thơ hoàn thành xóa nhà tạm, dột nát trước dịp Lễ 30/4

Tại Hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố mở rộng sơ kết công tác quý 1 và triển khai nhiệm vụ công tác quý 2/2025 do Thành ủy Cần Thơ tổ chức ngày 28/3, ông Trần Phú Lộc Thành, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố cho biết: Cần Thơ phấn đấu hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, dột nát trên địa bàn trước ngày 30/4 để lập thành tích chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).

Bộ Công an ra quân xây dựng nhà tặng đồng bào Tây Nguyên

Bộ Công an ra quân xây dựng nhà tặng đồng bào Tây Nguyên

Sáng 28/3 tại tỉnh Kon Tum, Bộ Công an tổ chức Lễ ra quân khởi công đồng loạt xây dựng, xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn Tây Nguyên; trao tặng nhà mới cho đồng bào và bàn giao kinh phí hỗ trợ. Trung tướng Phạm Thế Tùng, Thứ trưởng Bộ Công an, lãnh đạo các tỉnh trong khu vực tham dự buổi lễ.

Bắc Giang phấn đấu cơ bản xóa xong nhà dột nát trong tháng 6

Bắc Giang phấn đấu cơ bản xóa xong nhà dột nát trong tháng 6

Nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát 2025, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể tỉnh Bắc Giang đã đẩy mạnh tuyên truyền, động viên, hỗ trợ các hộ trong quá trình sửa chữa, xây mới; huy động mọi nguồn lực trong nhân dân từ kinh phí, ngày công, nguyên vật liệu... để giúp đỡ các gia đình khó khăn với tinh thần: "Ai có gì giúp nấy, ai có nhiều giúp nhiều, ai có ít giúp ít, ai có công giúp công, ai có của giúp của".

Sức sống mới trên chiến khu xưa Quế Sơn

Sức sống mới trên chiến khu xưa Quế Sơn

Quế Sơn (Quảng Nam) là vùng đất giàu truyền thống yêu nước, cách mạng và văn hóa, quê hương "Ngũ phụng tề phi", xứ sở "Địa linh nhân kiệt". Với thế núi, hình sông bao bọc vô cùng hiểm trở đã biến Quế Sơn thành căn cứ địa hết sức quan trọng của cách mạng. Tiêu biểu là phong trào Hường Hiệu với chiến khu Tân Tỉnh - Trung Lộc khiến thực dân Pháp khiếp đảm; Chiến khu Hoàng Văn Thụ với nhiệm vụ củng cố, xây dựng, bảo vệ vùng tự do, phục vụ kháng chiến chống thực dân Pháp.

Chuyện về vùng đất anh hùng Xuân Lộc

Chuyện về vùng đất anh hùng Xuân Lộc

Ngày 21/4/1975, Chiến dịch tiến công Xuân Lộc (Đồng Nai) kết thúc thắng lợi, từ đây khu vực phòng thủ trọng yếu, “cánh cửa thép” phía Đông Sài Gòn của Mỹ - Ngụy bị đập tan. Để có Chiến thắng Xuân Lộc, trước đó, quân và dân ta đã triệt để thực hiện chiến lược ấp bám ấp, xã bám xã. Việc giành và giữ từng tấc đất giữa ta và địch ở những địa bàn chiến lược khiến cuộc chiến tại vùng ven Xuân Lộc trở nên khốc liệt, đặc biệt là tại xã Bảo Chánh, nay là xã Xuân Thọ.

Xóa nhà tạm góp phần thay đổi bộ mặt các huyện vùng cao Hà Giang

Xóa nhà tạm góp phần thay đổi bộ mặt các huyện vùng cao Hà Giang

Chương trình xóa nhà tạm tại Hà Giang đang được triển khai hiệu quả, góp phần làm thay đổi bộ mặt các huyện vùng cao và mang lại mái ấm ổn định cho hàng nghìn gia đình nghèo. Mỗi huyện tại Hà Giang đều có những cách làm sáng tạo và hiệu quả trong công tác xóa nhà tạm, từ đó nâng cao đời sống người dân và tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Giá xăng tiếp tục tăng từ 15h chiều nay 27/3

Giá xăng tiếp tục tăng từ 15h chiều nay 27/3

Liên Bộ Công Thương - Tài chính vừa quyết định điều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu từ 15h chiều nay 27/3. Theo đó, giá xăng tiếp tục được điều chỉnh tăng cùng với giá dầu điêzen, dầu hỏa.

Bình Phước phát triển hạ tầng, sóng thông tin vùng biên giới cải thiện rõ rệt

Bình Phước phát triển hạ tầng, sóng thông tin vùng biên giới cải thiện rõ rệt

Bình Phước đang đẩy mạnh phát triển hạ tầng thông tin và truyền thông hiện đại, rộng khắp, đồng bộ, phù hợp với xu hướng hội tụ của công nghệ thông tin trong cuộc cách mạng 4.0, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, xây dựng Chính quyền số và đô thị thông minh hướng đến nâng cao quyền tiếp cận thông tin, nâng cao chất lượng kết nối thông tin cho người dân, du khách, doanh nghiệp, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế số, xã hội số và bảo đảm an ninh quốc phòng.