Trước tình trạng động đất, rung chấn xảy ra liên tục trên địa bàn huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum, ngày 20/4, Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai thành lập Đoàn công tác do ông Nguyễn Đức Quang, Cục trưởng Cục ứng phó và Khắc phục hậu quả thiên tai, Phó Chánh Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo làm Trưởng đoàn đến vùng tâm chấn để kiểm tra thực tế, đồng thời triển khai công tác phối hợp ứng phó với động đất.
Đoàn công tác đã đến tìm hiểu thực tế tại Nhà máy và khu vực lòng hồ Thủy điện Thượng Kon Tum ở địa bàn hai xã Ngọc Tem và Đăk Tăng, huyện Kon Plông. Với công suất thiết kế 220MW, dung tích hồ chứa trên 145 triệu m3 nước. Thủy điện Thượng Kon Tum đang được xem là một trong những yếu tố có thể liên quan đến việc gia tăng các trận động đất và rung chấn thời gian gần đây tại khu vực này.
Theo ông Trần Công Đàm, Giám đốc Công ty Thủy điện Thượng Kon Tum, thuộc Chi nhánh Công ty Cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn – Sông Hinh, ngày 26/2/2020, Thủy điện Thượng Kon Tum bắt đầu thực hiện tích nước, đến ngày 20/11 cùng năm đã tích đầy hồ chứa.
Đến ngày 8/2/2021, nhà máy bắt đầu ghi nhận có rung chấn. Trong khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 5/2021, rung chấn xuất hiện khá nhiều lần, sau thưa dần vào tháng 6, không xuất hiện vào tháng 7, tháng 8, đến trung tuần tháng 9/2021 xuất hiện rung chấn trở lại và với mật độ dày vào tháng 3 và tháng 4/2022. Riêng ngày 18/4 vừa qua xảy ra trận động đất lớn nhất từ trước đến nay, có độ lớn 4.5.
“Qua quá trình kiểm tra và đánh giá thực tế, các đợt rung chấn này không phụ thuộc vào mực nước hồ. Công ty đã phối hợp với Viện Vật lý Địa cầu lắp 3 trạm đo bao quanh công trình Thủy điện Thượng Kon Tum để đo đạc quan trắc. Sau mỗi lần có rung chấn, Công ty đều tổ chức kiểm tra công trình, công trình đều bình thường”, ông Trần Công Đàm thông tin.
Đại diện Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Công ty Cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn – Sông Hinh và các chuyên gia đi cùng Đoàn công tác trong ngày đầu tiên làm việc tại vùng tâm chấn động đất huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum đều có chung nhận định là việc xác định nguyên nhân dẫn tới động đất, rung chấn cần khẩn trương thực hiện ngay, song phải thận trọng trên cơ sở khoa học.
Trước mắt, Công ty Thủy điện Thượng Kon Tum phối hợp với Viện Vật lý Địa cầu tính toán, nghiên cứu lắp đặt thêm một số trạm quan trắc. Đối với ba trạm đã lắp đặt, cần hoàn thiện ngay khả năng kết nối trực tiếp với Viện để có thông tin kịp thời, chính xác. Chính quyền huyện Kon Plông và tỉnh Kon Tum cần có phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp. Việc tích nước hồ chứa Thủy điện Thượng Kon Tum trong giai đoạn tới cần phải được tính toán cẩn trọng…
“Chưa thể kết luận việc động đất là do hồ thủy điện hay hồ thủy lợi nhưng phải thấy rằng qua các con số thống kê, việc gia tăng cả về mật độ và độ lớn động đất gần đây có sự trùng hợp với thời gian tích nước của hồ Thủy điện Thượng Kon Tum. Vì vậy, đây là vấn đề cần phải xem xét và nghiên cứu kỹ lưỡng; phải nghiên cứu những giải pháp trước mắt và lâu dài. Cũng phải thấy rằng, còn một khoảng trống trong phương án phòng, chống thiên tai. Theo quy định, ứng phó về động đất đã có. Chính vì vậy, cần phải xác định rõ, phải chủ động chứ không chủ quan”, ông Nguyễn Đức Quang nhấn mạnh.
Dự kiến, ngày 21/4, Đoàn công tác của Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai sẽ có buổi làm việc với Ban Chỉ huy Phòng chống Thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Kon Tum để tiếp tục tìm nguyên nhân và đề ra phương án chủ động phòng, chống thiệt hại do động đất có thể gây ra.
Cao Nguyên
