Lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 5, do Hội Xuất bản Việt Nam và Hội đồng Giải thưởng Sách quốc gia tổ chức đã diễn ra tối 3/10, tại Nhà hát Đài Tiếng nói Việt Nam, 58, Quán Sứ, Hà Nội.
Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam dự lễ.
Cùng dự có đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành ở Trung ương và địa phương; lãnh đạo Bộ Thông tin và Truyền thông; lãnh đạo Hội Xuất bản Việt Nam; các tác giả, dịch giả đạt giải; đại diện các Nhà xuất bản, nhà in, công ty phát hành sách, công ty sách trong cả nước…
Phát biểu tại lễ trao giải, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam ghi nhận, bày tỏ sự trân trọng đối với các thế hệ tác giả, nhóm tác giả, các thế hệ cán bộ làm trong lĩnh vực xuất bản, những người làm nên nhiều tác phẩm có giá trị không chỉ về tri thức, về lịch sử mà quan trọng hơn là bồi đắp nên tâm hồn người Việt Nam trong suốt 70 năm qua.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định: Ngành xuất bản và các tác giả, dịch giả giữ một vai trò không thể thiếu được trong việc duy trì để dân tộc ta cường thịnh. Trong yêu cầu của công cuộc đổi mới, chúng ta đối mặt với rất nhiều thách thức, đặc biệt là ngành xuất bản trong những năm gần đây. Tuy nhiên, điều đáng vui mừng là dù trong những điều kiện rất khó khăn, kể cả trong đại dịch COVID-19, nhưng ngành xuất bản vẫn nỗ lực để cho ra đời được nhiều đầu sách, nhiều bộ sách không chỉ có giá trị về nội dung, cả về hình thức, đặc biệt là các phương thức để lan truyền các nội dung về sách… đã có tác động rất tích cực đến văn hóa đọc của người Việt Nam.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam mong rằng, toàn ngành xuất bản kế thừa truyền thống 70 năm sẽ tiếp tục cho ra đời nhiều tác phẩm hay, đẹp hơn nữa. Đấy chính là bồi đắp di sản văn hóa của dân tộc suốt mấy nghìn năm.
Phó thủ tướng hy vọng, Giải thưởng Sách Quốc gia sẽ ngày càng có uy tín và là nơi, là đích đến của không chỉ các nhà xuất bản ở trong nước, một ngày nào đó, sẽ có cả các tác phẩm được xuất bản, được viết từ nước ngoài gửi về tham gia. Đó là một chặng đường đi còn rất dài phải hướng đến.
"Chúng ta mong rằng, cùng với các giải pháp khác như quyết định Ngày Sách và văn hóa đọc Quốc gia, chúng ta sẽ cùng nhau để làm sao để người Việt Nam ham học, ham đọc hơn nữa, bởi chúng ta không thể phát triển đất nước nếu thiếu tri thức, nếu không có một tâm hồn và một truyền thống anh hùng nhưng rất nhân văn của người Việt Nam. Trong đó, ngành xuất bản và Giải thưởng Sách Quốc gia có một vị trí không thể thiếu và ngày càng quan trọng", Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh.
Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ V, năm 2022 có 48/57 nhà xuất bản tham gia với 298 tên sách và bộ sách, bao gồm 386 cuốn. Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia đã thống nhất trao giải cho 26 cuốn sách, bộ sách. Trong đó có 1 giải A trị giá 100 triệu đồng được trao cho tác phẩm "Hoàng Việt nhất thống dư địa chí" của tác giả Lê Quang Định (Thượng thư Bộ binh dưới triều Nguyễn), dịch và chú giải: Phan Đăng, Nhà xuất bản Thế giới liên kết với Công ty Cổ phần Thái Hà xuất bản.
Tác phẩm "Hoàng Việt nhất thống dư địa chí" được xem là bộ địa chí đầu tiên của triều Nguyễn, được viết từ khi hoàng đế Gia Long vừa đăng quang, đang trong thời gian tổ chức và ổn định triều chính sau mấy thế kỷ nhân dân phải trải qua nạn binh đao, cát cứ. Ở ấn bản lần này, dịch giả Phan Đăng đã cố công tu chỉnh, khơi gợi, khẳng định mạch nguồn lịch sử - văn hóa trong khát vọng thống nhất qua mỗi cung đường, thủy trình, vốn gắn chặt xuyên suốt chiều dài đất nước, tái dựng một công trình có giá trị tham khảo quan trọng cho những ai muốn hiểu rõ hơn về đất nước ta.
Ban tổ chức cũng đã trao 9 giải B (trị giá 50 triệu đồng/giải); 16 giải C (trị giá 30 triệu đồng/giải) cho các tác phẩm có giá trị.
Theo đánh giá của Ban tổ chức, các cuốn sách, bộ sách đạt giải được đánh giá là những tác phẩm giàu tính sáng tạo, mang tinh thần nhân văn sâu sắc, những công trình nghiên cứu khoa học hết sức công phu, nghiêm túc, có nhiều giá trị khoa học, xã hội và thực tiễn cao.
Giải thưởng Sách Quốc gia là giải thưởng cấp Nhà nước được tổ chức hàng năm, trao giải cho những cuốn sách (bộ sách) có giá trị nổi bật về nội dung tư tưởng, tri thức, thẩm mỹ nhằm tôn vinh tác giả, dịch giả, các nhà khoa học và những người làm công tác xuất bản, góp phần phát hiện, lưu giữ, quảng bá những tác phẩm có giá trị đến với đông đảo bạn đọc; thúc đẩy sự nghiệp xuất bản phát triển đúng định hướng và phù hợp với xu thế hội nhập.
Giải thưởng Sách Quốc gia gồm 3 mức giải (giải A, giải B, giải C), được trao cho 5 mảng sách: chính trị, kinh tế; khoa học tự nhiên và công nghệ; khoa học xã hội và nhân văn; văn hóa, văn học và nghệ thuật; thiếu nhi.
Phương Lan