Nhiều lần cử tri tỉnh Gia Lai đã kiến nghị về triển khai đầu tư xây dựng đập điều hòa Sông Ba để điều tiết nước cho thị xã An Khê, phục vụ sản xuất nông nghiệp của người dân. Cụ thể, cử tri đề nghị nhanh chóng triển khai đầu tư xây dựng đập điều hòa Sông Ba để điều tiết nước cho thị xã An Khê, phục vụ sản xuất nông nghiệp của người dân. Vì thủy điện An Khê - Ka Nak xả nước vào dòng chảy sông Ba không đảm bảo lượng nước để phục vụ sản xuất của người dân ở dọc sông Ba.
Tháng 5/2024, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã trả lời kiến nghị này và đề nghị Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai có ý kiến để UBND tỉnh chỉ đạo việc nghiên cứu tính toán, rà soát quy hoạch.
Theo đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ tham gia phối hợp về kỹ thuật; đồng thời, chỉ đạo việc rà soát các quy hoạch ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, từ đó xem xét cụ thể phương án thực hiện đầu tư xây dựng khi đủ điều kiện theo đúng quy định pháp luật.
Nhà máy Thủy điện An Khê - Ka Nak thuộc bậc trên cùng của hệ thống thủy điện sông Ba gồm Nhà máy Thủy điện An Khê có công suất lắp đặt 160 MW, hồ chứa có dung tích hữu ích 5,6 triệu m3 nằm trên địa bàn thị xã An Khê và Nhà máy Thủy điện Ka Nak có công suất lắp đặt 13 MW, hồ chứa có dung tích hữu ích 285 triệu m3 nằm trên địa bàn huyện K'bang, tỉnh Gia Lai được khánh thành năm 2011. Quá trình hoạt động, thủy điện này đã chuyển dòng lượng lớn nước ở tỉnh Gia Lai về sông Kôn, tỉnh Bình Định khiến người dân trên địa bàn tỉnh Gia Lai bức xúc.
Theo ông Đỗ Minh Tâm, Bí thư Chi bộ, Tổ trưởng tổ dân phố 4 phường Tây Sơn, thị xã An Khê cho biết, khi thủy điện tích nước, dòng sông gần như kiệt nước, mùa nắng nóng thỉnh thoảng cá chết bốc mùi hôi thối, ô nhiễm môi trường sống. Cử tri địa phương đã nhiều lần kiến nghị có giải pháp khắc phục nhưng bao năm nay vẫn không thay đổi.
Từ năm 2014, Tổng cục Thủy lợi (nay là Cục Thủy lợi) đã có văn bản đề nghị nghiên cứu xây dựng đập dâng trên sông Ba đoạn sau thủy điện An Khê - Ka Nak. Đồng thời, cử tri và chính quyền tỉnh Gia Lai đã nhiều lần có ý kiến, đề xuất Trung ương hỗ trợ xây dựng đập điều hòa trên sông Ba. Theo đó, đập điều hòa này sẽ khắc phục hậu quả của thủy điện gây thiếu nước vào mùa khô do thủy điện tích nước và ngập lụt vào mùa mưa bão do thủy điện xả nước. Ngoài ra, đập điều hòa này còn khắc phục tình trạng ô nhiễm của sông Ba, cải tạo cảnh quan đoạn qua địa bàn, thúc đẩy kinh tế - xã hội của thị xã An Khê.
Ông Đặng Quốc Hoài Huy, Phó Chủ tịch UBND thị xã An Khê cho biết, cử tri và chính quyền địa phương đã nhiều lần đề xuất xây dựng đập điều hòa nhằm khắc phục tình trạng ô nhiễm của sông Ba và tạo cảnh quan đô thị. Địa phương rất mong muốn công trình sớm được bổ sung quy hoạch, xây dựng, đáp ứng được mong mỏi của người dân.
Theo ông Huy, thực hiện ý kiến của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và lãnh đạo UBND tỉnh Gia Lai, UBND thị xã An Khê đang phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn rà soát, hoàn thiện hồ sơ đề xuất làm 2 đập điều hòa với tổng kinh phí đầu tư khoảng 600 tỷ đồng. Hai đập này cách nhau khoảng 1.300 m thuộc địa phường An Bình và phường Tây Sơn, thị xã An Khê nhằm điều tiết nước, tạo cảnh quan khu vực trung tâm thị xã cũng như phát triển kinh tế - xã hội.
Hồng Điệp