Lễ trao Giải Báo chí toàn quốc về Quốc hội và Hội đồng nhân dân (Giải Diên Hồng) lần thứ nhất sẽ được tổ chức vào tối nay (9/6) tại Hà Nội. Đây là lần đầu tiên có một giải thưởng báo chí thường niên mang tính toàn quốc về cơ quan dân cử, đại biểu dân cử.
Nhân dịp này, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo, Trưởng Ban Tổ chức Giải đã trao đổi với báo chí về ý nghĩa, chất lượng của các tác phẩm tham dự Giải năm nay.
* Thưa Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường, xin ông cho biết ý nghĩa của Giải Diên Hồng?
- Đây là lần đầu tiên chúng ta tổ chức giải báo chí toàn quốc thường niên về Quốc hội và Hội đồng nhân dân nhằm đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về Quốc hội và Hội đồng nhân dân theo Chương trình hành động của Đảng đoàn Quốc hội khóa XV thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, góp phần đẩy mạnh công tác tuyên truyền đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống; tiếp tục khẳng định vai trò, vị thế của Quốc hội, cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất và vai trò của Hội đồng nhân dân, cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương; ghi nhận, tôn vinh những tác giả có tác phẩm báo chí xuất sắc về đề tài cơ quan dân cử và đại biểu dân cử.
Việc tổ chức Giải Diên Hồng nhằm tạo động lực nâng cao chất lượng, hiệu quả thông tin, tuyên truyền về hoạt động của Quốc hội và Hội đồng nhân dân; góp phần nâng cao chất lượng và số lượng các tác phẩm báo chí về Quốc hội và Hội đồng nhân dân; động viên, khuyến khích phóng viên các cơ quan báo chí ở Trung ương và địa phương tích cực tham gia tuyên truyền về hoạt động của cơ quan dân cử, nhất là hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, đại biểu Quốc hội; phản ánh kịp thời tâm tư, nguyện vọng của cử tri, nhân dân tới diễn đàn Quốc hội và Hội đồng nhân dân.
* Ông đánh giá như thế nào về chất lượng các tác phẩm dự Giải Diên Hồng mùa đầu tiên này?
- Sau hơn 4 tháng phát động, Giải Diên Hồng lần thứ nhất đã nhận được 3.328 tác phẩm báo chí của 171 cơ quan báo chí trong nước và quốc tế. Điều này một mặt thể hiện sự hấp dẫn, tính lan tỏa trong hoạt động của Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp đối với báo chí không chỉ trong nước mà cả quốc tế; một mặt cho thấy sức hút của một giải báo chí toàn quốc lần đầu tiên được tổ chức về cơ quan dân cử, đại biểu dân cử - mảng đề tài mà lâu nay, như nhiều anh chị em phóng viên chia sẻ với tôi là “vừa khô, vừa khó” vì toàn những vấn đề vĩ mô, bàn chuyện chính sách, xây dựng luật... Nhưng rõ ràng, qua các tác phẩm tham dự Giải đã thấy được một bức tranh toàn cảnh hết sức sinh động, sôi động, gần gũi và hấp dẫn về hoạt động của Quốc hội trên các lĩnh vực lập pháp, giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng quốc gia và đối ngoại, vẫn là những quyết đáp ở tầm vĩ mô của cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất nhưng tất cả đều thấm đẫm hơi thở cuộc sống, bắt nguồn từ cuộc sống và quay trở lại phục vụ cuộc sống, phụng sự nhân dân.
Sau gần 3 tuần chấm giải công phu, công tâm, khách quan, Hội đồng chấm sơ khảo và chung khảo gồm các nhà báo uy tín và dày dặn kinh nghiệm đã quyết định lựa chọn, trao thưởng cho 67 tác phẩm ở tất cả các thể loại báo chí. Đây đều là những tác phẩm có chất lượng, được đầu tư công phu, khoa học, xứng tầm cả về nội dung và hình thức. Hội đồng giám khảo đánh giá Giải Diên Hồng là giải có chất lượng và sẽ là giải báo chí quan trọng trong hệ thống giải báo chí cách mạng ở nước ta.
Nội dung các tác phẩm phản ánh sinh động về chủ đề của Giải Diên Hồng, trong đó nhiều tác phẩm bám sát nội dung đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội, Hội đồng nhân dân, bám sát "hơi thở cuộc sống", tâm tư nguyện vọng của cử tri và nhân dân, nhất là những tác phẩm về cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026, không chỉ truyền tải được ý nghĩa sâu sắc của cuộc bầu cử mang tính lịch sử diễn ra trong thời khắc khó khăn chưa từng có của đại dịch COVID-19 mà còn lan tỏa mạnh mẽ tinh thần Việt Nam, sức sống Việt Nam.
Nhiều tác phẩm phản ánh chân thực, sâu sắc những đổi mới trong tổ chức và hoạt động của Quốc hội, những vấn đề nóng hổi của cuộc sống được bàn thảo, quyết đáp trên nghị trường và các quyết sách kịp thời, đặc biệt, chưa từng có tiền lệ của Quốc hội nhằm giải quyết, tháo gỡ những khó khăn cấp bách của nền kinh tế, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp vượt qua những tác động nặng nề của đại dịch COVID-19 cũng như diễn biến phức tạp, khó lường của tình hình quốc tế. Qua đó, đã thể hiện sinh động, đậm nét vai trò của Quốc hội trong đời sống chính trị, kinh tế, xã hội của đất nước. Nhiều tác phẩm được đầu tư công phu, bài bản cả về nội dung và hình thức trình bày, đồng thời, hiến kế, đề xuất các giải pháp thiết thực không chỉ về hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật trong các lĩnh vực mà còn về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội, Hội đồng nhân dân trong thời gian tới. Chỉ tiếc là số giải thưởng có hạn nên không thể trao hết cho các tác phẩm tham dự Giải lần này.
* Để tiếp tục phát huy những kết quả trong mùa giải Diên Hồng đầu tiên, theo ông, các cơ quan báo chí cần lưu ý điều gì?
- Thành công của mùa giải đầu tiên tạo nền tảng rất quan trọng để chúng ta tiếp tục tổ chức các mùa giải tiếp theo. Trong mùa giải này, số lượng tác phẩm tham dự mới tập trung chủ yếu vào loại hình báo in, báo điện tử, truyền hình. Số lượng tác phẩm phát thanh, ảnh còn hạn chế, nhất là lĩnh vực ảnh báo chí. Số lượng tác phẩm dự Giải tập trung chủ yếu vào các báo Trung ương, các cơ quan báo chí của các hội, đoàn thể Trung ương và một số địa phương, chưa có sự tham gia hưởng ứng nhiều của các địa phương ở khu vực Đồng bằng sông Hồng, Tây Nguyên, Đồng bằng sông Cửu Long, duyên hải Nam Trung Bộ. Một số tác phẩm đề cập đến đề tài khá rộng trong khi tiêu chí của Giải Diên Hồng là về Quốc hội, Hội đồng nhân dân nên chưa làm nổi bật được vai trò của cơ quan lập pháp, cơ quan dân cử.
Tôi mong rằng, các cơ quan thông tấn báo chí cả nước, các phóng viên, biên tập viên trực tiếp đưa tin về Quốc hội, Hội đồng nhân dân sẽ tích cực hơn nữa trong việc tham dự Giải các năm tới; bám sát thực tiễn hoạt động phong phú, sinh động của Quốc hội, Hội đồng nhân dân cũng như thực tiễn cuộc sống, đầu tư xây dựng các tuyến bài, tác phẩm báo chí có chất lượng cao về nội dung, đa dạng, phong phú về hình thức thể hiện để tham dự Giải. Chú trọng việc phát hiện, đề xuất những cơ chế, chính sách, vấn đề mới trong công tác lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước; có thêm nhiều bài viết nêu gương những tập thể, cá nhân điển hình có nhiều đóng góp trong hoạt động của Quốc hội, Hội đồng nhân dân, tạo sự lan tỏa tích cực, cổ vũ, phát huy tinh thần đoàn kết, khát vọng phát triển đất nước, ý chí tự lực, tự cường, sức sáng tạo trong nhân dân, góp phần củng cố vững chắc khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
* Lễ tổng kết và trao Giải Diên Hồng lần thứ nhất diễn ra vào dịp kỷ niệm 98 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2023). Ông có điều gì nhắn nhủ tới những người làm báo nói chung và các nhà báo theo dõi, đưa tin hoạt động của Quốc hội nói riêng?
- Như tôi đã nhiều lần chia sẻ, báo chí và Quốc hội có mối quan hệ biện chứng, gắn bó thực sự mật thiết với nhau. Báo chí là cầu nối quan trọng chuyển tải thông tin từ Quốc hội tới người dân và kịp thời phản ánh tâm tư, nguyện vọng, ý chí của người dân tới Quốc hội.
Thời gian qua, báo chí đã phản ánh sinh động, kịp thời “hơi thở” của nghị trường đến với người dân và bạn bè quốc tế; phản ánh kịp thời hoạt động của Lãnh đạo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, các Ban thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội trên tất cả các lĩnh vực lập pháp, giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng quốc gia và công tác đối ngoại của Quốc hội. Những đổi mới trong tổ chức, hoạt động của Quốc hội, tinh thần trách nhiệm, sự công khai, minh bạch và dân chủ trong từng nội dung thảo luận, những trăn trở, cân nhắc thấu đáo phía sau mỗi quyết định trên nghị trường đều được các cơ quan thông tấn báo chí chuyển tải kịp thời, đầy đủ tới cử tri và người dân cả nước.
Các cơ quan báo chí, các nhà báo viết về Quốc hội cũng đã không ngừng đổi mới về nội dung và phương thức thông tin, tuyên truyền; các nội dung được truyền tải bằng nhiều cách thức sinh động; có nhiều bài viết phân tích chuyên sâu về những chính sách được Quốc hội thảo luận, xem xét, từ đó giúp cử tri và người dân hiểu rõ hơn, ủng hộ và đồng thuận để đưa các quyết đáp của Quốc hội nhanh chóng đi vào cuộc sống. Đồng thời, tạo diễn đàn để người dân tham gia vào quy trình hoạch định chính sách của Quốc hội, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội trên tất cả các lĩnh vực.
Tôi mong các nhà báo nói chung và các nhà báo viết về cơ quan dân cử nói riêng luôn giữ được “tâm sáng, lòng trong, bút sắc” như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn, tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm, tâm huyết, rèn luyện bản lĩnh chính trị, nâng cao trình độ, kiến thức, hiểu biết sâu sắc, toàn diện về tổ chức, hoạt động của các cơ quan dân cử, đại biểu dân cử; luôn bám sát đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, làm tốt hơn nữa vai trò “cầu nối” giữa Quốc hội và nhân dân, phát huy hơn nữa vai trò phản biện chính sách, tiếp tục đồng hành với Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Hội đồng nhân dân để thực hiện hiệu quả sứ mệnh “phục vụ nhân dân”.
* Xin trân trọng cảm ơn ông!
PV (thực hiện)