Quỹ Bill & Melinda Gates mới đây đã đầu tư cho một công ty khởi nghiệp của Anh sử dụng phần mềm trí tuệ nhân tạo (AI) để tạo ra những loại thuốc mới, trong đó có cả những loại thuốc kháng virus có thể ngăn chặn các đại dịch trong tương lai.
Ngày 8/9, Công ty Exscientia, có trụ sở tại Oxford, tuyên bố đã ký một hợp đồng 4 năm trị giá 70 triệu USD với Quỹ Bill & Melinda Gates. Excientia cho biết sẽ sử dụng một phần quỹ để phát triển các loại thuốc kháng virus mới, có thể dùng để chữa bệnh COVID-19 và giúp ngăn chặn các dịch bệnh lây lan trong tương lai. Exscientia đang tập trung phát triển các phương thức điều trị COVID-19 và các chủng coronavirus, cũng như các loại virus cúm và virus Nipah lây từ động vật sang người, vốn có thể gây ra những vấn đề về đường hô hấp.
Trong thông báo mới, Giám đốc điều hành (CEO) Andrew Hopkins của Exscientia cho rằng đại dịch COVID-19 cho thấy cần phải nhanh chóng phát triển các loại thuốc phổ rộng hiệu quả để nâng cao khả năng chống chọi với các loại virus và các biến thể của chúng. Các phương pháp trị liệu (thuốc) phân tử nhỏ (small molecule therapeutic) của Exscientia được thiết kế để nhắm vào những phần ít khả năng biến đổi nhất của virus, từ đó cho phép các nhà khoa học phát triển các phương thức điều trị mà về mặt lý thuyết là có thể ứng phó với mọi virus trong tương lai.
Giám đốc quản lý danh mục Denise Barrault của Exscientia lý giải các phương thức trị liệu phân tử nhỏ có thể là một cách tiếp cận tuyệt vời để bảo vệ sức khỏe toàn cầu. Theo đó, phương pháp này nhắm tới những mục tiêu cụ thể là đặc điểm chung của nhiều chủng virus khác nhau, điều này đồng nghĩa rằng những phương thức trị liệu đó sẽ có hiệu quả chống lại nhiều chủng virus khác nhau. Theo đó, thuốc của Excientia sẽ nhắm tới những protein đích thường được lưu giữ qua các đời virus mà không bị biến đổi và ít khả năng kháng thuốc nhất.
Hiện thế giới đã phát triển được các loại vaccine phòng COVID-19 nhưng có rất ít thuốc được cấp phép điều trị căn bệnh này. Remdesivir là loại thuốc kháng virus duy nhất được cấp phép sử dụng trong điều trị COVID-19 nhưng lại chưa mang lại hiệu quả hoàn hảo và nhiều bác sĩ hiện cũng lựa chọn những loại thuốc khác giúp làm giảm triệu chứng như steroid dexamethasone hay các phương pháp điều trị bằng kháng thể.
Excientia khẳng định phần mềm AI có thể rút ngắn tới 80% thời gian phát triển các loại thuốc mới. Công ty này đã ký hợp đồng đối tác trị giá 1,2 tỷ USD với hãng dược Bristol Myers Squibb của Mỹ và đã có một số loại thuốc đang được thử nghiệm lâm sàng.
Lê Ánh
