Đã nhiều tháng kể từ khi một xưởng cắt đá không phép "mọc" lên giữa khu dân cư, Ủy ban nhân dân xã Kiến Thành mới có báo cáo đề xuất UBND huyện Đắk R’Lấp (tỉnh Đắk Nông) xem xét hồ sơ và phê duyệt kế hoạch bảo vệ môi trường. Trong khi đó, hoạt động cắt xẻ, gia công đá phát sinh tiếng ồn với cường độ lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của các hộ dân xung quanh và các sai phạm liên quan không được nhắc đến.
Cuối tháng 8/2020, trong đơn gửi tới UBND xã Kiến Thành, một số hộ dân sinh sống cạnh xưởng cắt xẻ đá của Công ty Trách nhiệm hữu hạn thương mại và dịch vụ Trường Huy Đắk Nông (trụ sở tại thôn 6, xã Kiến Thành, huyện Đắk R’lấp) phản ánh việc cắt xẻ, gia công đá bazan dạng cột của đơn vị này phát sinh tiếng ồn với cường độ lớn, trong thời gian dài, làm đảo lộn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sức khỏe của các hộ dân. Thêm vào đó, quá trình cắt xẻ, gia công đá phát sinh lượng bụi bẩn lớn ra môi trường. Người dân lo ngại vấn đề nước thải phát sinh từ quá trình sản xuất của Công ty Trách nhiệm hữu hạn thương mại và dịch vụ Trường Huy Đắk Nông gây ô nhiễm môi trường, bởi xưởng sản xuất nằm liền kề với các hộ dân và không có khu vực tập kết, xử lý nước thải.
Trong đơn khiếu nại gửi UBND xã Kiến Thành, ông Hà Anh Phúc, một hộ dân tại thôn 6 cho rằng, việc Công ty Trách nhiệm hữu hạn thương mại và dịch vụ Trường Huy Đắk Nông xẻ đá nguyên khối với cường độ lớn, hoạt động liên tục từ sáng sớm đến tối muộn ảnh hưởng lớn gia đình ông và các hộ dân liền kề. Bụi đá từ quá trình cắt xẻ, gia công đá phủ dày đặc lên hệ thống điện năng lượng mặt trời lắp trên mái nhà của gia đình ông, làm ảnh hưởng lớn đến quá trình hấp thụ ánh nắng mặt trời, sản xuất điện của hệ thống này.
Tương tự, ông Phạm Quốc Thành, một hộ dân chung tường rào với Công ty Trách nhiệm hữu hạn thương mại và dịch vụ Trường Huy Đắk Nông đã gửi khiếu nại đến UBND xã Kiến Thành và các ban, ngành liên quan của huyện Đắk R’lấp đề nghị xem xét, xử lý việc cắt xẻ, chế biến đá làm ảnh hưởng tới gia đình mình. Ông Thành cho biết, mẹ ông đã ngoài 70 tuổi và gia đình còn có một người chị gái bị bệnh tâm thần nhiều năm nay không thể chịu nổi tiếng ồn phát sinh từ quá trình cắt xẻ đá. Ông Thành cho rằng việc đổ đá (từ xe ben có tải trọng trên dưới 50 tấn) đã làm nứt tường nhà ông và yêu cầu phải được bồi thường thỏa đáng.
Theo UBND xã Kiến Thành, Công ty Trách nhiệm hữu hạn thương mại và dịch vụ Trường Huy Đắk Nông thuê đất, nhà xưởng của một hộ dân và lắp đặt máy móc để cắt xẻ, gia công đá bazan dạng cột thành đá ốp lát. Quá trình hoạt động của công ty này phát sinh ra tiếng ồn, bụi và nước thải nhưng Công ty không thông báo với chính quyền địa phương.
Theo quan sát của phóng viên TTXVN, trụ sở của công ty trên, cũng là nơi đặt xưởng chế biến đá, nằm trên đường Hồ Chí Minh (đoạn qua thôn 6, xã Kiến Thành) và chỉ cách UBND xã Kiến Thành hơn 1 km nhưng chỉ đến khi các hộ dân có đơn khiếu nại, chính quyền xã mới tiếp nhận và vào cuộc xử lý.
Trao đổi với phóng viên TTXVN, ngày 18/9, ông Nguyễn Gia Thủy, Chủ tịch UBND xã Kiến Thành cho biết, sau khi tiếp nhận đơn của các hộ dân, UBND xã đã mời các bên liên quan lên làm việc về phương hướng giải quyết. Ông Nguyễn Vũ Phước Trường, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn thương mại và dịch vụ Trường Huy Đắk Nông chỉ cung cấp cho UBND xã Kiến Thành giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và hợp đồng thuê đất tại khu vực này. Còn kế hoạch bảo vệ môi trường, Công ty này chưa cung cấp vì đang chờ… phê duyệt của cơ quan chức năng, "khi nào có, đơn vị sẽ cung cấp cho UBND xã".
Thời điểm đầu tháng 9/2020, Giám đốc Công ty trên cung cấp thông tin cho UBND xã Kiến Thành về thời gian bắt đầu cắt xẻ, gia công đá tại xã Kiến Thành là từ tháng 7/2020. Tuy nhiên, trong biên bản làm việc với đoàn kiểm tra của UBND xã vào cuối tháng 8/2020, ông Nguyễn Phước Thịnh, một thành viên góp vốn của công ty trên và cũng là người quản lý trực tiếp hoạt động sản xuất của đơn vị này lại cung cấp là từ tháng 6/2020. Các hộ dân khẳng định hoạt động cắt xẻ đá đã bắt đầu từ tháng 5/2020.
Về phương hướng xử lý, trong báo cáo gửi cho UBND huyện Đắk R’Lấp, UBND xã Kiến Thành chỉ đề nghị UBND huyện xem xét hồ sơ xin phê duyệt kế hoạch bảo vệ môi trường của Công ty Trách nhiệm hữu hạn thương mại và dịch vụ Trường Huy Đắk Nông để UBND xã biết và xử lý theo quy định. Về các hành vi xây dựng nhà máy chế biến đá khi chưa hoàn thành các thủ tục theo quy định của pháp luật, UBND xã Kiến Thành không nhắc tới và cho rằng đây là thẩm quyền của UBND huyện Đắk R’Lấp và các ngành chức năng của huyện.
Trao đổi với phóng viên TTXVN, ông Lê Đình Sáu, Trưởng Phòng Tài nguyên Môi trường huyện Đắk R’lấp khẳng định đã yêu cầu UBND xã Kiến Thành báo cáo cụ thể về vụ việc này. Phòng Tài nguyên Môi trường huyện sẽ tham mưu UBND huyện Đắk R’Lấp sớm kiểm tra, xử lý hoạt động cắt xẻ, chế biến đá bazan. Việc chấp hành các thủ tục, quy định pháp luật liên quan tại công ty này và trao đổi, cung cấp thông tin cụ thể sau.
Thực tế, Công ty Trách nhiệm hữu hạn thương mại và dịch vụ Trường Huy Đắk Nông đã tiến hành xây dựng nhà xưởng, lắp đặt máy móc và hoạt động cắt xẻ, chế biến đá bazan khi chưa hoàn thành thủ tục để được phê duyệt kế hoạch bảo vệ môi trường và các thủ tục pháp lý theo quy định. Quá trình hoạt động của công ty này gây ô nhiễm môi trường, tiềm ẩn nhiều nguy cơ, tác động tiêu cực đến sức khỏe, cuộc sống của người dân xung quanh. Chính quyền địa phương và các ngành chức năng liên quan cần sớm kiểm tra, xác minh tổng thể, xử lý nghiêm theo đúng các quy định của pháp luật.
Hưng Thịnh