Khèn Mông - nét văn hóa độc đáo trên cao nguyên đá

Khèn Mông - nét văn hóa độc đáo trên cao nguyên đá
Khèn Mông đã trở thành một nhạc cụ quan trọng đối với đời sống tinh thần của dân tộc Mông.
 
Ông Mua Mí Say (thứ hai từ trái sang), thôn Tả Lủng B, xã Tả Lủng, huyện Mèo Vạc đang hướng dẫn cách múa khèn cho các thế hệ sau
Ông Mua Mí Say (thứ hai từ trái sang), thôn Tả Lủng B, xã Tả Lủng, huyện Mèo Vạc đang hướng dẫn cách múa khèn cho các thế hệ sau


Với người Mông, cây khèn mang ý nghĩa sâu sắc, đó là phương tiện giao tiếp của con người với thế giới tâm linh, là tâm hồn, bản sắc của dân tộc. Cho dù cuộc sống còn nhiều khó khăn, khiến không ít giá trị truyền thống bị mai một, nhưng đồng bào Mông vẫn giữ gìn được cây khèn với kỹ năng chế tạo công phu, chuẩn xác. Những nghệ nhân nổi tiếng về làm khèn Mông tập trung ở các xã Tả Lủng (huyện Mèo Vạc), Hố Quáng Phìn, Sủng Trái (huyện Đồng Văn).

Nghệ nhân Mua Mí Say (bên trái), thôn Tả Lủng B, xã Tả Lủng, huyện Mèo Vạc đang hướng dẫn cách sử dụng khèn cho các thế hệ sau
Nghệ nhân Mua Mí Say (bên trái), thôn Tả Lủng B, xã Tả Lủng, huyện Mèo Vạc đang hướng dẫn cách sử dụng khèn cho các thế hệ sau

Nghệ nhân Mua Mí Say (thứ hai, bên phải), thôn Tả Lủng B, xã Tả Lủng, huyện Mèo Vạc đang hướng dẫn cách sử dụng khèn cho các thế hệ sau.
 Nghệ nhân Mua Mí Say (thứ hai, bên phải), thôn Tả Lủng B, xã Tả Lủng, huyện Mèo Vạc đang hướng dẫn cách sử dụng khèn cho các thế hệ sau. 

Người mua thử âm thanh của cây khèn vừa mới làm xong
Người mua thử âm thanh của cây khèn vừa mới làm xong

Nghệ nhân Mua Mí Sính (bên trái), thôn Sảng Pả B, thị trấn Mèo Vạc truyền dạy cho người cùng thôn cách làm khèn. Muốn có một cây khèn mang đúng những âm thanh của người Mông bao đời nay, người Mông làm khèn hoàn toàn bằng những kinh nghiệm "cha truyền, con nối"
Nghệ nhân Mua Mí Sính (bên trái), thôn Sảng Pả B, thị trấn Mèo Vạc truyền dạy cho người cùng thôn cách làm khèn. Muốn có một cây khèn mang đúng những âm thanh của người Mông bao đời nay, người Mông làm khèn hoàn toàn bằng những kinh nghiệm "cha truyền, con nối"

Các thế hệ sau nối tiếp những nét văn hóa đặc sắc của những thế hệ trước truyền lại để lưu truyền và phát huy những bản sắc dân tộc ngàn đời nay
Các thế hệ sau nối tiếp những nét văn hóa đặc sắc của những thế hệ trước truyền lại để lưu truyền và phát huy những bản sắc dân tộc ngàn đời nay

Nghệ nhân làm khèn Mua Mí Sính, dân tộc Mông, ở thôn Sảng Pả B, thị trấn Mèo Vạc đã có trên 20 năm làm khèn, người đã gửi gắm cả lòng mình, đời mình vào thân gỗ kim giao bóng nước, vào những thân trúc già vàng óng trước sườn non, tạo nên một âm thanh đặc biệt cho một vùng văn hóa
Nghệ nhân làm khèn Mua Mí Sính, dân tộc Mông, ở thôn Sảng Pả B, thị trấn Mèo Vạc đã có trên 20 năm làm khèn, người đã gửi gắm cả lòng mình, đời mình vào thân gỗ kim giao bóng nước, vào những thân trúc già vàng óng trước sườn non, tạo nên một âm thanh đặc biệt cho một vùng văn hóa

Nghề làm khèn cũng lắm công phu. Cây gỗ kim giao để làm thân khèn, vỏ thân cây đào rừng để buộc trên thân khèn phải mua tận huyện Yên Minh; những ống trúc để làm có độ chính xác cao khi khoét gióng đưa vào thân khèn được khít, không lọt gió và khi gặp thời tiết thất thường ít bị co giãn, nứt nẻ
Nghề làm khèn cũng lắm công phu. Cây gỗ kim giao để làm thân khèn, vỏ thân cây đào rừng để buộc trên thân khèn phải mua tận huyện Yên Minh; những ống trúc để làm có độ chính xác cao khi khoét gióng đưa vào thân khèn được khít, không lọt gió và khi gặp thời tiết thất thường ít bị co giãn, nứt nẻ

Việc chế tác khèn Mông thoạt nhìn thì rất đơn giản với 6 ống và 1 bầu cộng hưởng. Nhưng để làm ra chiếc khèn là cả một sự khéo léo của đôi tay và con mắt tinh tường. Những nghệ nhân làm khèn hoàn toàn không dùng đến thước, chỉ đo bằng tay, ước lượng bằng mắt, dùng những dụng cụ để chế tác khèn
Việc chế tác khèn Mông thoạt nhìn thì rất đơn giản với 6 ống và 1 bầu cộng hưởng. Nhưng để làm ra chiếc khèn là cả một sự khéo léo của đôi tay và con mắt tinh tường. Những nghệ nhân làm khèn hoàn toàn không dùng đến thước, chỉ đo bằng tay, ước lượng bằng mắt, dùng những dụng cụ để chế tác khèn
TTXVN

Có thể bạn quan tâm