Ngày 7/5, UBND xã Hòa Châu (huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng) tổ chức khai mạc Lễ hội Mục đồng làng Phong Lệ năm 2024.
Chủ tịch UBND xã Hòa Châu Lê Đức Hùng, Phó trưởng Ban Tổ chức cho biết, Lễ hội Mục đồng của làng Phong Lệ là một trong những lễ hội xưa độc đáo của thành phố Đà Nẵng và của cả nước nhằm tôn vinh trẻ chăn trâu - một thành phần thấp bé trong xã hội phong kiến ngày xưa. Trải qua thời gian dài, lễ hội dần bị mai một, vì vậy chính quyền huyện Hòa Vang đã phục dựng lại lễ hội để giữ gìn, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa lịch sử dân gian.
Ông Lê Đức Hùng cho hay, theo tục lệ từ ngàn xưa, Lễ hội Mục đồng làng Phong Lệ được tổ chức theo Tam niên nhất lệ (tức 3 năm một lần). Lễ hội được tổ chức vào khoảng thời gian tiết trời đẹp nhất trong năm, nắng ráo, mùa màng tạm xong, người nông dân có thời gian nông nhàn để tham gia vào lễ hội.
Lễ hội gồm có 3 phần lễ, 1 phần hội gồm: lễ rước Thần Nông từ Cồn Thần về đình Thần Nông. Tiếp theo là lễ an vị thần, các chư phái tộc thay nhau vào đình dâng hương, đảnh lễ thần. Sau cùng là lễ rước Thần Nông dạo đồng Phong Lệ, được tiến hành suốt cả một ngày. Phần hội sẽ tổ chức các trò chơi của trẻ mục đồng ngày xưa như: lò cò, kéo co, ống thụt, nhảy dây, rồng rắn lên mây, ô ăn quan. Đặc biệt, phần hội không thể thiếu hát mục đồng. Mục đích của đêm hát là nhằm tạ ơn Thần Nông, các vị thần linh đã giáng hạ về làng, phò trì cho nhân dân được khỏe mạnh, no ấm, mùa màng tươi tốt, vạn vật sinh sôi...
Ông Lê Đức Hùng khẳng định, lễ hội giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân làng Phong Lệ xưa. Lễ hội là sản phẩm sáng tạo thể hiện sự gắn kết cộng đồng. Bản sắc văn hóa trong Lễ hội rước Mục đồng đã và đang được cộng đồng duy trì, thực hành, lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, có tính lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống văn hóa tâm linh của người dân làng Phong Lệ xưa (nay là phường Hòa Thọ Đông, Hòa Thọ Tây của quận Cẩm Lệ và xã Hòa Châu, huyện Hòa Vang).
Sau nhiều năm gián đoạn, Lễ hội rước Mục đồng được phục dựng và tổ chức 3 lần vào các năm 2007, 2010 và 2014. Dù không được tổ chức Lễ hội thường xuyên như trước, nhưng đình Thần Nông luôn được nhân dân làng Phong Lệ thờ cúng, lễ bái xứng đáng là nơi tôn nghiêm, là di tích đặc biệt của làng. Việc phục dựng thành công Lễ hội rước Mục đồng nhằm nâng cao nhận thức của người dân trong việc gìn giữ, bảo tồn, phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa, làm cơ sở tiến đến đề nghị công nhận lễ hội là một di sản văn hóa phi vật thể của địa phương.
Lễ hội Mục đồng làng Phong Lệ diễn ra đến ngày 8/5 với nhiều hoạt động văn hóa dân gian phong phú.
Trần Lê Lâm
