Trong Hội nghị Văn hóa toàn quốc mới đây, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng yêu cầu quan tâm hơn nữa đến việc bảo tồn, tôn tạo và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể các vùng miền của đồng bào dân tộc, kết hợp với tiếp thu tinh hoa văn hóa của thời đại, phát triển "sức mạnh mềm" của văn hóa Việt Nam góp phần nâng cao sức mạnh tổng hợp quốc gia trong thời gian tới. Phóng viên Thông Tấn Xã Việt Nam (TTXVN) đã có cuộc trao đổi với Phó Giáo sư, Tiến sỹ Tống Trung Tín, Chủ tịch Hội khảo cổ học Việt Nam.

Ngày 16/4, Đại sứ quán Việt Nam tại Israel phối hợp với nhà hàng Viet-Taam đã khai trương không gian văn hóa, ẩm thực Việt tại thành phố Netanya, miền Trung Israel.

Tối 8/3, tại thị trấn Chũ, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang, UBND huyện Lục Ngạn tổ chức khai mạc Ngày hội Văn hóa - Thể thao các dân tộc huyện Lục Ngạn lần thứ 21, năm 2023. Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Lê Ánh Dương, cùng đông đảo bà con nhân dân và du khách thập phương tham dự.

Bắc Ninh - Kinh Bắc mảnh đất nổi tiếng với nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc. Qua thời gian, các giá trị đó đang tiếp tục được người dân lưu giữ, phát triển. Trong đó, rối nước Đồng Ngư, xã Ngũ Thái, huyện Thuận Thành là loại hình nghệ thuật độc đáo đang được bảo tồn và phát triển.

Theo Cục Di sản Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), năm 2001, lần đầu tiên loại hình di sản văn hóa phi vật thể chính thức được quy định trong Luật Di sản văn hóa, tạo bước chuyển biến lớn trong nhận thức của toàn xã hội về di sản văn hóa phi vật thể. Thực hiện Luật Di sản văn hóa, cả nước có trên 410 di sản được đưa vào Danh mục Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia, một số di sản được UNESCO ghi danh.

Ngày 28/4, Đoàn công tác của Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia do Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Lưu Trần Tiêu - Chủ tịch Hội đồng di sản văn hóa quốc gia làm trưởng đoàn đã có buổi làm việc với tỉnh Gia Lai về khuyến nghị của UNESCO đối với các di sản phi vật thể đại diện của nhân loại, bảo vệ và phát huy giá trị di tích quốc gia đặc biệt, bảo vật quốc gia. Đây là dịp để tỉnh Gia Lai nhìn nhận, đánh giá lại công tác bảo tồn, phát huy các di sản, di tích cấp quốc gia gắn với phát triển kinh tế - văn hóa và xã hội.

Huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu hiện có 10 dân tộc sinh sống, trong đó, người Thái chiếm đa số với hơn 70%. Đồng bào dân tộc Thái đen huyện Than Uyên có nhiều phong tục, tập quán độc đáo. Cùng với ẩm thực, trang phục truyền thống hay những điệu khắp làm xao xuyến lòng người, Lễ hội Kin Pang là nét văn hóa đặc sắc không thể thiếu trong đời sống của người Thái đen với nhiều hoạt động phong phú được bà con gìn giữ từ nhiều đời nay.

Các di sản văn hóa từ trước đến nay chủ yếu giao lưu, kiết nối trong những câu lạc bộ cùng loại hình với nhau, hoặc trong các cuộc thi, hội diễn do các cơ quan quản lý nhà nước tổ chức. Tuy nhiên, hình thức bảo tồn và phát triển này chưa phát huy tối đa tính chủ động của các chủ thể di sản. Thời gian gần đây, các loại hình di sản đã có sự kết nối giao thoa với nhau từ góc độ câu lạc bộ. Điều này được đánh giá như cách thức bảo tồn mới của di sản.

Lai Châu là tỉnh vùng cao biên giới với 20 dân tộc sinh sống, trong đó có người dân tộc Lự. Người Lự Lai Châu có nhiều món ẩm thực độc đáo, nhưng nổi bật là món xôi ngũ sắc. Món xôi được người dân gìn giữ đến tận nay và trở thành một trong những nét văn hóa đặc sắc, hấp dẫn du khách khi đặt chân đến nơi đây.

Hàng năm, cứ vào dịp sau Tết Nguyên đán cũng là lúc những cây đào, cây mận, cây lê bung hoa khoe sắc. Trên khắp các bản làng của người dân tộc Tày ở Hà Giang lại nô lức tổ chức Lễ hội Lồng tồng (Lễ hội xuống đồng).

Tại khu vực Tây Nguyên, vùng văn hóa đặc sắc được biết đến với những nét đặc trưng như không gian văn hóa cồng chiêng, những mái nhà rông, khu tượng nhà mồ, giọt nước... Nhưng cơn lốc đô thị hóa cũng đã phần nào phá vỡ quy hoạch các buôn làng truyền thống, kiến trúc trong làng bị lai tạp, pha trộn, đánh mất bản sắc riêng. Trước thực trạng đó, các buôn làng truyền thống của đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên đã và đang được định hướng quy hoạch xây dựng bảo tồn và phát triển bằng nhiều giải pháp.

Từ nhiều năm nay, phát huy tinh thần xung kích, tự nguyện của thanh niên trong đáp ứng những yêu cầu, nhiệm vụ của đất nước, phong trào Thanh niên tình nguyện đã trở thành một nét văn hóa đẹp thể hiện tinh thần cống hiến của hàng triệu đoàn viên, thanh niên Việt Nam. Lớp lớp đoàn viên, thanh niên đã xung phong đảm nhận những việc mới, việc khó, đến những nơi xa xôi hẻo lánh, góp sức trẻ của mình với mong muốn dựng xây đất nước trở nên giàu đẹp, hùng cường.

“Thứ nhất chơi chữ - thứ nhì chơi tranh”... Từ xa xưa, chơi tranh là thú vui tao nhã đứng thứ hai của người Việt, nhất là mỗi dịp Tết đến, Xuân về. Trong đó, dòng tranh dân gian Việt Nam nói chung và tranh tứ bình nói riêng với sắc màu rực rỡ, mang ý nghĩa sâu sắc về cuộc sống, như lời chúc bình an, hạnh phúc gửi đến mọi người, mọi nhà nhân dịp Xuân mới rất được ưa chuộng.

Không thuộc 49 làng quan họ cổ theo danh sách ban đầu cũng như trong danh sách mở rộng (gồm 67 làng, trong đó tỉnh Bắc Ninh có 44 làng và tỉnh Bắc Giang có 23 làng) nhưng ngày nay xã Mão Điền (huyện Thuận Thành, Bắc Ninh) đã đạt đến tầm “nhà nhà hát quan họ”.

Nghệ thuật xòe Thái là loại hình múa truyền thống đặc sắc gắn liền với đời sống của đồng bào dân tộc Thái vùng Tây Bắc nói chung, tỉnh Lai Châu nói riêng. Múa xòe đã trở thành sợi dây kết nối cộng đồng, thể hiện bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc. Từ bao đời nay cộng đồng người Thái ở Lai Châu vẫn luôn gìn giữ bản sắc văn hóa tốt đẹp này.