Gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống gói bánh chưng, giã bánh giầy

Hơn 10 năm qua, việc duy trì tổ chức Hội thi bánh chưng, bánh giầy tại Lễ hội mùa Xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc hằng năm là một trong những nỗ lực của tỉnh Hải Dương nhằm bảo tồn nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc, góp phần làm nổi bật giá trị toàn cầu của Di tích Quốc gia đặc biệt Côn Sơn - Kiếp Bạc.

vna_potal_hai_duong_gin_giu_net_dep_goi_banh_chung_gia_banh_giay_trong_cac_le_hoi_xuan_7238430.jpg
Các nghệ nhân thi gói bánh chưng. Ảnh: Mạnh Tú - TTXVN

Hơn 100 nghệ nhân so tài

Sáng 23/2, tại Di tích chùa Côn Sơn, thuộc Khu di tích Quốc gia đặc biệt Côn Sơn - Kiếp Bạc (thành phố Chí Linh), Hội thi bánh chưng, bánh giầy tỉnh Hải Dương năm 2024 được tổ chức trong sự theo dõi, cổ vũ nhiệt tình của đông đảo nhân dân và du khách.

vna_potal_hai_duong_gin_giu_net_dep_goi_banh_chung_gia_banh_giay_trong_cac_le_hoi_xuan_7238429.jpg
Các nghệ nhân thi gói bánh chưng. Ảnh: Mạnh Tú - TTXVN

Hội thi năm nay quy tụ hơn 100 nghệ nhân đến từ 12 đội đại diện cho 12 huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh. Trong đó, phần thi gói bánh chưng có 12 đội tham gia; thi giã bánh giầy có 6 đội đăng ký. Mỗi đội thi gói bánh chưng gồm 5 thành viên. Đội thi giã bánh giầy có 6 thành viên.

Các đội thực hiện gói 10 chiếc bánh chưng, gồm 5 chiếc bánh mặn, 5 chiếc bánh chay trong thời gian tối đa 15 phút.

vna_potal_hai_duong_gin_giu_net_dep_goi_banh_chung_gia_banh_giay_trong_cac_le_hoi_xuan_7238435.jpg
Bánh chưng đã được các nghệ nhân gói xong chờ chấm điểm. Ảnh: Mạnh Tú - TTXVN

“Sân khấu” trình diễn thi gói bánh chưng và giã bánh giầy là sân Tam quan ngoại chùa Côn Sơn. Sau khi giám sát viên kiểm tra nguyên liệu, hiệu lệnh vang lên, các thành viên đều mặc trang phục lễ hội truyền thống nhanh chóng bắt đầu phần thi của mình.

Mặc dù không dùng khuôn nhưng các nghệ nhân với những đôi bàn tay thoăn thoắt, khéo léo đã gói được những chiếc bánh vuông vức, đều tăm tắp. Bánh gói xong được bày trên mâm truyền thống, Ban Tổ chức mã hóa sản phẩm và chấm hình thức bánh, sau đó các đội thi chuyển bánh về khu vực nấu bánh, rồi luộc bánh trong vòng 5 tiếng.

vna_potal_hai_duong_gin_giu_net_dep_goi_banh_chung_gia_banh_giay_trong_cac_le_hoi_xuan_7238428.jpg
Luộc bánh chưng. Ảnh: Mạnh Tú - TTXVN

Phần thi giã bánh giầy diễn ra buổi chiều. Các đội thi sẽ thực hiện việc đồ xôi, giã bánh và hoàn thiện 5 chiếc bánh trong thời gian 50 phút. Bánh thành phẩm được bày lên mâm truyền thống và trang trí chữ “Phúc”, “Lộc” hoặc “Thọ” màu đỏ bằng chữ Hán Nôm.

vna_potal_hai_duong_nguoi_dan_va_du_khach_no_nuc_xem_thi_gia_banh_giay_7238655.jpg
Các nghệ nhân giã bánh giầy. Ảnh: Mạnh Minh - TTXVN

Những chiếc bánh chưng, bánh giầy của các đội đoạt giải cao sẽ được Ban Tổ chức tuyển chọn dâng lễ cúng Phật, Thánh và phục vụ Lễ rước bánh chưng, bánh giầy, Lễ dâng hương tại chùa Côn Sơn, đền Nguyễn Trãi và đền Trần Nguyên Đán, gửi gắm mong cầu mưa thuận gió hòa, nhân khang, vật thịnh.

vna_potal_hai_duong_nguoi_dan_va_du_khach_no_nuc_xem_thi_gia_banh_giay_7238657.jpg
Các nghệ nhân giã bánh giầy. Ảnh: Mạnh Minh - TTXVN

Ban Tổ chức sẽ chọn trao giải Nhất, Nhì, Ba cho từng phần thi gói bánh chưng và giã bánh giầy. Ngoài ra, còn có các giải: Gói bánh chưng nhanh nhất, Bánh chưng đẹp nhất, Bánh chưng ngon nhất, Đồ xôi và giã bánh giầy nhanh nhất, Bánh giầy đẹp nhất, Bánh giầy ngon nhất. Hai đội giành giải cao nhất ở hai nội dung sẽ được chọn đại diện cho Hải Dương tham gia Hội thi bánh chưng, bánh giầy ở Lễ hội Đền Hùng vào dịp mùng 10/3 âm lịch.

vna_potal_hai_duong_nguoi_dan_va_du_khach_no_nuc_xem_thi_gia_banh_giay_7238663.jpg
Các nghệ nhân nặn bánh giầy. Ảnh: Mạnh Minh - TTXVN

Gìn giữ phong tục đẹp

Truyền thuyết về bánh chưng, bánh giầy kể lại rằng, vào đời Vua Hùng thứ 6, Nhà vua muốn tìm một loại lễ vật để cúng Tiên Vương. Hoàng tử Lang Liêu đã dùng gạo nếp, đỗ xanh, lá dong để gói bánh chưng và giã xôi nếp, nặn thành bánh giầy để làm lễ vật. Hai thứ bánh đó tượng trưng cho trời tròn, đất vuông. Lễ vật của Lang Liêu đã hợp ý Vua Hùng nhất. Vua Hùng đã truyền ngôi cho Lang Liêu. Từ đó, Lang Liêu đã truyền dạy muôn dân làm bánh chưng và bánh giầy để dâng cúng tổ tiên, đặc biệt vào dịp lễ, Tết. Trải qua bao đời nay, phong tục gói bánh chưng, bánh giầy vẫn trường tồn dù xã hội đã có nhiều thay đổi, trở thành nét văn hóa truyền thống của dân tộc, minh chứng cho nét đẹp của nền văn minh lúa nước. Hai món bánh đã trở thành sản vật không thể thiếu trong những mâm lễ vật ngày Tết dâng lên tổ tiên, ông bà.

vna_potal_hai_duong_nguoi_dan_va_du_khach_no_nuc_xem_thi_gia_banh_giay_7238658.jpg
Bánh thành phẩm được bày lên mâm truyền thống và trang trí chữ “Phúc”, “Lộc” hoặc “Thọ” màu đỏ bằng chữ Hán Nôm. Ảnh: Mạnh Minh - TTXVN

Gia đình nghệ nhân Bùi Quốc Thái ở khu dân cư Tống Xá, phường Thái Thịnh (Kinh Môn) là đội thi giành giải Nhất thi bánh chưng và giải Ba thi bánh giầy ở mùa lễ hội năm 2023. Năm nay, các thành viên của gia đình tiếp tục tham gia với tinh thần rất hào hứng và phấn khởi. Anh Bùi Văn Tấn, con trai nghệ nhân Bùi Quốc Thái cho biết anh năm nay 46 tuổi và đã hơn 30 năm gói bánh chưng.

Từ kinh phí hỗ trợ của Ban Tổ chức, gia đình anh chuẩn bị nguyên liệu gồm gạo nếp cái hoa vàng, đỗ, lạt gói bánh, lá dong. Các nguyên liệu được chọn kỹ lưỡng, có nguồn gốc rõ ràng và sơ chế cơ bản để mang đến hội thi.

Anh Tấn cho rằng với anh và nhiều nghệ nhân đến từ các địa phương trong tỉnh, Hội thi là nội dung rất ý nghĩa trong Lễ hội mùa Xuân, góp phần gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc. Niềm vui lớn nhất của gia đình khi tham gia Hội thi là được giới thiệu những sản vật tinh túy nhất của quê hương, tự hào khi được các vật phẩm được dâng cúng Phật, Thánh và được tham gia so tài tại Hội thi bánh chưng, bánh giầy tại Lễ hội Đền Hùng dịp Giỗ Tổ Hùng Vương.

Ông Nguyễn Minh Đức, Phó Giám đốc Phụ trách Trung tâm Văn hóa nghệ thuật tỉnh Hải Dương, Phó trưởng Ban Thường trực Ban Tổ chức, Trưởng Ban giám khảo Hội thi bánh chưng, bánh giầy tỉnh Hải Dương năm 2024 cho biết, từ năm 2012 đến nay, khi Lễ hội Côn Sơn Kiếp Bạc được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia, Hội thi được tổ chức thường niên vào dịp Lễ hội mùa Xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc vào tháng Giêng, trở thành điểm nhấn trong Lễ hội mùa Xuân được nhân dân và du khách đón đợi.

vna_potal_hai_duong_gin_giu_net_dep_goi_banh_chung_gia_banh_giay_trong_cac_le_hoi_xuan_7238434.jpg
Trao cờ lưu niệm cho các đội tham dự hội thi. Ảnh: Mạnh Tú - TTXVN

Điểm mới trong hội thi năm nay là Ban Tổ chức tăng thời gian cho các đội luộc bánh chưng, thời gian đồ xôi, giã bánh giầy và giảm thang điểm cho tiêu chí thời gian gói bánh chưng để các đội thi chăm chút cho các thành phẩm được đẹp và chất lượng nhất.

Hội thi bánh chưng, bánh giầy được tỉnh Hải Dương phục dựng và duy trì nhiều năm nay với ý nghĩa gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống là phong tục gói bánh chưng, giã bánh giầy, hướng về Giỗ Tổ Hùng Vương, tỏ lòng tri ân các bậc tiền nhân đã có công dựng nước và giữ nước.

Mạnh Minh

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Huế: Phát huy thế mạnh trong bảo tồn, trùng tu, phục hồi các điểm di tích

Huế: Phát huy thế mạnh trong bảo tồn, trùng tu, phục hồi các điểm di tích

Kế thừa và phát huy những kết quả đạt được thời gian qua, năm 2025, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tiếp tục đẩy mạnh thực hiện các dự án bảo tồn, trùng tu, phục hồi các công trình thuộc Quần thể Di tích Cố đô Huế góp phần từng bước lấy lại diện mạo của Kinh đô xưa. Qua đó, thúc đẩy phát triển du lịch di sản của thành phố.

Nhà văn Y Ban nhận Giải Đặc biệt Giải thưởng Hội Nhà văn 2024

Nhà văn Y Ban nhận Giải Đặc biệt Giải thưởng Hội Nhà văn 2024

Ngày 15/1, tại Hà Nội, Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức Hội nghị triển khai công tác văn học năm 2025, trao Giải thưởng văn học Hội Nhà văn Việt Nam năm 2024 và Lễ kết nạp Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam. Nhà văn Y Ban nhận Giải Đặc biệt Giải thưởng Hội Nhà văn Năm 2024.

 Gói bánh chưng Tết cùng người Dao đỏ ở Nguyên Bình

Gói bánh chưng Tết cùng người Dao đỏ ở Nguyên Bình

Mỗi khi năm cũ sắp qua, năm mới cận kề, từ khoảng giữa tháng Chạp, người Dao đỏ ở huyện Nguyên Bình (tỉnh Cao Bằng) lại tất bật vào rừng hoặc ra chợ kiếm lá dong, xay xát thóc nếp để gói bánh chưng, cất rượu…

Hòa Bình: Lễ hội Gầu Tào, gìn giữ và bảo tồn văn hóa của người Mông

Hòa Bình: Lễ hội Gầu Tào, gìn giữ và bảo tồn văn hóa của người Mông

Ngày 11/1, tại hai xã Hang Kia và Pà Cò, UBND huyện Mai Châu (Hòa Bình) đã tổ chức Lễ hội Gầu Tào, đây là hoạt động văn hóa dân gian truyền thống, đặc sắc với nét sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng có từ lâu đời của người Mông Hòa Bình. Lễ hội đã thu hút được hàng nghìn người dân, du khách trong và ngoài tỉnh đến tham gia.

Cây thiên tuế 200 tuổi ở Bến Tre được vinh danh là cây di sản

Cây thiên tuế 200 tuổi ở Bến Tre được vinh danh là cây di sản

Cây thiên tuế cao sừng sững tỏa ra nhiều nhánh, thân gốc 2 người ôm, tuổi đời khoảng 200 năm ở đình Phú Nhuận, xã Phú Nhuận (thành phố Bến Tre, tỉnh Bến Tre) đã được Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam công nhận là cây Di sản Việt Nam.

Gìn giữ nghệ thuật thêu, dệt thổ cẩm của người Dao Thanh Y

Gìn giữ nghệ thuật thêu, dệt thổ cẩm của người Dao Thanh Y

Nếu như người đàn ông đóng vai trụ cột trong đời sống của người Dao Thanh Y thì phụ nữ ở dân tộc này lại nắm giữ những giá trị không thể thay thế, là người nuôi dưỡng phát huy nguồn văn hóa truyền thống trong mỗi gia đình và rộng hơn là bản sắc của cả một dân tộc. Một trong những nét văn hóa của phụ nữ Dao Thanh Y ở thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh còn giữ lại được là nghệ thuật thêu, dệt thổ cẩm, thể hiện sự khéo léo, tài tình của phụ nữ.

Phục dựng, bảo tồn không gian nhà rông truyền thống ở Kon Tum

Phục dựng, bảo tồn không gian nhà rông truyền thống ở Kon Tum

Đối với cộng đồng người dân tộc thiểu số tại Tây Nguyên nói chung và tỉnh Kon Tum nói riêng, nhà rông được xem như “trái tim” của cả ngôi làng. Với yếu tố quan trọng trong tín ngưỡng, đời sống, nhà rông luôn được đồng bào dân tộc thiểu số giữ gìn nhằm phát huy các giá trị truyền thống, tạo nên không gian văn hóa mang nét đặc trưng riêng của mỗi dân tộc.

Khởi công xây dựng Khu bảo tồn Di sản văn hóa Mo Mường

Khởi công xây dựng Khu bảo tồn Di sản văn hóa Mo Mường

Ngày 8/1, UBND huyện Cao Phong (Hòa Bình) tổ chức Lễ khởi công Dự án Khu không gian bảo tồn Di sản văn hóa Mo Mường gắn với dịch vụ du lịch tại xã Hợp Phong. Dự án được phê duyệt theo Nghị quyết số 455/NQ-HĐND ngày 11/5/2021 của HĐND tỉnh Hòa Bình, có quy mô diện tích 36,02 ha, tổng mức đầu tư 50 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh giai đoạn 2021-2025.

Bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào dân tộc Thái ở Nghệ An

Bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống của đồng bào dân tộc Thái ở Nghệ An

Bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An từ lâu được biết đến là một trong những làng nghề dệt thổ cẩm nổi tiếng của đồng bào dân tộc Thái. Trong quá trình phát triển, sự cạnh tranh từ các sản phẩm công nghiệp giá rẻ và sự thờ ơ của thế hệ trẻ khiến nghề dệt truyền thống này đứng trước nguy cơ mai một. Nhận thức rõ ràng về nguy cơ này, người dân và chính quyền địa phương cùng nhau thực hiện nhiều biện pháp cụ thể bảo tồn, phát triển nghề dệt thổ cẩm. Qua đó không chỉ giữ gìn văn hóa truyền thống mà còn tạo thêm nguồn thu nhập ổn định cho người dân trong vùng.

Tổ chức Chương trình “Bánh chưng xanh - Tết vì người nghèo” năm 2025 tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam

Tổ chức Chương trình “Bánh chưng xanh - Tết vì người nghèo” năm 2025 tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam

Ngày 19/1, tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) sẽ diễn ra chương trình "Bánh chưng xanh - Tết vì người nghèo" năm 2025. Đây là hoạt động thường niên do Ban quản lý Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam tổ chức, thể hiện sự đoàn kết, tương thân, tương ái, chung tay góp phần tiếp nối và phát huy truyền thống “Lá lành đùm lá rách”, chia sẻ tinh thần đón Tết cổ truyền Ất Tỵ năm 2025 ấm áp nghĩa tình, hướng tới một năm mới bình an, tốt đẹp.

Phát huy di sản văn hóa phi vật thể Võ cổ truyền Bình Định

Phát huy di sản văn hóa phi vật thể Võ cổ truyền Bình Định

Ngày 5/1, tại thành phố Quy Nhơn (Bình Định), Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Bình Định, Viện nghiên cứu văn hóa (Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam) phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế “Bảo vệ, phát huy di sản văn hóa phi vật thể và Võ cổ truyền Việt Nam”, với sự tham gia của 58 nhà khoa học trong nước và quốc tế cùng đông đảo đại biểu Trung ương, địa phương.

Đặc sắc Chương trình nghệ thuật “Lửa ấm cao nguyên”

Đặc sắc Chương trình nghệ thuật “Lửa ấm cao nguyên”

Tối 4/1, tại Quảng trường 10/3, thành phố Buôn Ma Thuột, Bộ Công an phối hợp với UBND tỉnh Đắk Lắk tổ chức Chương trình giao lưu nghệ thuật “Người truyền lửa” với chủ đề “Lửa ấm cao nguyên”. Chương trình được tổ chức nhân dịp Chào mừng kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 - 3/2/2025); hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống lực lượng Công an nhân dân (19/8/1945 - 19/8/2025).

Chương trình "Quà tặng của nhân gian" - Nơi hội tụ sáng tạo độc đáo của các nghệ nhân

Chương trình "Quà tặng của nhân gian" - Nơi hội tụ sáng tạo độc đáo của các nghệ nhân

Nhằm giới thiệu những nghệ nhân là tinh hoa của các địa phương cùng những sáng tạo độc đáo của họ, ngày 2/1, tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám Hà Nội đã diễn ra chương trình đặc biệt Quà tặng của nhân gian, với sự tham gia của nhiều nghệ sĩ, nghệ nhân đến từ các làng nghề trong cả nước. Chương trình kéo dài đến hết ngày 5/1.

Hấp dẫn Phiên chợ vùng cao – Chào năm mới 2025 tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Hấp dẫn Phiên chợ vùng cao – Chào năm mới 2025 tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Từ ngày 31/12/2024 đến ngày 1/1/2025, tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam ( Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) diễn ra Phiên chợ vùng cao đặc sắc với chủ đề “Chào năm mới 2025”, tái hiện không gian văn hóa đậm sắc màu các dân tộc và thu hút đông đảo khách du lịch tham quan và trải nghiệm văn hoá.

Tết sớm trên những bản làng thoát nghèo ở vùng cao A Lưới

Tết sớm trên những bản làng thoát nghèo ở vùng cao A Lưới

Kết thúc mùa màng bội thu cũng là lúc đồng bào dân tộc huyện miền núi A Lưới (tỉnh Thừa Thiên - Huế) dựng cây nêu, nô nức đón chào ngày hội lớn - lễ hội ADa Koonh. Lễ hội năm nay trở nên đặc biệt hơn khi A Lưới chính thức thoát khỏi danh sách 74 huyện nghèo quốc gia giai đoạn 2022 - 2025. Không khí lễ hội, hân hoan đón Tết tràn ngập mọi nẻo đường và bản làng.

Các hoạt động tháng 1 với chủ đề “Xuân về trên bản làng” tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Các hoạt động tháng 1 với chủ đề “Xuân về trên bản làng” tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Từ ngày 1 đến 31/1/2025, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) sẽ diễn ra các hoạt động tháng 1 với chủ đề “Xuân về trên bản làng” giới thiệu các hoạt động truyền thống đón Tết cổ truyền đặc trưng của các dân tộc.

Bà Trương Thị Lê - Người gìn giữ hồn tiếng nói và văn hóa dân tộc Sán Dìu

Bà Trương Thị Lê - Người gìn giữ hồn tiếng nói và văn hóa dân tộc Sán Dìu

Bà Trương Thị Lê là một gương mặt tiêu biểu trong cộng đồng dân tộc Sán Dìu tại phường Quang Hanh, thành phố Cẩm Phả, Quảng Ninh. Với tấm lòng nhiệt huyết, bà đã có nhiều đóng góp trong việc bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc, đặc biệt là việc truyền dạy ngôn ngữ Sán Dìu, tiếng hát Soọng Cô cho thế hệ trẻ.