Thế kỷ 21 được gọi là “Thế kỷ của biển và đại dương”. Khai thác biển đã trở thành vấn đề quan trọng mang tính chiến lược của hầu hết các quốc gia trên thế giới. Việt Nam là một quốc gia ven biển nằm ở bờ Tây của Biển Đông lại càng không thể không quan tâm đến vấn đề quan trọng đó.
Không gian biển đã đóng góp hơn 50% GDP cho Việt Nam và trong tương lai tỷ trọng này sẽ ngày càng cao khi “nền kinh tế xanh dương” (Blue Economy) càng được chú trọng.
Tại khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, Đông Nam Á chính là nơi đan xen lợi ích chiến lược của nhiều cường quốc. Ở đây vẫn luôn phải đối mặt với nhiều thách thức về an ninh, cụ thể đó là tranh chấp về chủ quyền, lãnh thổ trên biển; sự cạnh tranh ảnh hưởng giữa các nước lớn tại khu vực; sự đe dọa của các thách thức an ninh phi truyền thống mang tính toàn cầu, nhất là khủng bố và an toàn hàng hải;…
Trong khi vấn đề chủ quyền trên biển vẫn chưa được giải quyết triệt để thì vấn đề ưu tiên quan trọng đó là phải bảo vệ được người dân làm ăn lương thiện trên biển. Đây không chỉ là vì lợi ích của ngư dân Việt Nam mà còn là lợi ích chung của ngư dân các quốc gia khác.
Trong vấn đề đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo chúng ta kêu gọi các bên phải tuân thủ luật pháp quốc tế; tôn trọng độc lập, chủ quyền, lợi ích chính đáng của mọi quốc gia; không sử dụng vũ lực, cũng như không có các hành động làm phức tạp thêm tình hình. Đồng thời tìm kiếm các lĩnh vực hợp tác cùng có lợi, xây dựng lòng tin, từng bước giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp.
Thông qua việc tham gia chủ động vào các cơ chế đa phương cũng như tham gia gánh vác trách nhiệm của khu vực và toàn cầu, Việt Nam đã trở thành một nhân tố tích cực và quan trọng trong vấn đề thúc đẩy hợp tác an ninh đa phương ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Đối ngoại Quốc phòng thường là bước đi hội nhập sau cùng, nhưng khi đã hội nhập thì vô cùng quan trọng trong việc xây dựng lòng tin và xây dựng môi trường chiến lược thuận lợi cho cả việc bảo vệ tổ quốc và xây dựng đất nước.
