Lễ thổi tai của người Bahnar

Bà đỡ thực hiện nghi thức thổi tai và xỏ lỗ tai cho đứa trẻ. Ảnh: Hoàng Hải
Bà đỡ thực hiện nghi thức thổi tai và xỏ lỗ tai cho đứa trẻ. Ảnh: Hoàng Hải
Người Bahnar ở làng Leng, xã Tơ Tung, huyện K'Bang (Gia Lai) quan niệm rằng, vạn vật hữu linh, mọi vật đều chịu sự tác động của những vị thần linh khác nhau, trong đó Lễ thổi tai được thực hiện đầu tiên trong các nghi lễ vòng đời của mình.
Bà đỡ thực hiện nghi thức thổi tai và xỏ lỗ tai cho đứa trẻ. Ảnh: Hoàng Hải
Bà đỡ thực hiện nghi thức thổi tai và xỏ lỗ tai cho đứa trẻ. Ảnh: Hoàng Hải

Lễ thổi tai được tổ chức để chúc phúc, đặt tên cho đứa trẻ mới sinh và tạ ơn thần linh, tổ tiên. Tùy điều kiện của từng gia đình, có thể tổ chức sớm hay muộn nhưng lễ vật thường có gồm: gà (con trai cúng gà trống, con gái cúng gà mái), rượu cần, cuộn chỉ, bông vải, ống nứa thổi tai, gạo tẻ...

Thầy cúng thực hiện nghi lễ cúng thổi tai. Ảnh: Hoàng Hải
Thầy cúng thực hiện nghi lễ cúng thổi tai. Ảnh: Hoàng Hải
Bà đỡ, thầy cúng tổ chức Lễ thổi tai nhưng không quên gọi các Yang tổ tiên, Yang sông suối, Yang sinh đẻ về dự… Khi cúng, người Bahnar mang đứa trẻ ra bồng bế, xoa nhẹ lên đầu, khắp người đứa trẻ và thổi tượng trưng vào tai bé nhằm cầu mong may mắn.

Sau buổi lễ, dân làng cùng nhau uống rượu, nhảy múa. Ảnh: Hoàng Hải
Sau buổi lễ, dân làng cùng nhau uống rượu, nhảy múa. Ảnh: Hoàng Hải

Kết thúc nghi lễ, thầy cúng mời bà đỡ, cha mẹ em bé và họ hàng, làng xóm uống rượu cần. Sau lễ thổi tai, người Bahnar tin rằng, em bé sẽ khoẻ mạnh, khôn ngoan, khi lớn lên sẽ trở thành người tốt của gia đình và cộng đồng.
Hoàng Hải
(DTMN)
Dân tộc Ba Na Dân tộc Ba Na

Tên tự gọi: Ba Na.

Tên gọi khác: Bơ Nâm, Roh, Kon Kđe, Ala Kông, Kpang Kông...

Nhóm địa phương: Rơ Ngao, Rơ Lơng (hay Y Lăng), Tơ Lô, Gơ Lar Krem.

Dân số: 227.716 người (Theo số liệu Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009).

Ngôn ngữ: Tiếng nói thuộc nhóm ngôn ngữ Môn-Khơ Me (ngữ hệ Nam Á).

Lịch sử: Dân tộc Ba Na là một trong những cư dân sinh tụ lâu đời ở Trường Sơn - Tây Nguyên đã kiến lập nên nền văn hoá độc đáo ở đây. Họ là tộc người có dân số đông nhất, chiếm vị trí rất quan trọng trong các lĩnh vực văn hoá, xã hội ở các cao nguyên miền Trung nước ta.

Hoạt động sản xuất: Người Ba Na canh tác lúa trên ruộng khô và rẫy. Cái cuốc là công cụ chủ yếu trong canh tác nông nghiệp ở tộc người này. Với ruộng khô thì việc thâm canh không bỏ hóa là đặc điểm khác với rẫy. Ruộng khô thường ở vùng ven sông suối. Từ đầu thế kỷ XX, việc làm ruộng nước bằng cày đã ngày càng phát triển ở nhiều nơi. Vườn chuyên canh và vườn đa canh cũng xuất hiện từ lâu. Công việc chăn nuôi và các nghề thủ công như: đan, dệt, gốm, rèn còn chưa phát triển.

: Ðịa bàn cư trú của người Ba Na trải rộng trên các tỉnh Gia Lai, Kon Tum và miền Tây của Bình Ðịnh, Phú YênKhánh Hòa. Họ cư trú trên nhà sàn, cửa ra vào mở về phía mái, trên hai đầu đốc đều có trang trí hình sừng, ở giữa làng được xây cất một ngôi nhà công cộng - nhà làng, nhà rông với hai mái vồng và cao vút. Ðó là nhà khách của làng, nơi diễn ra mọi sinh hoạt chung của cộng đồng làng như giáo dục thanh thiếu niên, tổ chức nghi lễ, hội làng, xử án...

Phương tiện vận chuyển: Chủ yếu là cái gùi cõng trên lưng, cho nam, nữ và cho mọi lứa tuổi. Gùi nhiều kích cỡ to nhỏ và nhiều chủng loại, đan mau và thưa nhưng đều theo một mô típ cổ truyền.

Quan hệ xã hội: Làng là đơn vị xã hội hoàn chỉnh và duy nhất. Tàn dư mẫu hệ vẫn thể hiện rõ trong quan hệ gia đình, tộc họ và trong hôn nhân. Sự tan rã của chế độ mẫu hệ ở đây đã nâng cao địa vị của nam giới nhưng phía mẹ vẫn gần gũi hơn. Sau hôn nhân còn phổ biến tập quán cư trú phía nhà vợ. Xã hội có người giàu, người nghèo và tôi tớ.

Theo cema.gov.vn

Có thể bạn quan tâm