Với bề dày lịch sử, văn hóa cùng sự đa dạng về cộng đồng các dân tộc, Cao Bằng có hơn 200 di sản văn hóa vật thể, 2.000 di sản văn hóa phi vật thể được công nhận. Đây là nguồn "nguyên liệu" to lớn cho phát triển du lịch của tỉnh, do đó việc quan tâm giáo dục ý thức bảo vệ di sản văn hóa, nâng cao hiểu biết cho thế hệ trẻ về kho tàng di sản văn hóa dân tộc trở thành vấn đề cấp thiết đối với ngành văn hóa, du lịch tỉnh Cao Bằng.
Để nâng cao ý thức bảo vệ di sản văn hóa cho thế hệ trẻ mà đối tượng trung tâm là học sinh, ngành văn hóa tỉnh Cao Bằng phối hợp với ngành giáo dục đưa các nội dung giáo dục bảo vệ di sản văn hóa vào trường học; tận dụng nguồn học liệu tại chỗ là những di sản văn hóa xung quanh gần gũi, dễ hiểu với học sinh, tổ chức tham quan, giáo dục ngoại khóa tại các điểm di tích. Học sinh còn được tham gia hoạt động trải nghiệm tại các hội thi hát dân ca, trình diễn trang phục dân tộc, thi đấu thể thao, liên hoan hát then, đàn tính, Hội khỏe Phù Đổng, Ngày hội Văn hóa các dân tộc Dao, Mông… Hằng năm, ngành giáo dục và đào tạo xây dựng các chương trình tìm hiểu, học tập về di sản văn hóa vật thể và phi vật thể; liên kết với Ban quản lý các di tích lịch sử, văn hóa, các làng nghề truyền thống để đưa học sinh đến thăm quan, học tập; chỉ đạo các trường có kế hoạch cụ thể về việc lồng ghép trong các tiết dạy với các nội dung liên quan đến di sản, di tích lịch sử, văn hóa.
Hoạt động ngoại khóa gắn với gìn giữ, bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống luôn thu hút các em học sinh tham gia. Ảnh: caobangtv.vn
Bà Nông Thúy Bền, Phó Hiệu trưởng Trường Trung học Phổ thông Nà Giàng, huyện Hà Quảng cho rằng tổ chức các tiết học thực tế gắn với các di tích lịch sử của địa phương là một hình thức giáo dục hiệu quả để học sinh hứng thú, tự giác tìm hiểu, trân trọng giữ gìn và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa của địa phương một cách hiệu quả, thiết thực hơn.
Vào các ngày lễ lớn của dân tộc, địa phương, các trường học đều tổ chức hoạt động về nguồn, tham quan di tích lịch sử, cho học sinh viết bài giới thiệu về lịch sử hình thành, biện pháp bảo vệ, giữ gìn và phát huy giá trị di tích; tổ chức giao lưu, tọa đàm, nói chuyện truyền thống với các cựu chiến binh, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, những nhân chứng lịch sử nhân dịp các ngày lễ, kỷ niệm lớn của đất nước. Nhiều trường học chủ động nhận chăm sóc các điểm di tích lịch sử, nghĩa trang liệt sĩ trên địa bàn.
Để nâng cao nhận thức, giới thiệu sâu sắc và toàn diện về di sản văn hóa, truyền thống lịch sử văn hóa, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp đẩy mạnh giáo dục, truyền thông, giới thiệu di sản văn hóa đến nhân dân và khách tham quan với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, qua đó góp phần giáo dục cho thế hệ trẻ niềm tự hào về quê hương, dân tộc.
Bà Ngô Thị Cẩm Châu, Giám đốc Bảo tàng tỉnh Cao Bằng cho biết, đơn vị rất chú trọng công tác tuyên truyền về bảo vệ di sản văn hóa thông qua các hình thức tổ chức triển lãm phục vụ các lễ hội Xuân, Ngày hội dân tộc Mông, các ngày lễ lớn, các sự kiện chính trị quan trọng của tỉnh. Các nội dung, hình ảnh được giáo dục như giới thiệu một số nét đặc trưng văn hóa của các dân tộc Việt Nam, du lịch và Công viên địa chất Toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng; Bác Hồ với nhân dân các dân tộc Cao Bằng; Đảng bộ tỉnh Cao Bằng - tự hào những chặng đường; triển lãm ảnh chuyên đề "Chiến dịch Biên giới 1950"…
Bên cạnh đó, nhiều địa phương tích cực triển khai các hoạt động chống xâm hại di tích, bảo vệ, tôn tạo, phát huy giá trị di tích lịch sử, văn hóa. Đoàn Thanh niên các cấp thường xuyên tổ chức dọn vệ sinh, trồng hoa, cây xanh tại các điểm di tích; tổ chức tham quan, tìm hiểu ý nghĩa, giá trị của các di tích lịch sử văn hóa tại địa phương nhằm giáo dục truyền thống lịch sử, cách mạng của quê hương, đất nước cho thế hệ trẻ.
Với những cách làm sáng tạo, tích cực trên, nhận thức của nhân dân, nhất là thế hệ trẻ tỉnh Cao Bằng về công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống đã dần được nâng cao, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi chủ trương phát triển du lịch của tỉnh.
Quốc Đạt
