Được xây dựng nhằm ngăn mặn, trữ ngọt, phục vụ sản xuất nông nghiệp của người dân địa phương. Tuy nhiên, sau nhiều năm sử dụng, hai đập ngăn mặn, trữ ngọt trên địa bàn huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi đã bị hư hỏng nặng khiến nước mặn xâm nhập ảnh hưởng đến hàng trăm ha ruộng của dân.
Khoảng 30ha ruộng của gần 200 hộ dân ở thôn Châu Thuận Nông và thôn Phú Quý xã Bình Châu bị ảnh hưởng xâm nhập mặn do đập ngăn mặn, trữ ngọt Quỳnh Lưu bị hư hỏng. Ảnh: Đinh Hương - TTXVN
Đập ngăn mặn, trữ ngọt Quỳnh Lưu, tại xã Bình Châu, huyện Bình Sơn được xây dựng, đưa vào sử dụng khoảng từ những năm 2000. Qua thời gian sử dụng và tác động của thiên nhiên, đặc biệt là dưới ảnh hưởng trực tiếp của nước biển, nên từ năm 2020 đến nay đập hư hỏng nghiêm trọng. Cụ thể, 5 cửa van dùng để vận hành tiêu thoát lũ, ngăn mặn nhưng hiện các cửa van này đều không thể hoạt động; nhiều hạng mục bằng sắt thép bị hoen ghỉ; bê tông bị bục vỡ, khiến cho năng lực điều tiết nước để ngăn mặn, trữ ngọt của công trình không còn phát huy hiệu quả.
Ông Võ Văn Hải, Cán bộ Khuyến nông – Thú y – Giao thông – Thủy lợi, Ủy ban nhân dân xã Bình Châu, cho biết, các cửa van hiện không thể vận hành tự động nên vào mùa mưa lũ nếu muốn tiêu thoát kịp thời phải dùng sức người với nhiều người cùng nhau kê, kéo van lên. Còn khi triều cường lên thì nước mặn tự tràn vào đồng ruộng.
Đập ngăn mặn, trữ ngọt Đồng Hương tại xã Bình Nguyên (Bình Sơn, Quảng Ngãi) đã bị hư hỏng nặng. Ảnh: Đinh Hương - TTXVN
Một góc đập ngăn mặn, trữ ngọt Quỳnh Lưu tại xã Bình Châu, huyện Bình Sơn (Quảng Ngãi). Ảnh: Đinh Hương - TTXVN
Cửa van của đập ngăn mặn, trữ ngọt Quỳnh Lưu (Bình Sơn, Quảng Ngãi) đã bị hỏng, không thể vận hành. Ảnh: Đinh Hương - TTXVN
Từ khi đập ngăn mặn, trữ ngọt Quỳnh Lưu hư hỏng, không còn phát huy tác dụng đã hưởng trực tiếp đến khoảng 30 ha ruộng của gần 200 hộ dân ở thôn Châu Thuận Nông và thôn Phú Quý, xã Bình Châu. Nguyên nhân là do mỗi khi sạ lúa, nước mặn xâm nhập khiến lúa chết.
Ông Trần Châu Dũng, thôn Phú Quý, xã Bình Châu, cho hay, bà con phải gieo sạ lại đến 5,6 lần nhưng nước mặn dâng lên là lúa non chết hết. Giờ chỉ mong nhà nước sớm sửa chữa lại đập Quỳnh Lưu để điều tiết nước, ngăn mặn mới sản xuất được.
Tương tự, tại đập ngăn mặn, trữ ngọt Đồng Hương ở thôn Châu Tử, xã Bình Nguyên, huyện Bình Sơn cũng hư hỏng nhiều năm nay khiến cho 100ha ruộng bị ảnh hưởng. Được đầu tư và đưa vào sử dụng từ năm 2007, đến nay các cống điều tiết nước của đập Đồng Hương không còn năng lực vận hành, bề mặt bê tông bị ăn mòn, cửa van mục hỏng. Do đó, khi triều cường lên, nước mặn tràn lên khiến cho 100ha lúa bị ảnh hưởng; trong đó, có hơn 30ha đất nông nghiệp của người dân bị nhiễm mặn nặng phải bỏ hoang hoàn toàn.
Nhiều hạng mục bằng sắt thép của đập ngăn mặn, trữ ngọt Quỳnh Lưu (Bình Sơn, Quảng Ngãi) đã bị hoen gỉ. Ảnh: Đinh Hương - TTXVN
Ông Nguyễn Mạnh, Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp 2, xã Bình Nguyên cho biết, đập ngăn mặn, trữ ngọt Đồng Hương hư hỏng đã 10 năm nay. Hệ thống van không còn vận hành được. Mỗi lần thủy triều lên nước mặn tràn vào cánh đồng nên lúa chết dần. Ngoài diện tích 30 ha ruộng bà con không sản xuất được thì khoảng 70 ha khác cũng bị ảnh hưởng, năng suất giảm rất nhiều so với trước đây.
“Trước thực trạng đập Đồng Hương hư hỏng, UBND xã Bình Nguyên đã có báo cáo kiến nghị cơ quan chức năng cấp trên đề nghị sớm sửa chữa để đập phát huy tác dụng, nông dân tiếp tục được hưởng lợi từ công trình”, ông Mạnh nói.
Trước thực trạng trên, UBND huyện Bình Sơn đã lập đoàn kiểm tra hiện trạng và xác nhận tình trạng hư hỏng tại công trình đập ngăn mặn, trữ ngọt ở xã Bình Châu và Bình Nguyên; đồng thời, chỉ đạo các phòng, ban liên quan tham mưu để UBND huyện bố trí kinh phí sửa chữa.
Ông Nguyễn Văn Thắng, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Bình Sơn cho hay, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã nhận được báo cáo thực trạng cũng như dự trù kinh phí sửa chữa đập ngăn mặn, trữ ngọt Quỳnh Lưu và Đồng Hương từ UBND xã Bình Châu và Bình Nguyên. Phòng đang phối hợp với Phòng Tài chính huyện kiểm tra xem xét hồ sơ để trình UBND huyện xem xét hỗ trợ kinh phí sửa chữa trong thời gian sớm nhất để bà con có thể sản xuất, đảm bảo đời sống.
Đinh Hương
