Các doanh nghiệp này cho rằng, chính sách trên là thỏa thuận tự nguyện giữa người lao động và đơn vị sử dụng lao động. Có doanh nghiệp còn gọi đó là “chính sách khởi nghiệp”, “hỗ trợ người lao động tạo dựng công việc và cuộc sống mới”. Lý do khiến các doanh nghiệp khuyến khích người lao động lớn tuổi nghỉ việc được cho là “đơn hàng giảm” hoặc “thay thế thiết bị máy móc” nên buộc phải cắt giảm lao động.
Theo báo cáo của Công ty Pouchen (đóng tại xã Hóa An, thành phố Biên Hòa), doanh nghiệp hiện có 19.800 lao động, trong đó hơn 4.000 người đã làm việc trên 15 năm. Tính đến đầu năm 2017, có hơn 820 lao động làm việc trên 15 năm nghỉ việc để được trợ cấp của công ty với số tiền trung bình hơn 200 triệu đồng/người. Trung bình mỗi năm, khoảng 1.500 công nhân của công ty này tự nguyện nghỉ việc.
Công ty Changshin (đóng tại xã Thạnh Phú, huyện Vĩnh Cửu) có 26.000 lao động, trong đó 3.900 người đã làm việc trên 15 năm. Tính đến tháng 5/2017, doanh nghiệp này có 440 công nhân lớn tuổi tự nguyện nghỉ việc theo chính sách “hỗ trợ người lao động tạo dựng công việc và cuộc sống mới”.
Tại buổi làm việc với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về thực hiện chính sách đối với công nhân mới đây, ông Nguyễn Phú Cường - Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai cho biết, có tình trạng doanh nghiệp khuyến khích cho công nhân lớn tuổi nghỉ việc. Ông Cường cho hay: “Công nhân mới tuyển vào, công ty chỉ trả lương 4 triệu đồng còn những người làm lâu năm được hưởng mức lương trên 10 triệu, do đó doanh nghiệp cho tự nguyện nghỉ”.
Ông Nguyễn Phú Cường cho biết: Nắm được thông tin trên, ông đã chủ động làm việc với lãnh đạo Công ty Pouchen. Lãnh đạo công ty này báo cáo là có chủ trương khuyến khích công nhân lớn tuổi nghỉ nhưng không có o ép để công nhân nghỉ. Cụ thể, Công ty Pouchen khuyến khích công nhân đã làm 10 năm, 15 năm nếu có nguyện vọng nghỉ để làm việc khác, công ty sẽ hỗ trợ 100 - 200 triệu đồng tùy theo mức năm làm việc để chuyển đổi nghề nghiệp.
Ông Cường cũng đề nghị, doanh nghiệp không được o ép công nhân lớn tuổi nghỉ việc. Nếu công nhân đã làm nhiều năm, tự nguyện xin nghỉ để hưởng chế độ hưu trước thì căn cứ vào thỏa thuận giữa công nhân và công ty theo quy định.
Theo các chuyên gia về lao động và bảo hiểm xã hội, mặc dù chính sách khuyến khích người lao động lớn tuổi nghỉ việc mà các doanh nghiệp đang áp dụng không vi phạm luật lao động bởi được thực hiện trên tinh thần tự nguyện nhưng người lao động vẫn chịu thiệt khi xin nghỉ việc.
Theo báo cáo của Công ty Pouchen (đóng tại xã Hóa An, thành phố Biên Hòa), doanh nghiệp hiện có 19.800 lao động, trong đó hơn 4.000 người đã làm việc trên 15 năm. Tính đến đầu năm 2017, có hơn 820 lao động làm việc trên 15 năm nghỉ việc để được trợ cấp của công ty với số tiền trung bình hơn 200 triệu đồng/người. Trung bình mỗi năm, khoảng 1.500 công nhân của công ty này tự nguyện nghỉ việc.
Công ty Changshin (đóng tại xã Thạnh Phú, huyện Vĩnh Cửu) có 26.000 lao động, trong đó 3.900 người đã làm việc trên 15 năm. Tính đến tháng 5/2017, doanh nghiệp này có 440 công nhân lớn tuổi tự nguyện nghỉ việc theo chính sách “hỗ trợ người lao động tạo dựng công việc và cuộc sống mới”.
Tại buổi làm việc với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về thực hiện chính sách đối với công nhân mới đây, ông Nguyễn Phú Cường - Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai cho biết, có tình trạng doanh nghiệp khuyến khích cho công nhân lớn tuổi nghỉ việc. Ông Cường cho hay: “Công nhân mới tuyển vào, công ty chỉ trả lương 4 triệu đồng còn những người làm lâu năm được hưởng mức lương trên 10 triệu, do đó doanh nghiệp cho tự nguyện nghỉ”.
Ông Nguyễn Phú Cường cho biết: Nắm được thông tin trên, ông đã chủ động làm việc với lãnh đạo Công ty Pouchen. Lãnh đạo công ty này báo cáo là có chủ trương khuyến khích công nhân lớn tuổi nghỉ nhưng không có o ép để công nhân nghỉ. Cụ thể, Công ty Pouchen khuyến khích công nhân đã làm 10 năm, 15 năm nếu có nguyện vọng nghỉ để làm việc khác, công ty sẽ hỗ trợ 100 - 200 triệu đồng tùy theo mức năm làm việc để chuyển đổi nghề nghiệp.
Ông Cường cũng đề nghị, doanh nghiệp không được o ép công nhân lớn tuổi nghỉ việc. Nếu công nhân đã làm nhiều năm, tự nguyện xin nghỉ để hưởng chế độ hưu trước thì căn cứ vào thỏa thuận giữa công nhân và công ty theo quy định.
Theo các chuyên gia về lao động và bảo hiểm xã hội, mặc dù chính sách khuyến khích người lao động lớn tuổi nghỉ việc mà các doanh nghiệp đang áp dụng không vi phạm luật lao động bởi được thực hiện trên tinh thần tự nguyện nhưng người lao động vẫn chịu thiệt khi xin nghỉ việc.
Sỹ Tuyên
