Ảnh minh họa - TTXVN |
Khái niệm
Tốc độ gió được đo theo một bảng gọi là Bảng Beaufort. Bảng này phân chia tốc độ gió của 7 bão, áp thấp nhiệt đới và nhiễu động nhiệt đới từ cấp 1 đến cấp 17 và thành số kilomét/giờ. Khi sức gió mạnh nhất ở vùng gần trung tâm của gió xoáy đạt tới cấp 6, cấp 7 (39 đến 61 km/giờ) thì được gọi là áp thấp nhiệt đới; khi sức gió mạnh nhất đạt từ cấp 8 trở lên (từ 62 km/giờ trở lên) thì được gọi là bão.
Nguyên nhân:
Nguyên nhân hình thành áp thấp nhiệt đới và bão rất phức tạp. Cho tới nay, các nhà khoa học chưa khám phá hết những nguyên nhân hình thành của chúng. Tuy nhiên,người ta cũng rút ra một số kết luận là những cơn áp thấp nhiệt đới và bão như vậy dễ hình thành trên vùng biển nhiệt đới, đặc biệt trong khoảng từ vĩ tuyến 5 đến vĩ tuyến 20, nơi mà nhiệt độ mặt nước biển không thấp hơn 27 độ C.
Gió xoáy của áp thấp nhiệt đới hoặc bão thổi dồn vào tâm và xoáy ngược chiều kim đồng hồ..
Trong cơn bão mạnh, ở chính vùng trung tâm gió rất yếu, trời quang, mây tạnh. Vùng này thường có bán kính từ vài chục đến 100 km, được gọi là “mắt bão”.
Những thiệt hại chính do áp thấp nhiệt đới và bão gây ra
Gió xoáy của áp thấp nhiệt đới hoặc bão thổi dồn vào tâm và xoáy ngược chiều kim đồng hồ..
Trong cơn bão mạnh, ở chính vùng trung tâm gió rất yếu, trời quang, mây tạnh. Vùng này thường có bán kính từ vài chục đến 100 km, được gọi là “mắt bão”.
Những thiệt hại chính do áp thấp nhiệt đới và bão gây ra
- Gây thương vong và làm ảnh hưởng đến sức khoẻ cộng đồng (chết người, bị thương, gây dịch bệnh…)
- Thiệt hại về vật chất: Hư hỏng công trình, ngưng trệ giao thông, gián đoạn thông tin liên lạc;
- Mất mùa và mất mát tài sản;
- Ô nhiểm môi trường;
- Thiếu lương thực và nước sạch cho sinh hoạt.
Những yếu tố làm tăng thiệt hại do bão gây ra:
- Nằm ở vùng thấp ven biển.
- Khu vực sản xuất, nhà xưởng, ở những vùng thấp trũng ở đồng bằng hay ven biển.
- Hệ thống kho bãi, nhà xưởng thiết kế không phù hợp
- Không có hệ thống cảnh báo và liên lạc cần thiết.
- Nhận thức về rủi ro, hiểm họa còn thấp.
- Cơ sở hạ tầng yếu kém.
- Thiếu sự chuẩn bị cho việc phòng chống bão.
Tác hại
- Tàu, thuyền ở ngoài khơi có thể bị chìm.
- Nước biển dâng lên gây ngập lụt ven biển, làm nhiễm mặn đồng ruộng, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và khu vực nuôi tôm, cua, cá.
- Nước mặn có thể làm ỏng giếng hoặc các nguồn nước ngọt khác.
- Có thể tàn phá hoặc làm hư hỏngnhà cửa và tài sản.
- Nhà xưởng, chợ …cũng có thể bị phá hỏng.
- Làm người chết và bị thương.
- Làm chết gia súc, gia cầm.
- Có thể phá hoại mùa màng và lương thực, sản phẩm dự trữ.
- Làm cây cối bị đổ, gẫy, gây cản trở giao thông.
- Đường dây điện có thể bị đứt và có thể gây ra cháy hoặc tai nạn điện.
- Các hệ thống thông tin liên lạc có thể bị gián đoạn.
- Mưa lớn có thể dẫn tới lũ ,lụt và sạt lở đất.
Những việc cần làm khi có bão
Trước khi có áp thấp nhiệt đới hoặc bão:
- Trồng cây chắn gió xung quanh nhà xưởng để tạo hàng rào bảo vệ chắn gió bão và ngăn không cho đất bị xói mòn.
- Trước mùa bão phải chặt bỏ cành to, cây khô quanh nhà xưởng và trong khu vực để giảm nguy cơ cây gẫy, đổ vào nhà khi bão xảy ra.
- Sơ tán các thiết bị, giấy tờ quan trọng đến vị trí an toàn
- Rà soát và bổ xung các thiết bị cứu hộ, cứu nạn
- Dự trữ lương thực, thực phẩm, chất đốt, nước sạch, thuốc men và các vật dụng cần thiết khác ở nơi an toàn và cao ráo trong mùa mưa bão.
- Theo dõi tin bão trên đài phát thanh, truyền hình và loa truyền thanh công cộng.
- Chuẩn bị nhiên liệu thay thế để có thể dùng khi bị cắt điện.
- Chằng chống, gia cố nhà xưởng để có thể chịu được gió to.
- Cất tất cả các đồ vật có thể bị gió bão thổi bay vào vị trí an toàn
- Bảo vệ nguồn nước khỏi bị ô nhiễm ( ví dụ: che đậy giếng nước, bể chứa…)
- Xác định vị trí an toàn có thể trú ẩn được nếu phải đi sơ tán khỏi cơ quan .
- Đưa gia súc đến nơi an toàn.
- Đưa thuyền, bè neo đậu vào nơi trú ẩn an toàn.
- Bảo vệ dụng cụ đánh bắt cá và khu vực nuôi tôm, cua, cá…
- Phân công lực lượng ứng phó, ứng trực thường xuyên để có phản ứng kịp thời
Trong khi có áp thấp nhiệt đới hặc bão
- Triển khai lực lượng ứng trực kịp thời
- Không tổ chức ra khơi trong thời gian có áp thấp nhiệt đới hoặc bão.
- Cắt điện tạm thời khi có mưa, gió lớn
- Tạm dừng các hoạt động SX KD
- Yêu cầu mọi người ở trong các khu nhà kiên cố, không được đi ra ngoài.
Sau khi có áp thấp nhiệt đới hoặc bão
- Tiếp tục theo dõi thông tin bão trên đài,vô tuyến và loa truền thanh.
- Rà soát, tổng hợp những thiệt hại do bão gây ra
- Kịp thời sửa chữa, phục hồi hoạt động của các trang thiết bị hư hỏng
- Kiểm tra xem nguồn nước xem có bị xác súc vật chết, nước bẩn hoặc nước mặn làm nhiễm bẩn hay không.
- Kiểm tra các công trình bảo vệ như bờ đê và cây cối xung quanh nhà xem có bị hư hại không.