Ngày 10/12, tại Hà Nội, Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam tổ chức Lễ trao Giải thưởng Văn nghệ dân gian năm 2022, phong tặng danh hiệu Nghệ nhân dân gian, trao tặng khen thưởng năm 2022 và Lễ mừng thọ cho các hội viên cao tuổi.
GS.TS Lê Hồng Lý trao tặng danh hiệu Nghệ nhân Dân gian Việt Nam cho nghệ nhân Vũ Quang Liên. Ảnh: daidoanket.vn
Phát biểu tại Lễ trao giải thưởng, Giáo sư, Tiến sỹ Lê Hồng Lý, Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam cho biết: Năm 2022, Hội Văn nghệ dân gian nhận được số lượng dự giải không nhiều như các năm trước, sau khi loại bỏ những công trình không đáp ứng tiêu chí dự giải, Hội đồng Sơ khảo giải thưởng đã họp xét và đưa 48 công trình đủ điều kiện theo quy chế giải thưởng của Hội trình Hội đồng chung khảo. Trong đó, có 16 công trình thuộc chuyên ngành Ngữ văn và lý luận văn hóa dân gian; 18 công trình thuộc chuyên ngành Phong tục tập quán, lễ hội, địa chí văn hóa; 6 công trình thuộc chuyên ngành Nghệ thuật biểu diễn; 3 công trình thuộc chuyên ngành Nghệ thuật tạo hình và kiến trúc; 5 công trình thuộc chuyên ngành Văn hóa ẩm thực, nghề cổ truyền và tri thức.
Như vậy, so với năm 2021, năm nay số công trình dự giải ít hơn 21 công trình, tập trung chủ yếu ở 3 chuyên ngành phải điền dã nhiều là: Phong tục tập quán, lễ hội, địa chí văn hóa (giảm 10 công trình), Văn hóa ẩm thực, nghề cổ truyền và tri thức dân gian (giảm 6 công trình), Ngữ văn và lý luận văn hóa dân gian (giảm 5 công trình). Các công trình dự giải năm nay có mặt ở cả 5 chuyên ngành, trên cả hai lĩnh vực - điều tra sưu tầm và nghiên cứu. Bên cạnh một vài công trình chỉ ngót nghét trăm trang, có công trình trên 1.000 trang.
Kết quả, Hội đồng chung khảo đã thống nhất trao giải thưởng cho 37 công trình sưu tầm, nghiên cứu của các hội viên Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam năm 2022. Trong đó, không có công trình nào được trao giải Nhất và giải Nhì A. Ban Tổ chức đã trao 4 giải Nhì B (trị giá 22 triệu đồng/giải) cho 4 tác phẩm. Trong đó, riêng tác giả Nguyễn Tiến Dũng (Khoa Giáo dục Tiểu học Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh) có 2 tác phẩm được trao giải Nhì B gồm: Sử thi Bahnar Giông, Giỡ tìm Bia Lũi (Giông Giỡ chă Bia Lũi) và Sử thi Bahnar Giông, Giỡ bán ghè thần Rang Blo (Giông, Giỡ tech ge yang Rang Blo) phát hành song ngữ Bahnar.
Hai công trình được trao giải Nhì B khác là tác phẩm “Văn hóa vật chất và văn hóa xã hội thời kì Đại Việt (2 quyển) do tác giả Nguyễn Xuân Kính chủ biên cùng nhóm tác giả Nguyễn Duy Hinh, Trần Bình và Vũ Hoàng Hiếu thực hiện; công trình “Bách khoa thư làng Việt cổ truyền” của tác giả Bùi Xuân Đính.
Ngoài ra, Ban Tổ chức còn trao 4 giải Ba A (18 triệu đồng/giải), 12 giải Ba B (14 triệu đồng/giải) và 12 giải Khuyến khích (7 triệu đồng/giải) và 5 tặng phẩm (4 triệu đồng/tặng phẩm) cho các công trình, tác phẩm có chất lượng.
Đánh giá về chất lượng mùa giải năm nay, Giáo sư, Tiến sỹ Lê Hồng Lý, Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian chia sẻ: Năm 2022, các công trình gửi tham dự giải giảm nhiều so với năm trước cả về số lượng và chất lượng. Không có công trình nào đạt giải Nhất, Nhì A, bên cạnh đó số giải Khuyến khích lại rất nhiều. Sự sụt giảm này có thể do nguyên nhân từ những năm dịch bệnh. Đặc thù công việc của phần lớn hội viên Hội Văn nghệ dân gian là phải đi điền dã, gặp gỡ nghệ nhân, cùng tham gia vào các sinh hoạt văn hóa, tâm linh của đồng bào để điều tra, thu thập tư liệu rồi mới có thể ngồi tập trung viết công trình. Tuy nhiên, những quy định về giãn cách xã hội một thời gian dài do dịch bệnh rõ ràng đã ảnh hưởng rất lớn đến công việc điều tra sưu tầm, nghiên cứu của các hội viên. Bốn công trình được giải cao năm nay đều là những công trình đã tiến hành trong nhiều năm trước dịch bệnh.
Nhân dịp này, Hội Văn nghệ dân Việt Nam đã tổ chức Lễ mừng thọ cho các hội viên cao tuổi, khen thưởng cho các hội viên có nhiều đóng góp trong năm 2022 và phong tặng danh hiệu Nghệ nhân dân gian năm 2022 cho nhiều cá nhân có thành tích xuất sắc, đóng góp vào sự phát triển của văn nghệ dân gian Việt Nam.
Phương Lan
