Một góc hồ thuỷ điện Hàm Thuận. Ảnh: Ngọc Hà - TTXVN |
Hàng năm Bình Thuận chịu ảnh hưởng của thời tiết khắc nghiệt, lượng mưa ít, trung bình từ 800-1.600 mm/năm. Phần lớn diện tích đất canh tác là cát pha bạc màu nằm trong vùng thiếu nước nên người dân vẫn không sao thoát khỏi vòng luẩn quẩn của đói nghèo...
Để mở lối ra cho nông nghiệp phát triển, và được sự đầu tư của Chính phủ, Bộ, ngành Trung ương, ngân sách tỉnh và nhân dân đóng góp, Bình Thuận đã hình thành một hệ thống thủy lợi đầu mối quan trọng, đưa nguồn nước về tưới mát những cánh đồng khô hạn.
Đảng bộ và nhân dân Bình Thuận đã sử dụng hàng triệu ngày công lao động và hàng ngàn tấn vật tư để đầu tư xây dựng nhiều công trình thủy lợi phục vụ phát triển sản xuất nông nghiệp và các ngành kinh tế xã hội của tỉnh.
Đến nay, toàn tỉnh đã xây dựng trên 80 công trình thủy lợi, phục vụ sản xuất của người dân tại các địa phương; trong đó có những công trình kiên cố như: hồ Sông Quao (huyện Hàm Thuận Bắc), dung tích hơn 70 triệu m3; hồ Cà Giây (huyện Bắc Bình), dung tích gần 40 triệu m3; hồ Lòng Sông (huyện Tuy Phong), trên 35 triệu m3…
Đặc biệt, thủy lợi đã góp phần quyết định vào việc phát triển nông nghiệp và nông thôn trên địa bàn tỉnh qua việc kết nối các vùng sản xuất, đưa diện tích gieo trồng được tưới từ 53.000 ha (năm 2005) lên trên 100.000 ha (năm 2019).
Bên cạnh đó, tỉnh cũng tạo cơ chế, chính sách thông thoáng nên đã kích thích nông dân mạnh dạn đầu tư sản xuất, khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế đất đai; cơ cấu cây trồng cũng chuyển đổi từng bước theo hướng sản xuất hàng hóa.
Từ khi các công trình thủy lợi đưa vào hoạt động đã phát huy hiệu quả tích cực, những vùng đất khô cằn của các huyện Tuy Phong, Bắc Bình, Hàm Thuận Bắc… đã nhanh chống hồi sinh.
Theo Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận, thành công từ việc đưa vào sử dụng các công trình thủy lợi không chỉ giúp địa phương chủ động tưới cho diện tích canh tác mà còn góp phần khuyến khích người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp qua đó tạo công ăn việc làm và tăng cao thu nhập cho người dân.
Hàng nghìn hộ dân được thụ hưởng từ những công trình thủy lợi đã thoát nghèo, vươn lên làm giàu từ mảnh đất của mình. Năng suất, chất lượng các sản phẩm nông nghiệp được nâng lên, sản lượng lương thực tăng liên tục hằng năm.
Năm 2005, sản lượng lương thực của Bình Thuận chỉ đạt gần hơn 400.000 tấn, đến năm 2019 tăng lên hơn 800.000 tấn, năng suất bình quân đạt hơn 55 tạ/ha.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bình Thuận, hiện toàn tỉnh được chia thành 2 vùng quy hoạch thủy lợi chính là vùng Bắc Bình Thuận và vùng Nam Bình Thuận với tổng diện tích lưu vực nội tỉnh là 6.864 km2.
Để khai thác hiệu quả những công trình thủy lợi, tận dụng triệt để nguồn nước xả từ các nhà máy thủy điện, tỉnh Bình Thuận đã triển khai xây dựng hệ thống kênh chuyển nước, còn gọi là kênh “nối mạng” chuyển nước tới những khu vực khô hạn, hoặc bổ sung nguồn nước cho các hồ thủy lợi thường xuyên cạn kiệt vào mùa khô. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có khoảng 20 hệ thống thủy lợi nối mạng đưa vào sử dụng và đang phát huy hiệu quả.
Một tin vui đến với tỉnh Bình Thuận là vào ngày 26/11/2019 Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 93/2019/QH14 quyết định chủ trương đầu tư Dự án Hồ chứa nước Ka Pét tại huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận. Hồ Ka Pét với tổng mức đầu tư dự án là 585,647 tỷ đồng, dung tích tích thiết kế hơn 50 triệu m3 sẽ là một trong những hồ chứa lớn nhất tỉnh Bình Thuận.
Dự án Hồ chứa nước Ka Pét được xây dựng sẽ là một trong những công trình quan trọng có tính quyết định đối với việc cung cấp nước sinh hoạt không chỉ cho huyện Hàm Thuận Nam mà còn đối với việc cấp nước sản xuất và sinh hoạt cho thành phố Phan Thiết và vùng Nam Bình Thuận để phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh biến đổi khí hậu rất phức tạp.
Có nguồn nước, người dân đã tận dụng các ao đầm để nuôi cá, mang lại nguồn lợi thủy sản nước ngọt to lớn cho tỉnh. Cuộc sống của người dân Bình Thuận đã thay đổi từng ngày. Những công trình thuỷ lợi đã và đang có vẫn luôn là “bệ phóng” cho nông nghiệp Bình Thuận phát triển trong giai đoạn mới. Vùng đất “cằn” ngày nào giờ không còn nữa, nước về đã xoá đi muôn nỗi nhọc nhằn trên gương mặt những người nông dân./.
Nguyễn Thanh
TTXVN