Nuôi cá lồng trên sông Lô, phường Nông Tiến, thành phố Tuyên Quang. Ảnh: Quang Đán – TTXVN |
Theo thống kê, toàn tỉnh Tuyên Quang hiện có 1.087 lồng nuôi cá; trong đó 286 lồng nuôi cá đặc sản (cá chiên, lăng, bỗng…), tập trung ở các huyện Hàm Yên, Chiêm Hóa và thành phố Tuyên Quang. Với giá thành cao trung bình từ 450.000 – 500.000 đồng/kg cá, nuôi cá lồng đặc sản đang giúp người dân hai bên bờ sông Lô, sông Gâm tỉnh Tuyên Quang nâng cao thu nhập, phát triển kinh tế và giảm nghèo bền vững. Xã Thái Hòa, huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang có hơn 9 km sông Lô chảy qua địa bàn xã, tận dụng điều kiện thuận lợi này, năm 2006, một số hộ dân trong xã đã tổ chức nuôi cá lồng. Hiện nay, toàn xã có 35 hộ nuôi cá lồng với 135 lồng cá, tập trung chủ yếu ở 5 thôn: Ba Luồng, Tân An, Khánh An, Bình Thuận, Soi Long để khai thác tối đa điều kiện tự nhiên, phát triển bền vững nghề nuôi cá lồng. Đặc biệt, năm 2016, hợp tác xã chăn nuôi cá đặc sản Thái Hòa đã được thành lập và sản phẩm cá chiên của hợp tác xã đã được công nhận vệ sinh an toàn thực phẩm (chăn nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP).
Anh Đặng Hoài Hưng, tổ 7, phường Nông Tiến, thành phố Tuyên Quang, cho cá ăn. Ảnh: Quang Đán – TTXVN |
Cùng với đó, thực hiện Chương trình quốc gia về xây dựng nông thôn mới, với phương châm “mỗi xã một sản phẩm” xã Thái Hòa chọn xây dựng thương hiệu cá Chiên Thái Hòa là sản phẩm thủy sản mũi nhọn của địa phương. Anh Vũ Tuấn Công, thôn Ba Luồng – một trong những hộ nuôi cá lồng đặc sản đầu tiên ở xã Thái Hóa, hiện gia đình anh đang nuôi 4 lồng cá chiên cho biết, so với nhiều loại vật nuôi khác thì nuôi cá lồng, đặc biệt là nuôi cá chiên đặc sản mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn. Bởi, cá chiên được xếp vào nhóm cá “ngũ quý” (cá chiên, cá lăng, cá rầm xanh, cá anh vũ, cá bỗng). Với giá trên thị trường hiện nay dao động từ 450.000 – 500.000 đồng/kg, mỗi một lồng cá gia đình thu khoảng từ 50 – 60 triệu đồng. Anh Công cũng chia sẻ thêm, nuôi cá lồng có nhiều ưu điểm như, có thể tận dụng được diện tích mặt nước tự nhiên, vật liệu làm lồng cá dễ kiếm, dễ làm, kỹ thuật nuôi đơn giản. Trong thôn hộ nào có điều kiện thì làm lồng bằng khung sắt, lưới và phao nhựa, hộ nào ít vốn thì tận dụng những cây tre hoặc ống nhựa để làm lồng. Mỗi lồng có thể thả khoảng 100 con cá chiên, mỗi lứa nuôi từ 1 năm rưỡi đến 2 năm, khi cá đạt trọng lượng từ 1,5 – 2 kg thì có thể xuất bán. Còn gia đình ông Đặng Hoài Hưng, tổ 7, phường Nông Tiến, thành phố Tuyên Quang đang nuôi 20 lồng cá các loại; trong đó chủ yếu là cá chiên, cá lăng… trên sông Lô, mỗi năm cho thu hơn 300 triệu đồng. Ông Hưng cho biết, cá chiên và cá lăng là loài khá dễ nuôi, ít bị bệnh. Mỗi lứa nuôi từ 1 năm đến năm rưỡi, khi cá đạt trọng lượng trung bình từ 1,5 đến 2 kg/con có thể xuất bán.
Người dân tham quan Hợp tác xã chăn nuôi cá đặc sản Thái Hòa, huyện Hàm Yên (Tuyên Quang). Ảnh: Quang Đán - TTXVN |
Nghề nuôi cá lồng phát triển mạnh ở Tuyên Quang đã góp phần không nhỏ trong việc tận dụng nguồn lợi từ điều kiện tự nhiên, đẩy nhanh chuyển đổi cơ cấu sản xuất theo hướng nông nghiệp hiện đại của địa phương, giúp người dân tăng thu nhập, tạo sự đa dạng ngành nghề phát triển ở nông thôn. Đặc biệt, thu nhập từ nghề nuôi cá lồng mang lại hiệu quả kinh tế cao. Ông Nguyễn Văn Việt, Quyền Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tuyên Quang cho biết, nhằm phát triển thủy sản, đặc biệt là nuôi cá lồng đặc sản trên sông Lô, sông Gâm theo hướng sản xuất hàng hóa, tạo ra sản phẩm có năng suất, chất lượng, khả năng cạnh tranh cao, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong và ngoài tỉnh, tiến tới xuất khẩu, tỉnh Tuyên Quang đã ban hành Nghị quyết về Quy hoạch phát triển thủy sản tỉnh Tuyên Quang, giai đoạn 2016-2025, định hướng đến năm 2035. Trong đó, tỉnh Tuyên Quang sẽ tập trung phát triển nuôi “ngũ quý” cá đặc sản (cá chiên, cá bỗng, cá rầm xanh, cá anh vũ và cá lăng). Cùng với đó, tỉnh Tuyên Quang đẩy mạnh thực hiện cơ chế, chính sách cho vay vốn phát triển cá đặc sản để khuyến khích các hộ dân, doanh nghiệp đầu tư, mở rộng quy mô, phát triển mạnh số lượng lồng nuôi cá đặc sản trên sông, hồ thủy điện. Đặc biệt định hướng phát triển lồng nuôi có kích thước lớn (trên 100 m3) và xác định đây là bước đột phá nhằm khai thác tiềm năng thế mạnh của địa phương và duy trì thương hiệu “ngũ quý” cá đặc sản của tỉnh Tuyên Quang. Ngoài ra, tỉnh Tuyên Quang thực hiện dự án nghiên cứu, lưu giữ, xây dựng khu vực bảo tồn và phát triển các giống cá quý hiếm của địa phương có sự tham gia của cộng đồng dân cư; thực hiện đề tài nghiên cứu và ứng dụng sinh sản nhân tạo và nuôi thương phẩm các loại cá đặc sản để bảo tồn quỹ gen quý hiếm của quốc gia; tiếp tục đầu tư xây dựng Trại sản xuất giống thủy sản tại huyện Na Hang để cung cấp con giống cho các hộ nuôi . Song song với đó, tỉnh Tuyên Quang tập trung nâng cao chất lượng con giống bảo đảm sạch bệnh, chất lượng tốt, có xuất xứ nguồn gốc rõ ràng. Khuyến khích các tổ chức cá nhân trong và ngoài tỉnh đầu tư sản xuất, kinh doanh thức ăn thủy sản đạt chất lượng; trong đó khuyến khích các hộ nuôi thủy sản, sử dụng máy chế biến thức ăn nhằm tận dụng nguồn nguyên liệu sẵn có tại địa phương. Tập trung xây dựng thương hiệu cho các loại cá đặc sản; tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại ở các thị trường trọng điểm. Theo ông Nguyễn Văn Việt, tỉnh Tuyên Quang phấn đấu đến năm 2020 sẽ phát triển nuôi trồng thủy sản nhất là nuôi cá lồng đặc sản trên sông Lô, sông Gâm trở thành ngành kinh tế hàng hóa quan trọng trong cơ cấu nông nghiệp của tỉnh với tổng sản lượng thủy sản đạt trên 8.000 tấn; trong đó gần 800 tấn cá đặc sản. Đặc biệt, đến năm 2025 sẽ đạt gần 10.000 tấn; trong đó cá đặc sản là gần 1.500 tấn; đến năm 2025, tổng sản lượng thủy sản đạt hơn 9.714 tấn; trong đó, cá đặc sản đạt hơn 1.144 tấn.
Vũ Quang Đán