Các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long có thể có nước cứu hạn trong hai tuần tới

Ảnh minh họa (nguồn: internet)

Có thể cứu hạn

Vừa qua, Việt Nam đã thông qua kênh ngoại giao đề nghị phía Trung Quốc gia tăng lưu lượng xả nước từ Thủy điện Cảnh Hồng (Vân Nam, Trung Quốc) xuống hạ lưu sông Mê Kông để khắc phục tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn tại một số tỉnh đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) của Việt Nam. Theo đó, từ ngày 15/3, Trung Quốc đã có thông báo chính thức trạm thủy điện Cảnh Hồng (Trung Quốc) tăng lượng xả nước lên 2.000 m3/s trên sông Mê Kông từ ngày 15/3 - 10/4.

“Nếu mọi việc thuận lợi thì trong vòng hai tuần nước sẽ về tới Việt Nam, cứu hạn cho đồng bằng sông Cửu Long ”, ông Trần Đức Cường, Phó chánh văn phòng thường trực Ủy ban sông Mê Kông Việt Nam cho biết.

Theo ông Cường, ngay từ sau Tết Nguyên đán, Ủy ban sông Mê Kông Việt Nam đã nghiên cứu, phân tích, đánh giá xác định nguyên nhân chính xác cho tình trạng hạn, mặn tại ĐBSCL hiện nay. Sau khi xác định nguyên nhân, Ủy ban sông Mê Kông Việt Nam đã có phân tích đánh giá thiệt hại môi trường và kinh tế, có báo cáo chi tiết cho Thủ tướng Chính Phủ và đưa ra khuyến cáo. Trong đó, qua các kênh ngoại giao, làm việc với các quốc gia thượng lưu trong có Trung Quốc để yêu cầu Trung Quốc xả nước cứu hạn cho hạ lưu.

Cần sự điều phối từ Ủy hội sông Mê Kông

Trả lời câu hỏi dựa trên tính toán nào mà Việt Nam có yêu cầu về lưu lượng xả nước đối với Trung Quốc, ông Trần Đức Cường cho biết, Ủy ban sông Mê Kông Việt Nam không tham mưu cho công hàm của Bộ Ngoại giao về lưu lượng xả nước. “Hiện Trung Quốc chỉ chứa 50% dung tích hữu ích là có 23 tỷ khối, ở hồ thủy điện phía dưới; Thái Lan và Lào là 20 tỷ khối nên việc sử dụng nước thừa trên các hồ chứa có thể giải quyết được bài toán khô hạn vì thế chúng tôi khuyến cáo Bộ Ngoại giao làm việc với các nước trong đó có Trung Quốc để sử dụng nước chứa trên hồ chứa chứ không khuyến cáo về lưu lượng xả cụ thể”, ông Cường nhấn mạnh.

Trong mạng giám sát hiện nay của Ủy hội sông Mê Kông có 2 trạm giám sát tại Trung Quốc, số liệu tại 2 trạm này cho phép xác định được phía Trung Quốc xả bao nhiêu. Cùng với đó ở dọc dòng chính sông Mê Kông còn có 48 trạm quan trắc, trong đó có 2 trạm tại Tân Châu và Châu Đốc, là 2 trạm gác đầu vào của hệ thống sông Mê Kông vào Việt Nam trên sông Tiền và sông Hậu nên sẽ biết lượng nước hao hụt.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là dù có quan trắc giám sát nhưng tình trạng khô hạn là trên toàn khu vực. Lào và Thái Lan cũng đối mặt với khô hạn. Trong khi đó, theo hiệp định thì họ hoàn toàn có thể sử dụng nguồn nước đó nhưng Ủy ban sông Mê Kông Việt Nam đã khuyến cáo Ủy hội sông Mê Kông đóng vai trò điều phối; yêu cầu các quốc gia ưu tiên cao nhất dùng nước do Trung Quốc xả xuống để giải quyết vấn đề khô hạn, cứu đói, tuyệt đối không sử dụng cho mục đích khác.