Phát huy vai trò tổ hòa giải ở vùng cao Điện Biên Đông

Hiện nay, huyện Điện Biên Đông có 243 tổ hòa giải, trải khắp 243 bản, tổ dân cư. Từ năm 2017, các tổ hòa giải đã được kiện toàn với 7 thành viên tham gia là những người làm việc trong các đoàn thể gồm: Bí thư chi bộ, trưởng bản, người có uy tín, đại diện Mặt trận Tổ quốc, Hội Phụ nữ, Đoàn thanh niên, Công an viên. Các thành viên đều là những người có uy tín, trình độ, hiểu biết pháp luật và luôn nhiệt huyết trong công việc. Để hoạt động hiệu quả, thành viên tổ hòa giải thường xuyên gặp mặt, trao đổi kinh nghiệm, nắm bắt tình hình an ninh, mâu thuẫn trong thôn xóm, bản, làng. Với những vụ việc còn vướng mắc, tổ hòa giải đều tìm hiểu, nhờ sự giúp đỡ và tư vấn của cơ quan chức năng để đưa ra biện pháp giải quyết thấu tình đạt lý, đúng pháp luật, hương ước của làng xã, giảm thiểu tối đa mâu thuẫn, xung đột giữa các gia đình.

Tiêu biểu như vụ hòa giải ở tổ dân phố 1, thị trấn Điện Biên Đông vào năm 2017. Gia đình ông Lò Văn Dân, trú tại tổ 1, thị trấn Điện Biên Đông, xảy ra mâu thuẫn với gia đình ông Lò Văn Hùng, bởi phần ruộng của gia đình ông Dân khai hoang từ năm 1985 tại khu vực bản Pá Chả (thị trấn Điện Biên Đông) bị ông Hùng trồng cây rừng lấn chiếm, gây ảnh hưởng tới sản xuất. Vì quá bức xúc, đầu năm 2017, ông Dân đã chặt các cây trồng lấn chiếm của ông Hùng. Điều này khiến hai gia đình xảy ra xung đột, mâu thuẫn trong thời gian dài. Trước tình cảnh đó, hai gia đình đã nhờ sự can thiệp của tổ hòa giải. Các thành viên tổ hòa giải đã đến từng nhà tìm hiểu sự việc và họp hai gia đình để đưa ra phương án hòa giải. Trước những lời khuyên, cách giải quyết thấu tình đạt lý, hai bên đã đồng ý phương án của tổ hòa giải đưa ra. Ông Quàng Văn Xôn, tổ trưởng tổ hòa giải 1, trú tại thị trấn Điện Biên Đông, huyện Điện Biên Đông, cho biết: Các thành viên tổ hòa giải đã không quản ngại khó khăn, thường xuyên đến từng hộ gia đình có mâu thuẫn để giải hòa. Ngoài ra, các thành viên luôn tìm hiểu để bổ sung kiến thức pháp luật, tìm ra cách giải quyết hợp lý nhất cho mỗi vụ hòa giải. Đặc biệt, để cuộc hòa giải thành công, các thành viên phải tìm hiểu cặn kẽ sự việc, đặt mình vào vị trí của hai bên, không để xích mích lâu dài.

Ông Nguyễn Đức Phương, Phó Trưởng phòng Tư pháp huyện Điện Biên Đông cho hay: Trong 6 tháng đầu năm nay, trên địa bàn huyện Điện Biên Đông có 51 vụ việc cần hòa giải, trong đó đã hòa giải thành công 40 vụ, 9 vụ không thành và 2 vụ đang tiếp tục được hòa giải. Hoạt động của các tổ hòa giải đã góp phần tích cực trong việc giải hòa các vụ liên quan đến hôn nhân gia đình, tranh chấp đất đai, xích mích ở cộng đồng dân cư... Hằng năm, Phòng Tư pháp huyện luôn đôn đốc, yêu cầu chính quyền cấp xã rà soát, kiện toàn tổ hòa giải để từng bước ổn định, hoạt động hiệu quả; có kế hoạch mở lớp bồi dưỡng tập huấn về pháp luật, cung cấp tài liệu cho các thành viên trong tổ.

Theo ông Phương, việc xây dựng các tổ hòa giải ở làng, bản cũng còn gặp không ít khó khăn, nguyên nhân là do trình độ hiểu biết về pháp luật của các thành viên chưa đồng đều. Nhiều vụ việc giải quyết còn thiên về tình cảm, dựa vào hương ước mà chưa căn cứ theo pháp luật. Bên cạnh đó, việc mở lớp đào tạo, bồi dưỡng, hướng dẫn các thành viên tổ hòa giải còn khó khăn vì kinh phí ít…

Mặc dù mới đi vào hoạt động và kiện toàn nhưng những năm qua, các tổ hòa giải thôn, bản ở huyện Điện Biên Đông đã trở thành nhân tố quan trọng trong việc giải quyết ổn thỏa các tranh chấp, mâu thuẫn, góp phần giảm các vụ án tranh chấp dân sự, hình sự, hạn chế vụ kiện vượt cấp. Ngoài ra, hoạt động hòa giải đã góp phần nâng cao nhận thức cho người dân về pháp luật, gắn kết tình làng nghĩa xóm, xây dựng lối sống văn minh ở địa phương.

Văn Dũng - Tuấn Anh