Khi ước mơ về cây cầu bê tông bền vững chưa thành hiện thực, cây cầu treo "huyết mạch" nối hơn 220 hộ dân xã Đăk Ruồng với trung tâm huyện Kon Rẫy (Kon Tum) đã bị bão số 9 vừa qua cuốn bay. Cuộc sống người dân đảo lộn. Bão đã đi qua, người dân đang đối mặt với nhiều khó khăn hơn trong cuộc sống.
Lũ cuốn bay cây cầu “huyết mạch”
Cầu treo Kon Tuh-Kon Bo Deh bắc qua sông Đăk Bla được xem là huyết mạch nối khu sản xuất tập trung rộng hơn 2.000 ha của xã Đăk Ruồng với bên ngoài và là nhịp cầu nối hơn 220 hộ dân bên kia sông với trung tâm xã, huyện và đi đến tỉnh.
Năm 2009, khi cơn bão số 9 vào Đăk Ruồng, cây cầu treo bắc sông Đăk Bla đã bị lũ cuốn trôi 1 lần. Sau lũ, chính quyền các cấp tỉnh Kon Tum đã nỗ lực làm cầu treo mới tại vị trí cũ để tạo thuận lợi cho người dân. Cầu mới được xây dựng kiên cố. Móng trụ đúc bê tông cốt thép, cầu sắt cao hơn mặt nước sông Đăk Bla gần chục mét. Tuy nhiên, khi lũ qua, lòng sông rộng ra, cầu mới nối hai bờ dài đến 170 mét nhưng chỉ có 2 nhịp mỗi đầu nhưng đã giúp dân ổn định lại cuộc sống sau lũ.
Hơn 10 năm qua, hàng trăm hộ dân bên kia sông Đăk Bla, xã Đăk Ruồng đều xem cầu treo này là “huyết mạch”, là con đường ngắn, an toàn, thuận lợi nhất của người dân để lưu thông, mua bán nông sản, học sinh đi học…. Có cầu, người dân chỉ di chuyển khoảng 300 mét, với đường bê tông đẹp, rất thuận lợi để qua sông đến xã, huyện.
Tuy nhiên, những ngày cuối tháng 10/2020, cơn bão số 9 lại “quét” qua Đăk Ruồng. Khi bão về, mưa lớn, mặt sông Đăk Bla hiền hòa trở nên hung dữ, nước sông dâng cao cả chục mét so với bình thường và cuốn trôi cây cầu treo Kon Tuh-Kon Bo Deh. Cầu treo Kon Tuh-Kon Bo Deh lần thứ 2 bị cuốn trôi, làm người dân sau bão chồng chất khó khăn.
Đứng bên sông, anh A Tơi, Trưởng thôn 11 than thở, nhiều năm qua, người dân mong chính quyền sớm xây dựng cây cầu mới vĩnh cửu để dân an tâm mỗi khi mưa lũ về. Tuy nhiên, ước mơ của dân làng chưa thành hiện thực, bão số 9 lại cuốn trôi cầu treo duy nhất nối thôn làng với bên ngoài và không biết khi nào người dân mới có cầu mới để giảm bớt khó khăn.
Ông Đinh Ngọc Hải, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Đăk Ruồng cho biết: Sau bão số 9/2009, cầu treo được dựng lại. Tuy nhiên, bão lũ xảy ra làm lòng sông rộng ra, cầu treo dài đến 170 mét, không an toàn theo quy chuẩn mới. Cách đây 5 năm, tỉnh và huyện đã phê duyệt dự án làm cầu bê tông 6 nhịp, vĩnh cửu nhưng đến nay chưa được thực hiện để chính quyền và người dân vẫn mong mỏi từng ngày.
Khó khăn chồng chất
Ngay sau khi cầu treo Kon Tuh-Kon Bo Deh bị bão số 9 cuốn trôi, huyện Kon Rẫy đã huy động lực lượng san ủi, làm lại con đường đất cũ đi vòng để giúp dân lưu thông qua xã, huyện. Đường mới được san ủi tạm, xe máy, xe công nông có thể lưu thông dễ dàng khi trời khô. Để về xã, lên huyện thay vì đi 300 mét (qua cầu treo), nay phải di chuyển bằng xe máy dài hơn 30 km. Tuy nhiên, đường mới san ủi nhưng dọc tuyến đường đã xuất hiện hàng loạt ổ voi, ổ gà, vũng nước… do một số phương tiện chở nông sản vào mùa thu hoạch sắn, cà phê... đã phá nát tuyến đường. Bên cạnh đó, một số điểm, vì mưa lũ đã bị sạt lở bên taluy dương.
Thầy Lê Đình Hiên, Trường Tiểu học Trần Quốc Toản tại điểm trường làng Kon Tuh cho biết: Lũ cuốn trôi cầu treo nên ở điểm trường này phải đi dạy xa thêm 30 km để đến trường và sau giờ đứng lớp, các thầy cô đều ở lại trường để dạy ca chiều. Đối với học sinh, khi cầu treo chưa bị lũ cuốn trôi vẫn đi về trong ngày, nay ngành Giáo dục và chính quyền địa phương phải tạo điều kiện để các em học, ăn và ở nội trú tại trường.
Buồn vì cầu treo Kon Tuh-Kon Bo Deh bị cuốn trôi làm cuộc sống bị đảo lộn, chị Y Rôi, làng Kon Tuh cho biết thêm: Không chỉ khó khăn cho học sinh mà việc sản xuất, mua bán cũng gặp khó khăn do đường đi không thuận lợi, bị tư thương ép giá.
Hiện tại, người dân khu vực bên kia sông Đăk Bla đang vào vụ thu hoạch sắn, cà phê... nhưng rất ít người thu hoạch. Theo tính toán của chị Y Rôi, trước khi cầu treo Kon Tuh-Kon Bo Deh bị trôi, giá sắn bán 1.900 đồng/kg nhưng nay tư thương thu mua 1.500 đồng/kg rồi trừ chi phí vận chuyển và các chi phí khác nên người dân chỉ thu khoảng 1.300 đồng/kg. Giá thấp lắm nhưng không thu hoạch không được nên vẫn phải bán.
Trước khó khăn khi cầu treo bị lũ cuốn, anh A Tơi, Trưởng thôn 11 kiến nghị: Các cấp, ngành sớm xây dựng cầu mới giúp người dân để người dân thuận tiện trong việc đi lại, khám, chữa bệnh, mua đồ ăn, gạo... để giảm bớt khó khăn cho người dân..
Cao Nguyên