Quang cảnh buổi làm việc. Ảnh: Quang Quyết-TTXVN |
Tại buổi làm việc, đại diện UBND tỉnh Sơn La đã báo cáo tình hình đầu tư các dự án thủy điện vừa và nhỏ giai đoạn 2011 – 2018 trên địa bàn tỉnh. Theo đó, Sơn La là tỉnh miền núi có nhiều sông, suối với độ dốc lớn tạo ra tiềm năng phát triển thủy điện, đặc biệt là thủy điện nhỏ. Tính đến năm 2018, tỉnh Sơn La có 65 thủy điện nhỏ đã được phê duyệt quy hoạch chi tiết với tổng công suất 800MW; trong đó, có 64/65 dự án đã được UBND tỉnh Sơn La quyết định chủ trương đầu tư, còn một thủy điện Mường Lầm (18MW) hiện nhà đầu tư hoàn thiện hồ sơ. Tính đến 30/7/2019, trên địa bàn tỉnh Sơn La có 47 dự án đã hoàn thành, phát điện lên lưới quốc gia với tổng công suất lắp máy 526,9 MW, giá trị sản xuất công nghiệp khoảng 2.100 tỉ đồng/năm. Giai đoạn 2011 – 2018, các thủy điện nhỏ trên địa bàn tỉnh Sơn La đã thực hiện nghĩa vụ đối với ngân sách Nhà nước đạt 1.292,8 tỷ đồng; giải quyết việc làm cho hơn 500 lao động là người địa phương ...
Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức, triển khai thực hiện quản lý quy hoạch, thực hiện đầu tư, khai thác, vận hành các công trình thủy điện nhỏ trên địa bàn tỉnh Sơn La còn phát sinh một số hạn chế, khó khăn vướng mắc. Đó là việc quy hoạch thiếu tính tổng thể nên chưa phát huy được hiệu quả, tiềm năng thủy điện. Công tác kiểm tra, giám sát việc chấp hành các quy định pháp luật của các cơ quan quản lý và của chủ đầu tư trong quá trình thi công, vận hành công trình chưa thường xuyên, một số sai phạm chưa được kịp thời phát hiện, xử lý. Việc đầu tư xây dựng công trình thủy điện đã gây ra việc thay đổi môi trường sinh thái, đa dạng sinh học khu vực dự án, thiếu nước vào mùa khô, gây ngập lụt nơi thượng lưu hồ chứa vào mùa mưa, ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất, truyền thống văn hóa của nhân dân vùng dự án.
Tại buổi làm việc, đại diện các sở, ban, ngành, các huyện có công trình thủy điện cho rằng, cần đánh giá tổng thể về môi trường trong quá trình quy hoạch, quản lý vận hành các thủy điện, đặc biệt các dự án thủy điện đang chuẩn bị đầu tư. Mặt khác, khi xây dựng các thủy điện cần đảm bảo theo quy hoạch của Bộ Công Thương, gắn trách nhiệm của chủ đầu tư đối với những tác động của dự án; đồng thời, có cơ chế hỗ trợ đời sống và sản xuất cho người dân vùng ảnh hưởng dự án thủy điện nhỏ.
Kết luận buổi làm việc, ông Nguyễn Đắc Quỳnh, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Sơn La đánh giá cao về những đóng góp của thủy điện đối với quá trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Tuy nhiên, phát triển thủy điện cần đảm bảo hài hòa lợi ích của Nhà nước, doanh nghiệp, người dân, đặc biệt chú trọng đảm bảo sinh kế lâu dài cho người dân. Cùng với đó, Sơn La cần tăng cường quản lý vận hành đối với các dự án đã hoàn thành, đảm bảo dòng chảy tối thiểu, cấp nước sinh hoạt, trồng cây thay thế cho người dân vùng ảnh hưởng dự án thủy điện. Đối với công trình thủy điện nhỏ đang xây dựngm cần đảm bảo theo đúng quy hoạch đã được phê duyệt và yếu tố môi trường, đời sống cũng như phong tục, tập quán của nhân dân vùng dự án.
Nguyễn Cường