Festival Di sản Quảng Nam lần thứ VI: Bảo tồn và phát huy giá trị các đô thị di sản

Festival Di sản Quảng Nam lần thứ VI: Bảo tồn và phát huy giá trị các đô thị di sản
Hội An là một cảng thị truyền thống ở Đông Nam Á. Ảnh: internet
Hội An là một cảng thị truyền thống ở Đông Nam Á. Ảnh: internet

Phát biểu tại hội thảo, bà Susan Vize, Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam cho biết: Trong quá trình phát triển kinh tế cũng như quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, việc bảo tồn và phát huy giá trị của các di sản đã tạo ra áp lực không nhỏ. Để phát triển mang tính bền vững, cần tiếp tục giữ gìn, bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống vì đây được coi là kho báu, lồng ghép tăng trưởng với bảo tồn. Bên cạnh đó, việc hợp tác quốc tế để chia sẻ kinh nghiệm trong bảo tồn và phát huy giá trị các giá trị di sản của những địa phương có kinh nghiệm là cực kỳ quan trọng. Hiện nay, tình trạng biến đổi khí hậu, nước biển dâng đã tạo ra áp lực lên các đô thị, nhất là các đô thị cổ, đô thị di sản, vì vậy cần có sự chung tay của các cấp chính quyền, các cơ quan chuyên môn cũng như ở khu vực tư nhân để bảo tồn và phát huy giá trị di sản. 

Tại hội thảo, các đại biểu đã nêu nhiều ý kiến liên quan đến công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản như: Các cơ chế và hướng tiếp cận mới trong quản lý di sản đô thị bền vững; các vấn đề chính trong bảo tồn các đô thị di sản ở châu Á: Khung chính sách quốc tế và vấn đề quản lý cấp quốc gia và địa phương; xu hướng mới trong cách thức điều hành bảo tồn đô thị ở châu Á; quy hoạch không gian và bảo tồn các khu vực môi trường các vấn đề toàn cầu, hướng dẫn và bối cảnh ở Việt Nam; vấn đề được và mất trong phát triển đô thị di sản; phục hồi và bảo tồn các di sản kiến trúc gỗ - trường hợp Hội An; quản lý di sản đô thị tại Việt Nam - thực trạng và giải pháp trường hợp khu Di tích Cổ Loa - Hà Nội; cân nhắc xây dựng quy hoạch và khung quy định pháp lý cho các khu đô thị cổ… 

Ông Đinh Văn Thu, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết: Hội An là một cảng thị truyền thống ở Đông Nam Á. Đến thế kỷ 17, Hội An là thương cảng quốc tế phát triển rực rỡ. Trong lòng đô thị Hội An còn lưu giữ được gần như nguyên vẹn hơn 1.000 di tích kiến trúc cổ như nhà cửa, hội quán, đình, chùa, miếu, nhà thờ tộc, giếng cổ, mộ cổ.... 

Với giá trị tiêu biểu về văn hóa, ngày 4/12/1999, đô thị cổ Hội An được UNESCO ghi vào danh mục di sản văn hóa thế giới. Trong những năm qua, nhờ sự quan tâm hỗ trợ của các Bộ, ban, ngành Trung ương, các tổ chức quốc tế, sự đồng thuận của nhân dân và bằng nhiều cơ chế, chính sách, giải pháp quản lý phù hợp và hiệu quả, công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa thế giới - đô thị cổ Hội An đã đạt được những thành quả tốt đẹp. Hội An liên tục được UNESCO ghi nhận là một trong những nơi thực hiện tốt công tác bảo tồn các giá trị di sản văn hóa ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. 

Tuy đã đạt được những thành tựu trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản nhưng Hội An đang đứng trước những nguy cơ, thách thức mới xuất hiện. Đó là do ảnh hưởng biến đổi khí hậu và hiện tượng nước biển dâng dẫn đến xói lở bờ biển hay tình trạng bồi cạn, ngập úng. Ngoài ra, nguy cơ xảy ra cháy nổ do hoạt động quá tải bởi các dịch vụ của con người trong khu phố cổ; những áp lực của vấn đề dân số, mật độ và thành phần dân cư trong đô thị và tác động mặt trái của tốc độ đô thị hóa, phát triển du lịch lên tính toàn vẹn, tính chân xác của di sản văn hóa, cảnh quan môi trường sống, cảnh quan di tích… 

Những kết quả đạt được trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị đô thị cổ và những nguy cơ thách thức trong thời gian qua đối với đô thị cổ Hội An cũng chính là tình trạng phổ biến của các đô thị cổ khác trên thế giới; do đó, cần có sự hợp tác, tham khảo, chia sẻ kinh nghiệm, đóng góp của các chuyên gia trong công tác bảo tồn các đô thị cổ; sự hợp tác giúp đỡ về khoa học và tài chính của các tổ chức quốc tế nhằm mục đích bảo tồn và phát huy tốt hơn nữa loại hình đô thị di sản này. 

Chia sẻ kinh nghiệm trong công tác bảo tồn di sản, Tiến sỹ Chuk Chumno hiện là Cục trưởng cục phát triển sản phẩm của Bộ Du lịch Campuchia cho biết: Du lịch di sản văn hóa thực sự có tầm quan trọng rất lớn, không chỉ đem lại ngoại hối để phát triển mà còn giúp quảng bá Campuchia với thế giới. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng của ngành du lịch trong hơn 10 năm vừa qua đã tạo áp lực lên hầu hết các điểm du lịch nổi tiếng, dẫn đến nhu cầu tìm kiếm những nguyên tắc phát triển hiệu quả hơn. Cân đối sự phát triển kinh tế - xã hội trong văn hóa và ở các khu di sản, thực hiện nguyên tắc phát triển bền vững đang trở thành một công cụ quan trọng trong việc định hình du lịch văn hóa quốc gia.../. 
Nguyễn Sơn
TTXVN

Có thể bạn quan tâm