“Lắng đọng” Tết Chôl Chhnăm Thmây của đồng bào Khmer

Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, đồng bào Khmer Nam Bộ đã đón một mùa Tết cổ truyền Vào năm mới từ ngày 13-16/4/2020 vừa qua trong không khí đặc biệt và lắng đọng, khác thông lệ hàng năm, khi hầu hết các nghi thức đón Tết đều được tổ chức tại nhà, trong không khí ấm áp và an toàn, đảm bảo giãn cách xã hội, chung tay cùng cả nước thực hiện các biện pháp chống dịch, bảo vệ sức khỏe, vì sự an toàn, bình an của phum sóc và cả cộng đồng. 

Trong những ngày Tết cổ truyền Vào năm mới năm nay, các chùa Khmer đã cho ngừng tất cả các nghi lễ tập trung đông người cùng các hoạt động vui chơi, giải trí, thể dục thể thao trong tịp Tết như thông lệ hàng năm; đồng thời, tuyên truyền, vận động đồng bào Phật tử thực hiện nghiêm túc giãn cách xã hội theo theo Chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ để phòng, chống dịch COVID-19.

Trong dịp Tết Tết Chôl Chhnăm Thmây 2020, các chùa Khmer không trang trí đón Tết như mọi năm, ngừng các nghi lễ và các hoạt động mừng năm mới tập trung đông người

Toàn vùng Nam Bộ hiện có gần 460 ngôi chùa Phật giáo Nam tông Khmer, là trung tâm văn hóa - giáo dục, nơi diễn ra các hoạt động tín ngưỡng, văn hóa truyền thống của hơn 1,3 triệu đồng bào dân tộc Khmer, thường xuyên tập trung đông người vào các dịp lễ, tết.

Thay vì đến chùa đắp núi cát cầu siêu cho ông bà theo thông lệ, dịp Chôl Chhnăm Thmây năm nay, đồng bào Khmer ở Bạc Liêu cung thỉnh chư tăng về nhà tụng kinh cầu siêu cho tổ tiên, ông bà đã quá vãng

Tuy nhiên, khác với thông lệ hàng năm, chấp hành Chỉ thị 16/CT-TTg ngày 31/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ và chủ trương của các địa phương về việc thực hiện các biện pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19, từ trước, trong và sau Tết cổ truyền Vào năm mới 2020, Hội Đoàn kết Sư sãi Yêu nước, Ban quản trị và trụ trì các chùa Phật giáo Nam tông Khmer ở Nam Bộ đã tuyên truyền, vận động đồng bào Khmer tổ chức các hoạt động đón Tết cổ truyền với quy mô nhỏ, chủ yếu trong phạm vi gia đình, không tổ chức tiệc tùng, hạn chế các hoạt động tập trung đông người.

Do các chùa hạn chế hoặc không tổ chức các nghi thức đón Tết tại chùa nên hằng ngày chỉ có một vài phật tử mang thực phẩm đến cúng dường, được Tổ kiểm soát thân nhiệt trước cổng chùa đo nhiệt độ, ghi lại thông tin trước khi vào bên trong

Trên tinh thần đó, trong những ngày Tết cổ truyền Vào năm mới diễn ra từ ngày 13-16/4/2020 vừa qua, các chùa Phật giáo Nam tông Khmer ở các tỉnh Nam Bộ đã không tổ chức hoặc tối giản hóa các nghi thức chính của lễ hội như: tắm phật, rước đại lịch, đắp núi cát, cầu siêu... 

Khuôn viên các ngôi chùa Khmer vắng bóng người dân trong dịp Tết Chôl Chhnăm Thmây

Ghi nhận thực tế tại hai điểm chùa Ghositaram (Cù Lao) và Buppharam (Cái Giá Chót) thuộc địa bàn xã Hưng Hội (huyện Vĩnh Lợi, tỉnh Bạc Liêu), người dân chấp hành rất tốt, chỉ tổ chức đón Tết cổ truyền trong phạm vi gia đình, hạn chế đến chùa trong dịp này.

Tết cổ truyền Vào năm mới 2020 của đồng bào Khmer ở Bạc Liêu nói riêng và Nam Bộ nói chung diễn ra trong không khí đặc biệt, khác thông lệ hàng năm và thực sự lắng động, như tình cảm và những lời nhắn gửi trong thư chúc Tết của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc: “… Tết Chôl Chnăm Thmây năm nay thật đặc biệt, không chỉ bởi năm 2020 là năm diễn ra nhiều sự kiện trọng đại của đất nước…  mà còn đặc biệt bởi Tết Chôl Chnăm Thmây năm nay đúng vào thời điểm dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, cả nước đang thực hiện các biện pháp chống dịch, bảo vệ sức khỏe, tính mạng nhân dân, bảo vệ sự an toàn cho cả cộng đồng. Tết Chôl Chnăm Thmây năm nay sẽ vẫn đầy ý nghĩa và niềm tin vào may mắn, tốt lành nhưng sẽ lắng động hơn với việc đồng bào, đồng chí, các vị chư tăng cùng thực hiện yêu cầu về giãn cách xã hội…”.

Thanh Liêm (Thực hiện)