Nắng nóng kéo dài khiến cho hàng nghìn ha lúa vụ hè thu của nông dân tỉnh Phú Yên đang trong giai đoạn sinh trưởng gặp phải khô hạn. Trước tình trạng này, ngày 25/6, ông Trần Hữu Thế, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên đã trực tiếp đi kiểm tra và yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công ty Thủy nông Đồng Cam (hệ thống thủy lợi lớn nhất tỉnh Phú Yên), chính quyền các địa phương khẩn trương điều tiết nước để chống hạn cho lúa.
Tại cánh đồng thuộc phường Phú Lâm (thành phố Tuy Hòa), vì là phía cuối nguồn của hệ thống kênh thủy lợi Đồng Cam nên không có nước tưới. Nhiều thửa ruộng khô nước và nứt toác. Lúa gieo sạ được 20 ngày tuổi đã xuất hiện tình trạng chết. Nông dân ở đây phải tự khoan giếng và dùng máy bơm chạy bằng xăng để bơm nước lên từng thửa ruộng.
Ông Phạm Văn Sơn, phường Phú Đông, thành phố Tuy Hòa gieo sạ một mẫu ruộng ở khu vực này cho biết: Nước tưới không có kèm theo nắng nóng kéo dài nên hạn rất nặng. Gia đình phải đặt khoan giếng hết 1,5 triệu đồng để bơm tưới cho lúa, tiền xăng chạy máy bơm nước mỗi sào hết 100 nghìn đồng. Chi phí bơm tưới quá cao nên đây chỉ là giải pháp tạm thời để cứu lúa khỏi chết. Còn về lâu dài, nông dân ở đây phải chờ nước của hệ thống thủy nông Đồng Cam bơm về để dẫn vào ruộng thì mới chăm sóc, bón phân được.
Theo chu kỳ sinh trưởng của lúa, sau khi gieo sạ, ruộng cần có nước để chăm sóc, bón phân. Thế nhưng tình trạng khô hạn diễn ra trên diện rộng tại các cánh đồng thuộc xã Hòa Đồng (huyện Tây Hòa). Ghi nhận thực tế của phóng viên cho thấy, mặt ruộng đất khô trắng, nứt nẻ; các kênh dẫn nước cạn trơ đáy…
Ông Huỳnh Lộc ở thôn Phú Diễn Trong, xã Hòa Đồng, huyện Tây Hòa lo lắng nói: Khô hạn bây giờ rất nặng, mặt ruộng khô trắng. Nếu khoảng 3 đến 5 ngày nữa mà nước không có vào ruộng thì một số diện tích chắc chắn sẽ chết. Khô hạn cũng khiến cho công chăm sóc, phân bón của nông dân sẽ tăng lên rất cao…
Vụ hè thu năm nay toàn tỉnh Phú đã hoàn thành gieo sạ hơn 24.000 ha theo kế hoạch. Ngoài trà đầu cơ bản đảm bảo nước tưới, trà cuối hiện đến thời điểm này đang bị khô hạn. Thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Phú Yên cho thấy, đã có hơn 1.100 ha lúa bị khô hạn nặng. Diện tích lúa này chủ yếu nằm ở cuối hệ thống kênh dẫn của hệ thống thủy nông Đồng Cam.
Theo ông Nguyễn Minh Huệ, Chủ tịch Công ty Thủy nông Đồng Cam: Thời tiết nắng nóng kéo dài và khoảng 1 tuần trước thủy điện Sông Hinh không chạy phát điện liên tục dẫn đến nước về đập đầu mối Đồng Cam giảm mạnh. Do đó, tiến độ đưa nước về khu vực cuối kênh tưới chậm hơn dự kiến dẫn đến một số khu vực đang xảy ra thiếu nước... Hiện tại nước tại khu vực đập đầu mối Đồng Cam và các hồ thủy lợi đã đảm bảo cao trình nên các đơn vị đang tích cực điều tiết tưới cho lúa. Công ty đã huy động các máy bơm chống hạn của hệ thống và khắc phục tình trạng khô hạn được khoảng 700 ha. Trong những ngày tới, 400 ha lúa còn lại sẽ tiếp tục được bơm tưới chống hạn.
Trực tiếp đi kiểm tra tình trạng khô hạn và công tác điều tiết nước tưới tại các cánh đồng thuộc thành phố Tuy Hòa, thị xã Đông Hòa và huyện Tây Hòa, ông Trần Hữu Thế, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên yêu cầu Công ty thủy nông Đồng Cam phải nhanh chóng đưa nước về khu vực cuối kênh. Chính quyền các địa phương phải tổ chức cho nhân dân nạo vét kênh mương nội đồng để đưa nước vào ruộng nhanh nhất và tiết kiệm nước nhất.
Ông Trần Hữu Thế cho biết thêm: Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên sẽ có văn bản yêu cầu các hồ thủy điện phía thượng nguồn xả nước về hạ du với lưu lượng ít nhất là 50m3/s để đảm bảo nước tưới cho vụ hè thu và sinh hoạt của người dân. Hiện nay, tỉnh Phú Yên vẫn chủ động được các phương án chống hạn cho vụ hè thu. Tuy nhiên nếu tiếp tục nắng nóng, khô hạn kéo dài thì cần phải hỗ trợ thêm các nguồn lực từ Trung ương.
Để đảm bảo chống hạn cho lúa, các trạm bơm của hệ thống thủy nông Đồng Cam đã hoạt động hết công suất từ ngày 17/6 đến nay. Nếu khô hạn nặng tiếp tục xảy ra trên diện rộng, 200 giếng khoan và các máy bơm dầu sẽ được vận hành để hỗ trợ thêm cho các vùng tưới.
Xuân Triệu