Khôi phục Lễ hội đền Phố Cát

Ngày 27/3, tại Di tích và thắng cảnh Phố Cát, UBND huyện Thạch Thành, Thanh Hóa tổ chức Lễ hội đền Phố Cát năm 2024.

Hoạt động đặc sắc nhất trong lễ hội chính là Lễ rước bóng Thánh Mẫu Liễu Hạnh - một trong ba vị Tam Tòa Thánh Mẫu; vị thánh thần quan trọng trong hệ thống tín ngưỡng thờ Mẫu của Việt Nam.

Di tích và thắng cảnh Phố Cát trước đây thuộc xã Thành Vân, nay là thị trấn Vân Du (Thạch Thành, Thanh Hóa). Theo sử sách ghi lại, đền Phố Cát được xây dựng dưới triều Vua Lê Cảnh Hưng (1740 - 1786), là nơi thờ Thánh Liễu Hạnh.

Tương truyền, Thánh Mẫu Liễu Hạnh là con gái của Ngọc hoàng Thượng đế, xinh đẹp, tài giỏi, vì phạm lỗi làm rơi chén ngọc trong một buổi lễ chầu Thiên đình nên bị phạt xuống trần gian trải qua kiếp người với 3 lần giáng thế. Trong lần giáng thế thứ 3, Ngọc hoàng Thượng đế cho phép bà hiển thánh xuống vùng Phố Cát (Thạch Thành), nơi có phong cảnh đẹp mỹ lệ, địa thế thuận lợi, non cao, nước biếc, sơn thủy hữu tình làm chốn hành thiện, giúp đời.

Tỏ lòng biết ơn, nhân dân lập đền thờ bà để phụng thờ hương khói. Bà được các triều đại phong kiến từ thời Hậu Lê đến Nhà Nguyễn ban nhiều sắc phong, tôn là "Mẫu nghi thiên hạ - Mẹ của muôn dân", là vị Thánh Mẫu đứng đầu hệ thống Tam phủ, Tứ phủ thờ Đạo mẫu và là một nữ thần trong hệ thống Tứ bất tử của thần linh Việt Nam.

Đặc biệt, trong các đền thờ Thánh Mẫu, đền Phố Cát là nơi đầu tiên trong cả nước được Nhà Vua ban tặng sắc phong thần cho Thánh Mẫu là Thượng đẳng thần. Đền thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh tại Phố Cát là một trong những điểm du lịch tâm linh được rất nhiều người đến tham quan, khám phá cũng như cầu bình an, sức khỏe, tài lộc...

Trước đây, Lễ hội đền Phố Cát được tổ chức dài ngày từ ngày 15/1 đến 3/3 Âm lịch, chính lễ vào ngày 18/2 Âm lịch với các hoạt động như: Lễ bái, cầu cúng, thượng đồng và các trò chơi dân gian... Tuy nhiên, do nhiều yếu tố, Lễ hội đền Phố Cát dần bị mai một, chưa được khôi phục tổ chức một cách bài bản, đúng với quy mô, tầm vóc và vị trí quan trọng của đền.

Chủ tịch UBND huyện Thạch Thành Đinh Văn Hưng khẳng định: Việc khôi phục Lễ hội đền Phố Cát thể hiện sự quyết tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền huyện Thạch Thành và nguyện vọng của nhân dân, du khách. Thời gian tới, chính quyền địa phương và nhân dân cần nâng cao tinh thần trách nhiệm trong việc giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc; quảng bá tiềm năng văn hóa, du lịch, hình ảnh đất và người Thạch Thành đến bạn bè trong, ngoài tỉnh.

Lễ hội đền Phố Cát sẽ được tổ chức trong 3 ngày, từ 27 - 29/3 (từ ngày 18 - 20/2 Âm lịch). Trong khuôn khổ lễ hội, người dân và du khách được thưởng thức chương trình nghệ thuật sân khấu hóa đặc sắc với chủ đề "Linh thiêng Thánh Mẫu hội đền Phố Cát" và nhiều hoạt động sôi nổi như thi kéo co, giao lưu văn nghệ, dân vũ, thi đấu bóng chuyền hơi...

Hoa Mai