Đánh giá về “Truyện Kiều” của Đại thi hào Nguyễn Du, GS Dương Quảng Hàm, một nhà nghiên cứu nổi tiếng trong nước khẳng định: “Xưa nay ai cũng công nhận cái giá trị đặc biệt của “Truyện Kiều” về đường văn chương.
|
Cách kết cấu toàn thiên đã có phương pháp, cách sắp đặt trong mỗi hồi, mỗi đoạn lại phân minh. Các câu chuyện thật là thần tình khéo léo. Tả cảnh thì theo lối phác họa, mà cảnh nào cũng linh hoạt, khiến cho người đọc cảm thấy cái thi vị của mỗi cảnh và cái tâm hồn của mỗi vai ở trong cảnh ấy. Tả người thì vai nào rõ ra tính cách vai ấy, chỉ một vài nét mà như vẽ thành bức truyền thần của mỗi vai, khám phá được tâm lý của vai ấy, khiến cho nhiều vai (như Sở Khanh, Tú Bà) đã thành ra những nhân vật dùng làm mô dạng cho đời sau.
Văn tả tình thì thật là thấm thía thiết tha làm cho người đọc phải cảm động. Cách dùng điển thì đích đáng, tự nhiên, khiến cho người học rộng thì thưởng thức được lối văn uẩn súc của tác giả, mà người thường cũng hiểu được đại ý của câu văn. Bởi thế “Truyện Kiều” mới thành quyển truyện phổ thông nhất ở nước ta: Trên từ các bậc văn nhân thi sĩ, dưới đến các kẻ thường dân phụ nhụ, ai cũng thích đọc, thích ngâm và thuộc được ít nhiều. Rồi nhân đấy mà làm ra các bài vịnh Kiều, tập Kiều, án Kiều, thật là một cuốn sách rất có ảnh hưởng về đường văn học và phong tục ở nước ta vậy”.
“Khi tỉnh rượu lúc tàn canh” của họa sĩ Nguyễn Gia Trí.
|
Có thể nói chưa có một áng văn chương nào được phổ cập một cách rộng rãi tự phát vào quần chúng như thế. “Truyện Kiều” được tái bản rất nhiều lần cũng như nhiều tác giả bỏ bao công sức biên khảo, phân tích... mong tìm tòi phát hiện thêm ra những điều mới lạ.
|
Năm 1942, nhiều nhà mạnh thường quân, nhà nghiên cứu, phê bình đã hợp tác với một số họa sĩ tên tuổi, cùng nhau hoàn thành một quyển sách lấy tựa "Tập văn họa kỷ niệm Nguyễn Du”. Tập văn họa được thực hiện rất công phu, được in ấn bằng giấy bổi sản xuất thủ công và xuất bản hơn 1.000 quyển; với các nội dung giới thiệu về Nguyễn Du, các bài bình Kiều.
|
“Vầng trăng ai xẻ làm đôi” của họa sĩ Nguyễn Tường Lân.
|
Đặc biệt, giới hội họa đánh giá bộ sách này có giá trị rất lớn vì bản thân nó có 11 bức tranh khắc gỗ của những họa sĩ hàng đầu của trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương như Tô Ngọc Vân, Trần Văn Cẩn, Nguyễn Gia Trí, Lê Văn Đệ, Lưu Văn Sìn, Nguyễn Đỗ Cung... mỗi họa sĩ đều thể hiện một nét trong “Truyện Kiều”, theo cảm nhận rất riêng của mình.
|
Đó là Nguyễn Gia Trí với khoảnh khắc “Khi tỉnh rượu, khi tàn canh...” trong những ngày bôn ba thanh lâu của Thúy Kiều; họa sĩ Lê Văn Đệ vẽ về “Trong ngọc trắng ngà...” khắc gỗ màu trên giấy dó; họa sĩ Lương Xuân Nhị với cảnh “...Trăng tà về Tây”... Họa sĩ Tô Ngọc Vân chọn khắc họa chân dung Tú Bà “Tú Bà ghé lại thong dong”; Nguyễn Đỗ Cung chọn Từ Hải với hình ảnh “... Lạ vẻ cân đai” trong câu thơ “Rỡ mình lạ vẻ cân đai. Hãy còn hàm én mày ngài như xưa” tả vẻ uy nghi của Từ Hải ngày Thúy Kiều gặp lại chàng...
Tác phẩm này hiện nay rất hiếm, ít người còn giữ được.
Theo baotintuc.vn
