Chiến lược công tác dân tộc giai đoạn 2011 - 2020 và định hướng giai đoạn 2021 - 2030

Tham dự tọa đàm có đồng chí Phan Văn Hùng, Thứ trưởng, Phó chủ nhiệm UBDT, PGS.TS Trần Trung, quyền Giám đốc Học viện Dân tộc, TS. Hoàng Xuân Lương, nguyên Thứ trưởng, Phó chủ nhiệm UBDT và các nhà khoa học, các thành viên nhóm nghiên cứu đến từ các bộ, ngành.

Ngày 12/3/2013, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 449/QĐ-TTg về phê duyệt Chiến lược Công tác dân tộc đến năm 2020. Chiến lược ra đời có ý nghĩa to lớn, đánh dấu một bước phát triển, đổi mới trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công tác dân tộc, xây dựng chính sách dân tộc.

Để có cơ sở thực hiện Chiến lược, ngày 04/12/2013, UBDT đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 2356/QĐ-TTg về Chương trình hành động thực hiện Chiến lược. Trong chương trình hành động, Thủ tướng Chính phủ đã giao cho 14 Bộ, ngành chịu trách nhiệm xây dựng 75 đề án, chương trình chính sách dân tộc. Đến nay, đã có khoảng 45 đề án hoàn thành trình Thủ tướng Chính phủ, trong đó 2 đề án đã được ban hành.

Với 5 nội dung về quan điểm, 7 nội dung về mục tiêu và 8 nội dung về nhiệm vụ, Chiến lược Công tác dân tộc đến năm 2020 đã phân công nhiệm vụ cho các Bộ, ngành, địa phương xây dựng chính sách dân tộc. Qua đó góp phần khắc phục được tình trạng chính sách nhỏ lẻ, ngắn hạn, chồng chéo trong xây dựng và thực hiện chính sách.

Để tổng kết và chuẩn bị đề xuất Chiến lược Công tác dân tộc cho giai đoạn mới, Học viện Dân tộc được giao nhiệm vụ "Nghiên cứu đề xuất xây dựng chiến lược công tác dân tộc giai đoạn 2021 - 2030". Học viện đã thành lập Tổ Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách, với sự tham dự của các nhà khoa học, nhà quản lý có nhiều kinh nghiệm, tâm huyết với sự nghiệp dân tộc.

Tại buổi Tọa đàm, các nhà khoa học đã đưa ra một số quan điểm, bài học kinh nghiệm thực tiễn, những vấn đề đặt ra thuận lợi, thách thức và một số ý tưởng ban đầu về đổi mới chính sách dân tộc giai đoạn 2021 - 2030.

Về quan điểm, chính sách dân tộc phải gắn với cơ chế thị trường, hội nhập quốc tế và cách mạng 4.0, Chương trình Nghị sự 2030; Giảm dần cấp phát cho không, chuyển sang cho vay; Đảm bảo công bằng trong tiếp cận tài nguyên, nguồn lực, phúc lợi và cơ hội phát triển; Phân cấp cho các địa phương trong thực hiện chính sách; Tăng cường trao quyền cho người dân trong xây dựng và thực hiện chính sách...

Trong xây dựng Chiến lược cần kiên trì, nhất quán thực hiện chính sách các dân tộc bình đẳng, tôn trọng, đoàn kết, giúp nhau cùng tiến bộ, đảm bảo ổn định, phát triển và hội nhập; Phát triển toàn diện KT-XH, tập trung vào các vùng đặc biệt khó khăn, biên giới; Xây dựng các trung tâm kinh tế, vùng động lực phát triển gắn với tiềm năng, lợi thế của từng vùng, từng dân tộc; Phát triển nguồn nhân lực, xây dựng đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học người dân tộc thiểu số; Huy động mọi nguồn lực để đầu tư, gắn phát triển với giải quyết hài hòa lợi ích giữa các vùng, các dân tộc; Công tác dân tộc, thực hiện chính sách dân tộc là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và của hệ thống chính trị.
 

Về phương hướng chính sách dân tộc giai đoạn mới cần tập trung vào một số trọng tâm như: Phát triển nguồn nhân lực; Giảm nghèo, an sinh xã hội trong vùng dân tộc; Phát triển hạ tầng KT-XH vùng dân tộc; Giải quyết vấn đề thiếu đất, thiếu nước, giải quyết việc làm cho thanh niên vùng dân tộc; Bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số; Đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng cán bộ người dân tộc thiểu số; Bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu cùng dân tộc; An ninh, quốc phòng, giải quyết hài hòa mối quan hệ dân tộc.

Một số ý kiến của các nhà khoa học cũng phân tích, thảo luận về cách tiếp cận, tên gọi, đối tượng; làm rõ tính đặc thù, đúng đối tượng, phù hợp với địa bàn; thay đổi cách tiếp cận, cách làm và huy động nguồn lực; sự tác động của cách mạng khoa học công nghệ, kinh tế tri thức, hội nhập, toàn cầu hóa, biến đổi khí hậu và phong trào khởi nghiệp, xây dựng chuỗi giá trị, bảo tồn văn hóa gắn với phát triển kinh tế đến vấn đề dân tộc, công tác dân tộc trong tình hình mới.
 

Phát biểu kết thúc buổi tọa đàm, PGS. TS. Trần Trung, quyền Giám đốc Học viện Dân tộc tiếp thu và đánh giá cao các ý kiến đóng góp của các nhà khoa học. Để các chính sách dân tộc thực sự có hiệu quả đối với vùng dân tộc thiểu số thời gian tới, rất cần sự quan tâm và đồng hành của các đồng chí lãnh đạo, các nhà khoa học, nhà quản lý cùng chia sẻ các kết quả nghiên cứu, cùng xây dựng thành công Chiến lược công tác dân tộc giai đoạn 2021 - 2030.

Hoàng Tâm