Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cùng các Phó Thủ tướng: Trương Hòa Bình, Trịnh Đình Dũng chủ trì Hội nghị |
Còn hơn 20.000 hộ dân di cư tự do chưa được sắp xếp
Theo Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tổng số hộ dân di cư tự do đến địa bàn các tỉnh khu vực Tây Bắc, Tây Nguyên và Tây Nam Bộ từ năm 2005 đến nay là 66.738 hộ, trong đó Tây Bắc: 5.811 hộ, Tây Nguyên: 58.846 hộ và Tây Nam Bộ: 2.081 hộ. Thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, diễn biến tình hình dân di cư tự do trong những năm gần đây đã giảm mạnh. Số hộ đã ổn định cuộc sống khoảng hơn 42.000 hộ, song đến nay vẫn còn 24.000 hộ dân di cư tự do (tập trung chủ yếu tại các tỉnh Tây Nguyên hơn 22.000 hộ) chưa được bố trí, sắp xếp ổn định.
Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng dân di cư tự do chủ yếu vì đời sống của người dân còn rất khókhăn, thiếu nước sản xuất, thiếu đất canh tác... nên họ di chuyển đến nơi khác với mong muốn có cuộc sống tốt đẹp hơn. Mặt khác, một bộ phận người dân thiểu số bị các thế lực thù địch bên ngoài lợi dụng tự do tôn giáo, tuyên truyền xuyên tạc, kích động, lừa gạt, lôi kéo người dân di cư tự do trái pháp luật. Đây là yếu tố phức tạp, phát sinh nhiều vấn đề xã hội làm xáo trộn đời sống của người dân sở tại, ảnh hưởng đến tình hình an ninh chính trị và trật tự xã hội ở các địa phương. Bên cạnh đó, công tác quản lý đất đai có nguồn gốc nông, lâm trường trên địa bàn Tây Nguyên còn nhiều kẽ hở, thiếu chặt chẽ và chưa hiệu quả; tình trạng tranh chấp, lấn chiếm đất đai có nguồn gốc từ nông, lâm trường diễn ra trên diện rộng, nhiều vụ việc phức tạp nhưng chưa được giải quyết dứt điểm.
Không chỉ đúng pháp luật mà còn phải hài hòa, linh hoạt
Kết luận hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, đây là hiện tượng xuất hiện trên toàn cầu, không chỉ ở Việt Nam. Do đó, “vấn đề đặt ra là cần làm như thế nào để tình trạng di cư giảm xuống hơn nữa; quản lý tốt đất đai nông, lâm trường” để “đất có dân, dân có đất” - Thủ tướng nói. Thủ tướng nhấn mạnh di dân tự do ảnh hưởng rất lớn đến quốc phòng, các vấn đề an sinh xã hội, phá rừng, an ninh trật tự, thậm chí là an ninh chính trị của địa phương và đất nước. Khẳng định quan điểm: “không khuyến khích di dân tự do” song Thủ tướng yêu cầu cần có biện pháp chủ động để xử lý thực trạng này. Thủ tướng định hướng giải quyết vấn đề di dân tự do ở các tỉnh Tây Nguyên không chỉ cần đúng pháp luật mà còn phải hài hòa, linh hoạt, đồng bộ từ các cấp, các ngành và các chính sách kinh tế - xã hội. “Mục đích cuối cùng là làm sao để người di cư có cuộc sống ổn định, phát triển, con cái được học hành, người già được chăm sóc, chữa bệnh, không ai bị bỏ lại phía sau” - Thủ tướng nhấn mạnh đây là cụ thể hóa chính sách dân tộc, duy trì tinh thần đại đoàn kết các dân tộc của Đảng, Nhà nước. Thủ tướng đề nghị giữ dân tại chỗ thông qua tăng cường phát triển hạ tầng, tạo điều kiện cho người dân phát triển sản xuất. Đối với những người đã di cư thì huy động nguồn lực của cả hệ thống chính trị, lo sinh kế cho người dân, có biện pháp quản lý đất đai, không để xảy ra tình trạng lấn chiếm phức tạp.
Phấn đấu đến năm 2025 cơ bản không còn tình trạng dân di cư tự do
Thủ tướng đề ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2020 giảm tối đa tình trạng dân di cư tự do; ưu tiên bố trí, sắp xếp ổn định cho các hộ dân thực sự khó khăn, cấp bách. Cùng với đó là hoàn thành dứt điểm 32 dự án bố trí ổn định dân di cư đang thực hiện. “Bảo đảm người dân di cư có mức sống bằng mức sống của người dân địa phương” - Thủ tướng nói và giao nhiệm vụ phấn đấu đến năm 2025 cơ bản không còn tình trạng dân di cư tự do; hoàn thành công tác bố trí, sắp xếp toàn bộ số hộ dân di cư tự do vào các điểm dân cư theo quy hoạch, đảm bảo ổn định cuộc sống và phát triển sản xuất bền vững cho các hộ dân đã di cư tự do.
Thủ tướng cũng yêu cầu nâng cao hiệu ực, hiệu quả quản lý, sử dụng đất đai có nguồn gốc từ các nông, lâm trường; giải quyết tình hình thiếu đất sản xuất, kiểm soát tình hình di dân tự do; ổn định tình hình trật tự an ninh - xã hội, bảo đảm quyền lợi của người dân; giảm thiểu và triệt tiêu tình hình tranh chấp, lấn chiếm đất đai, phá rừng lấy đất sản xuất. Thủ tướng chỉ đạo đẩy mạnh tuyên truyền, cử cán bộ trực tiếp đến vận động, hướng dẫn người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số về các chủ trương, chính sách, quy định pháp luật về hỗ trợ dân di cư tự do, quản lý, bảo vệ, phát triển rừng, đất đai của các công ty nông, lâm nghiệp để đồng bào hiểu, Cần có Đề án tăng cường quản lý đối với đất đai có nguồn gốc từ các nông, lâm trường quốc doanh… Thủ tướng đồng ý về nguyên tắc bổ sung 2,5 nghìn tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách Trung ương trong 2 năm 2019 - 2020 cho các dự án sắp xếp, ổn định dân cư.
Quang Huy - Quang Vũ - Quang Dũng - Thống Nhất