Gần 6 năm qua, hàng chục hộ dân ở điểm tái định cư Tèn Pá Hu, xã Liệp Tè, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La thường xuyên sống trong lo lắng vì nằm trong vùng có nguy cơ sạt lở. Nhiều công trình trong bản đã bị đổ sập, nứt vỡ. Người dân đã nhiều lần kiến nghị được chuyển đến nơi ở mới an toàn hơn. Tuy nhiên, đến nay, việc di chuyển vẫn chưa thể thực hiện do thiếu kinh phí.
Bản tái định cư Tèn Pá Hu nằm ở sườn núi, độ dốc lớn. Ảnh: Hữu Quyết - TTXVN
Điểm tái định cư Tèn Pá Hu hiện có 69 hộ với 300 nhân khẩu; trong đó gần 50% số hộ là hộ nghèo, kinh tế khó khăn. Thực hiện Dự án di dân tái định cư Thủy điện Sơn La, năm 2005, bản được bố trí ở ngay trên sườn đồi. Hơn 10 năm định cư yên ổn, đến năm 2017, sau những trận mưa kéo dài, mặt đất bắt đầu xuất hiện các vết sụt lún khiến nhà lớp học khu vực cuối bản biến dạng rồi đổ sập. Ông Tòng Văn Phương, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản tái định cư Tèn Pá Hu cho hay, dãy phòng học của điểm trường Tiểu học đã bị nứt và đổ sập gần hết. Phòng học của điểm trường Mầm non xuất hiện nhiều vết nứt, không thể sử dụng. Chính quyền đã di dời học sinh của các lớp học này đến vị trí mới an toàn hơn.
Điểm tái định cư Tèn Pá Hu nằm ở trên sườn núi với địa hình dốc, một bên là đồi cao, còn bên dưới là lòng hồ thủy điện, giữa bản có thêm một con suối. Vào mùa mưa, nước đổ dồn về khiến nhiều khu vực ven suối bị xói mòn, sạt lở. Địa chất ngày càng yếu khiến các vết nứt có nguy cơ sạt trượt ngày càng rõ ràng hơn. Đến nay, bản có hơn 20 hộ dân bị ảnh hưởng bởi những vết nứt và đang sống trong cảnh lo sợ mỗi khi mùa mưa đến. Trước nguy hiểm ngày đêm rình rập, hai gia đình mượn đất làm nhà ở nơi an toàn hơn. Một số hộ khác ở nhờ nhà họ hàng.
Điểm trường tại bản tái định cư Tèn Pá Hu bị nứt và nghiêng do nền đất bị lún. Ảnh: Hữu Quyết - TTXVN
Điểm trường tiểu học tại bản tái định cư Tèn Pá Hu bị đổ sập do nền đất bị lún. Ảnh: Hữu Quyết - TTXVN
Một ngôi nhà không có người ở tại bản tái định cư Tèn Pá Hu. Ảnh: Hữu Quyết - TTXVN
Một đoạn đường bê tông tại bản tái định cư Tèn Pá Hu bị hỏng do nền đường bị sụt lún. Ảnh: Hữu Quyết - TTXVN
Người dân bản tái định cư Tèn Pá Hu kê lại cột nhà sàn do nền đất bị nghiêng, lún xuống. Ảnh: Hữu Quyết - TTXVN
Anh Lò Văn Kiên, bản Tèn Pá Hu lo lắng, mặt đất có khe nứt, nền nhà ngày càng lún xuống. Mỗi khi trời mưa không yên tâm vì lo nhà sập, đe dọa đến tính mạng. Gia đình anh Lò Văn Kiên khó khăn, không có kinh tế để di dời nên mong Nhà nước bố trí mặt bằng mới để gia đình yên tâm ổn định cuộc sống.
Đã từng di chuyển để xây dựng dự án Thủy điện Sơn La nay lại phải thấp thỏm ngóng chờ để di chuyển tiếp nhưng người dân ở Tèn Pá Hu không biết phải đi đâu về đâu. Mùa mưa sắp tới gần, nguy cơ mất an toàn ngày càng hiện hữu. Ông Quàng Văn Quân, Phó Chủ tịch HĐND xã Liệp Tè cho biết, trước nguy cơ sạt lở, chính quyền đã tuyên truyền nhân dân khi có mưa cần tìm tạm trú, ở nhờ nhà của người thân để đảm bảo an toàn. Về lâu dài, xã mong các cấp có thẩm quyền sớm bố trí di dời các hộ dân ra khỏi vùng có nguy cơ sạt lở để ổn định cuộc sống.
Bản tái định cư Tèn Pá Hu nằm ở sườn núi, bên dưới là vùng lòng hồ thủy điện Sơn La. Ảnh: Hữu Quyết - TTXVN
Năm 2021, UBND tỉnh Sơn La đã thành lập đoàn công tác kiểm tra thực địa tại bản tái định cư Tèn Pá Hh. Tuy nhiên, đến nay, phương án di dời chưa được triển khai. Phó Giám đốc Ban Quản lý đầu tư xây dựng huyện Thuận Châu Phạm Văn Lâm thông tin, trước thực trạng điểm tái định cư bị sụt, sạt, từ năm 2017, Ban Quản lý đầu tư xây dựng huyện đã tham mưu cho UBND huyện đề xuất cấp có thẩm quyền rà soát, kiểm tra, đề ra phương án đảm bảo cuộc sống cho người dân tái định cư. Qua đó, huyện lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư, xin ý kiến của Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND tỉnh. Do nguồn vốn cân đối của tỉnh, huyện còn hạn chế, việc di dời chưa được triển khai. Đơn vị kiến nghị các cấp có thẩm quyền sớm bố trí nguồn vốn để thực hiện di chuyển dân, đảm bảo mục tiêu nơi ở mới cho người dân tái định cư tốt hơn nơi ở cũ.
Hữu Quyết
