Ngày 01/01/2021, tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), đồng bào dân tộc Mông đến từ tỉnh Hà Giang đã tổ chức tái hiện Lễ cúng thần rừng đầu nguồn đặc sắc của dân tộc mình.
Thầy cúng làm lễ trong nhà. Ảnh: Hoàng Hải Lễ cúng Thần rừng đầu nguồn là lễ hội có từ lâu đời, tồn tại và phát triền cùng với nhiều thế hệ dòng họ, lễ hội cũng là hoạt động sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng dân gian gắn với đời sống của đồng bào.
Mọi người mang lễ vật ra khu rừng thiêng để dâng thần linh. Ảnh: Hoàng Hải Theo quan niệm từ xa xưa, thế giới tâm linh của đồng bào dân tộc Mông có các vị thần như: Thần núi, thần rừng… Bởi vậy, đồng bào tổ chức các lễ cúng, lễ hội để cảm tạ các vị thần che chở cho họ trong cuộc sống. Hòa đồng cùng thiên nhiên, tôn trọng bảo vệ thiên nhiên, coi rừng là bạn, gắn bó với rừng, bảo vệ rừng là quan niệm từ lâu đời của đồng bào dân tộc Mông. Với đồng bào việc bảo vệ rừng sẽ có nước sinh hoạt, có gỗ làm nhà và các vị thần sẽ cứu giúp họ trong ốm đau, bệnh tật, chiến tranh.
Các vật lễ sống được dân thần linh. Ảnh: Hoàng Hải Tục thờ thần rừng để phù hộ dân làng khỏe mạnh, làm ăn tốt phát đạt, mùa màng tươi tốt, thú dữ không vào quấy rối và đặc biệt là giữ rừng. Đặc biệt là ở nơi mà đang sinh sống rừng luôn được giữ gìn không bao giờ chặt cây và giữ được những khu rừng nguyên sinh.
Thầy cúng làm lễ cúng sống. Ảnh: Hoàng Hải
Thầy cúng làm lễ cúng sống. Ảnh: Hoàng Hải Lễ cúng thần rừng được tổ chức vào ngày đầu năm mới vì đồng bào cho rằng đó là ngày sạch nhất trong năm, trời linh thiêng các lễ vật sẽ được dâng lên các vị thần cây, thần rừng.
Các lễ vật chín được bà con chuẩn bị để dâng thần linh. Ảnh: Hoàng HảiĐến ngày làm lễ mỗi gia đình mang một lễ vật tới nơi làm lễ cúng, thầy cúng là một người có uy tín trong dòng họ, được người dân nể trọng.
Thầy cúng tiền hành các nghi lễ cúng chín dâng thần linh. Ảnh: Hoàng Hải Lễ được bày biện trên một cái bàn 4 chân gồm có 1 con dê, 1 con gà, 3 miếng đậu phụ, 3 miếng bánh chưng cắt nhỏ đặt trước ban thờ, tiếp đó con cháu mang con vật cúng dâng lên Thần Rừng.
Thầy cúng thực hiện các nghi lễ cúng thần linh. Ảnh: Hoàng Hải Những lời cầu khấn trong lễ cúng đều thể hiện sự thành kính của con cháu dòng họ với thần rừng, thần trời, thần đất mời các thần đến chứng kiến và phù hộ cho con cháu khỏe mạnh, mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, cầu cho rừng ngày một tươi tốt để che chở cho con cháu dòng họ và mọi người qua đường.
Bà con làm các thủ tục để kết thúc buổi lễ cúng rừng. Ảnh: Hoàng Hải Bà con trong thôn xin thề trước thần rừng sẽ bảo vệ giữ gìn rừng thật tốt, không săn bắn, không chặt phá, cầu mong được phù hộ từ thần rừng.
Hoàng Tâm
