Ngày 23/4, đông đảo các nhà quản lý, hoạch định chính sách, các nhà khoa học, sinh vật cảnh đã tham dự hội nghị “Phát triển hoa, cây cảnh – ngành kinh tế sinh thái trong xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh” do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội và Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam tổ chức.
Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Văn Chí, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn Hà Nội cho biết, hiện thực hoá mục tiêu xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh, Thành uỷ Hà Nội đã ban hành Chương trình số 04-CTr/TU về “Đẩy mạnh thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân giai đoạn 2021 – 2025”. Theo đó, phát triển hoa, cây cảnh được thành phố xác định là lĩnh vực trọng tâm trong phát triển ngành nghề nông thôn.
Ông Nguyễn Văn Chí cũng nhấn mạnh vai trò của các hội, hiệp hội ngành hàng hoa, cây cảnh. Theo đó, các tổ chức hội nghề nghiệp cần phối hợp với các cơ quan quản lý Nhà nước trong việc thẩm định giá sản phẩm, gắn mã số vùng trồng, truy xuất nguồn gốc. Đồng thời, thiết lập bản đồ số về hoa, cây cảnh để minh bạch thông tin và phục vụ việc quản lý, giám sát… Thời gian tới, các quận, huyện, thị xã cần làm tốt quy hoạch để hoa, cây cảnh trở thành ngành hàng mũi nhọn trong phát triển kinh tế, cải thiện môi trường. Các hội, chi hội và nghệ nhân tham vấn cho đơn vị quản lý Nhà nước của địa phương trong chiến lược phát triển ngành hàng hoa, cây cảnh…
Theo thống kê, cả nước hiện có khoảng 35.000ha tập trung chuyên canh hoa, cây cảnh. Trong vòng 15 năm qua, diện tích hoa, cây cảnh đã tăng hơn 2,3 lần; giá trị sản lượng tăng trên 7,2 lần. Nhiều mô hình sản xuất hoa, cây cảnh tại các tỉnh, thành phố cho giá trị vượt trội từ 800 triệu đồng đến 2,5 tỷ đồng/ha/năm…
Riêng tại Hà Nội, hiện đã phát triển được trên 6.000ha chuyên canh hoa, cây cảnh và 11 làng nghề truyền thống trong lĩnh vực này. Thành phố cũng đã xác định 4 sản phẩm hoa, cây cảnh là sản phẩm chủ lực để khuyến khích đầu tư gồm: Hoa lan, hoa hồng, hoa lily và hoa đào.
Với các tiến bộ mới về giống, quy trình chăm bón, hệ thống dinh dưỡng khoáng, tự động, ánh sáng và nhiệt độ được điều chỉnh, năng suất hoa, cây cảnh trên địa bàn thành phố liên tục được gia tăng. Giá trị sản xuất bình quân đạt 0,5 – 1,5 tỷ đồng/ha/năm; nhiều mô hình đạt đến 2,2 tỷ đồng/ha/năm.
Tại hội nghị các đại biểu cũng cho rằng, bên cạnh những kết quả đạt được ban đầu, việc phát triển hoa, cây cảnh tại Hà Nội nói riêng, cả nước nói chung vẫn còn những khó khăn, bất cập nên chưa phát huy hết tiềm năng, lợi thế của Thủ đô. Bởi các chính sách hỗ trợ cho phát triển ngành hoa, cây cảnh đều có, xong việc áp dụng vào thực tiễn còn gặp nhiều khó khăn.
Cụ thể, chính sách về ứng dụng công nghệ cao chưa tạo được đột phá nâng cao giá trị gia tăng. Việc quy hoạch vùng chuyên canh hoa, cây cảnh để phát triển thành một ngành kinh tế sinh thái chưa được nhiều địa phương quan tâm, chú trọng… Do vậy, Chính phủ, các bộ ngành cần sớm hoàn thiện chính sách hỗ trợ sản xuất. Theo đó, tập trung vào các khía cạnh tích tụ đất đai, đào tạo nghề, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật và hỗ trợ vùng sản xuất chuyên canh…
GS.TS Nguyễn Quang Thạch, Viện Sinh học nông nghiệp (Học viện Nông nghiệp Việt Nam) cho rằng, ngành hàng hoa, cây cảnh chưa được tập trung đầu tư phát triển ổn định và bền vững theo chuỗi giá trị. Sản xuất chưa gắn với yêu cầu thị trường. Việc tiếp cận chính sách, nhất là vốn vay để đầu tư phát triển lĩnh vực này còn phức tạp.
Đồng quan điểm này, PGS.TS Đào Thế Anh, Phó Giám đốc Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam nhấn mạnh việc cần thiết phải tăng cường đổi mới công nghệ chọn tạo giống hoa, cây cảnh và công nghệ sau thu hoạch nhằm nâng cao giá trị cho sản phẩm; trong đó, tập trung vào một số loại hoa cao cấp phục vụ cho nhu cầu xuất khẩu như hoa lan, lily, cẩm chướng…
Nam Giang